Lao cột sống có lây không? Cách phòng bệnh lao cột sống

Lao cột sống là một thể lao ngoài phổi, tuy không phổ biến như lao phổi nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Một trong những thắc mắc thường gặp là: Lao cột sống có lây không?

Dấu hiệu nhận biết bệnh lao cột sống

Lao cột sống, nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ thống xương sống và thần kinh. Việc nhận biết những dấu hiệu ban đầu là rất quan trọng để kịp thời xử lý. Một số triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm:

• Cảm giác đau âm ỉ kéo dài: Vị trí đau thường tập trung ngay tại vùng cột sống bị tổn thương, mức độ đau có xu hướng tăng lên về đêm hoặc khi vận động mạnh.
• Sưng tấy và viêm nhiễm: Khu vực cột sống có thể xuất hiện tình trạng sưng phồng, hạn chế sự linh hoạt và gây cảm giác khó chịu khi di chuyển.
• Triệu chứng thần kinh: Người bệnh có thể cảm thấy tê bì, yếu cơ hoặc mất cảm giác do tổn thương lan rộng tới các dây thần kinh xung quanh.
• Biến dạng cột sống: Trong trường hợp bệnh tiến triển nặng, cột sống có thể bị cong vẹo hoặc xuất hiện các khối u nhỏ, làm thay đổi hình dáng bình thường của cột sống.
• Xuất hiện áp xe lao: Áp xe là tình trạng tụ mủ do vi khuẩn lao phát triển trong mô, thường gặp ở các vùng như mông, tam giác Petit (mào chậu sau), đùi, vùng cổ - ức và xương đòn. Khi áp xe lớn dần, có thể dẫn đến rò mủ ra ngoài qua da, gây viêm nhiễm và sưng đau nghiêm trọng.

Nhiều người thắc mắc “lao cột sống có lây không?” - câu hỏi này sẽ được giải đáp chi tiết trong phần tiếp theo nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về cách phòng tránh bệnh hiệu quả.

Bệnh lao cột sống có lây không?

Có, lao cột sống hoàn toàn có thể lây nhiễm. Mặc dù đây là thể lao ngoài phổi, nhưng bản chất gây bệnh vẫn là do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis - một loại vi khuẩn có khả năng lây lan mạnh qua đường hô hấp hoặc tiêu hóa. Sau khi xâm nhập, chúng di chuyển theo dòng máu hoặc hệ bạch huyết và cư trú tại cột sống, từ đó hình thành nên ổ bệnh.

Vậy lao cột sống có lây không nếu không tiếp xúc trực tiếp với người bệnh? Câu trả lời là vẫn có khả năng, đặc biệt nếu người bệnh có tổn thương lao phổi đồng thời. Khi ho, nói chuyện hoặc hắt hơi, họ có thể phát tán vi khuẩn ra không khí, khiến người xung quanh dễ bị lây nhiễm mà không cần tiếp xúc trực tiếp với ổ viêm ở cột sống.

Lao cột sống có lây từ người này sang người khác không? Câu trả lời là có, nhất là trong môi trường sinh hoạt chung kéo dài như gia đình hoặc nơi làm việc. Ngoài lây qua đường không khí, vi khuẩn lao cũng có thể xâm nhập qua vết thương hở hoặc niêm mạc bị tổn thương, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở những người có hệ miễn dịch yếu.

Một trường hợp đặc biệt khác đó là lao thể lây từ mẹ sang con. Dù hiếm gặp hơn, nhưng nếu người mẹ mắc lao khi đang mang thai, vi khuẩn vẫn có khả năng truyền qua nhau thai và ảnh hưởng đến thai nhi. Trẻ sơ sinh có thể nhiễm lao bẩm sinh nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời.

Chính vì thế, việc cách ly người bệnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ cho người thân sống chung và tuân thủ nghiêm phác đồ điều trị là những bước quan trọng để kiểm soát bệnh và ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng.

Làm sao để phòng ngừa bệnh lao cột sống?

Dù không phổ biến như lao phổi, lao cột sống vẫn là một thể bệnh nghiêm trọng với khả năng để lại di chứng lâu dài nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ bản thân và gia đình khỏi căn bệnh này thông qua những biện pháp dưới đây.

