Không ho nhưng có đờm ở cổ họng: Nguyên nhân do đâu, cách khắc phục hiệu quả

Đờm hay còn gọi là dịch nhầy tích tụ trong cổ họng có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề liên quan đến hệ hô hấp. Đặc biệt, tình trạng này thường rõ rệt hơn vào ban đêm hoặc vào buổi sáng sau khi thức dậy. Vậy không ho nhưng có đờm ở cổ họng bắt nguồn từ nguyên nhân nào? Và đâu là cách hiệu quả giúp làm loãng và giảm lượng đờm khó chịu này?

Không ho nhưng có đờm ở cổ họng: Nguyên nhân do đâu?

Đờm là một loại dịch nhầy do hệ hô hấp tiết ra, trong thành phần chứa chất nhầy, hồng cầu, bạch cầu và các tác nhân gây hại xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp.

Thông thường, đờm kích thích phản xạ ho nhằm tống khứ chúng ra ngoài. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể cảm nhận rõ sự hiện diện của đờm trong cổ mà không hề xuất hiện triệu chứng ho. Một số nguyên nhân phổ biến gây nên hiện tượng không ho nhưng có đờm ở cổ họng bao gồm:

Nhiễm khuẩn đường hô hấp

Sự tấn công của vi khuẩn hoặc virus vào hệ hô hấp có thể gây viêm nhiễm, làm tăng tiết dịch nhầy. Điều này khiến cổ họng tích tụ đờm, dù người bệnh không xuất hiện cơn ho rõ rệt.

Viêm amidan

Viêm amidan là tình trạng hai khối amidan ở vùng họng bị viêm, khi đó người bệnh có thể bị sốt, đau rát họng, khó nuốt và xuất hiện đờm. Dù không ho, cảm giác vướng đờm ở cổ họng vẫn thường xuyên xảy ra.

Viêm họng hạt

Đây là thể viêm họng mạn tính, đặc trưng bởi tình trạng sưng viêm và nổi các hạt nhỏ ở thành họng. Người mắc thường cảm thấy cổ họng nhiều đờm, ngứa rát, khó nuốt, có thể kèm theo nghẹt mũi hoặc chảy mũi.

Cảm lạnh thông thường

Là bệnh lý hô hấp phổ biến, cảm lạnh có thể khiến cổ họng tiết nhiều đờm, nhất là vào ban đêm hoặc sáng sớm. Một số người chỉ có cảm giác nghẹt đờm mà không ho.

Ung thư vòm họng

Đây là căn bệnh nghiêm trọng thuộc nhóm tai mũi họng, có thể gây ra những triệu chứng như: Không ho nhưng có đờm kéo dài trong cổ họng, khàn giọng, mất tiếng, khạc ra máu, khó thở, tức ngực, ù tai,... Đây là tình trạng cần được thăm khám và điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

Các yếu tố khác có thể gây đờm ở cổ mà không ho

Một số yếu tố khác có thể gây đờm ở cổ mà không ho:

• Ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá: Thường xuyên hít phải khói bụi, chất độc hại hoặc khói thuốc có thể gây viêm nhẹ đường hô hấp, làm tăng tiết đờm.
• Ăn uống các thực phẩm làm tăng tiết dịch: Trong thời gian cổ họng bị kích ứng (do lạnh, viêm nhẹ,...), việc tiêu thụ nhiều thực phẩm như sữa, trứng, ngũ cốc có thể khiến đờm tích tụ thêm.
• Đặc thù nghề nghiệp: Những người làm việc trong môi trường nhiều bụi bẩn, hóa chất hoặc phải nói, hát liên tục dễ bị kích ứng họng, dẫn đến tích đờm.
• Dị ứng: Phản ứng dị ứng với các yếu tố như bụi, lông thú, phấn hoa,... có thể khiến đờm xuất hiện dù không ho.
• Thói quen sinh hoạt: Uống ít nước, tiêu thụ nhiều rượu, cà phê hoặc trà cũng làm khô niêm mạc họng và tăng tiết dịch nhầy.
• Tâm lý căng thẳng, stress: Khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ bị các bệnh đường hô hấp tấn công, kéo theo sự xuất hiện của đờm.
• Một số bệnh lý khác: Các vấn đề như lệch vách ngăn mũi, trào ngược dạ dày – thực quản, viêm phế quản, viêm phổi, lao phổi,... đều có thể khiến đờm xuất hiện mà không kèm theo ho.

Tình trạng không ho nhưng có đờm ở cổ họng – Có đáng lo không?

Thông thường, nếu đây không phải là biểu hiện của một bệnh lý hô hấp nghiêm trọng, tình trạng không ho nhưng có đờm ở cổ họng có thể tự cải thiện trong vòng 1–2 tuần khi được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, vì dấu hiệu này khá giống với các bệnh thông thường như cảm lạnh hay cảm cúm nên nhiều người dễ lơ là, không điều trị dứt điểm, dẫn đến tình trạng tái phát nhiều lần và có nguy cơ chuyển sang giai đoạn mãn tính.

Ngoài ra, hiện tượng có đờm kéo dài dù không kèm ho cũng có thể là biểu hiện sớm của một số bệnh lý nghiêm trọng như lao phổi, ung thư phổi,… Những bệnh này nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng nặng nề, thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Nhận biết tình trạng sức khỏe qua màu sắc của đờm:

• Đờm màu trắng đục: Thường gặp ở người bị cảm lạnh, viêm amidan hoặc các bệnh viêm đường hô hấp trên.
• Đờm màu xanh hoặc vàng: Là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại sự tấn công của vi khuẩn hoặc virus, có