Tiêm vắc xin BCG đúng lịch

Tiêm vắc xin BCG cho trẻ sơ sinh trong 30 ngày đầu sau sinh là biện pháp phòng ngừa chủ động giúp giảm nguy cơ mắc các thể lao nặng như lao màng não, lao cột sống, đặc biệt ở trẻ em - đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.

Tăng cường sức đề kháng

Để tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là bệnh lao, việc duy trì một lối sống lành mạnh đóng vai trò then chốt và cần được thực hiện đều đặn mỗi ngày.

• Duy trì chế độ ăn cân đối, đầy đủ các nhóm chất, đặc biệt là protein, vitamin C, vitamin D, kẽm và sắt - những vi chất quan trọng giúp nâng cao miễn dịch.
• Tập luyện thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày, các bài tập như đi bộ, yoga, bơi lội, đạp xe… đều là những hình thức vận động giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
• Hạn chế thức khuya, tránh căng thẳng kéo dài vì stress mạn tính có thể làm suy yếu hàng rào miễn dịch tự nhiên.

Tránh xa các yếu tố làm suy giảm hệ miễn dịch

Bên cạnh việc tăng cường miễn dịch, thay đổi các thói quen sinh hoạt và kiểm soát yếu tố nguy cơ cũng là những bước thiết thực giúp giảm nguy cơ nhiễm lao và hạn chế bệnh tiến triển nặng.

• Từ bỏ thuốc lá, hạn chế tối đa rượu bia và các chất kích thích. Những thói quen này không chỉ làm tổn thương phổi mà còn làm giảm hiệu quả phản ứng miễn dịch của cơ thể.
• Nếu bạn đang mắc bệnh nền như tiểu đường, HIV/AIDS, suy thận… hãy kiểm soát tốt tình trạng bệnh, vì đây là nhóm có nguy cơ cao bị lao tái kích hoạt hoặc tiến triển nhanh hơn khi nhiễm vi khuẩn lao.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây: Khi sống hoặc làm việc gần người mắc lao, đặc biệt là lao phổi đang điều trị, cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân: Đeo khẩu trang y tế đạt chuẩn, giữ khoảng cách khi trò chuyện, tránh dùng chung vật dụng cá nhân, thường xuyên rửa tay sau khi tiếp xúc với đồ vật, chất dịch của người bệnh.

Phát hiện và điều trị kịp thời lao phổi

Lao cột sống thường là hậu quả của vi khuẩn lao lan truyền từ phổi qua đường máu đến cột sống. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị triệt để lao phổi là biện pháp gián tiếp nhưng hiệu quả để phòng ngừa lao cột sống. Tầm soát và kiểm tra sức khỏe định kỳ là bước quan trọng giúp phát hiện sớm tình trạng nhiễm lao, đặc biệt ở những người đã từng tiếp xúc gần với bệnh nhân lao. Trong các trường hợp này, bạn nên chủ động thực hiện các phương pháp tầm soát như chụp X-quang ngực, xét nghiệm tuberculin (Mantoux) hoặc xét nghiệm IGRA (Interferon Gamma Release Assay). Phát hiện sớm lao tiềm ẩn giúp can thiệp kịp thời, giảm nguy cơ chuyển sang lao hoạt động và bảo vệ sức khỏe cho bản thân cũng như cộng đồng.

Lao cột sống là bệnh lý nguy hiểm có khả năng lây nhiễm, đặc biệt nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Việc hiểu rõ lao cột sống có lây không và áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp sẽ giúp hạn chế nguy cơ lây lan, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng. Chủ động tầm soát, sống lành mạnh và tuân thủ điều trị là chìa khóa phòng bệnh hiệu quả.

Tiêm vắc xin phòng lao, đặc biệt là vắc xin BCG, giúp ngăn ngừa các dạng lao nguy hiểm như lao cột sống - một biến chứng nghiêm trọng có thể gây đau đớn và tổn thương vĩnh viễn. Việc tiêm phòng sớm tạo hàng rào miễn dịch hiệu quả, bảo vệ sức khỏe xương khớp và toàn thân. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin BCG chính hãng, tiêm an toàn dưới sự giám sát của đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Liên hệ tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp.

Xem thêm:

Người bị lao phổi sống được bao lâu?

Hướng dẫn cách sống chung với người bị bệnh lao an toàn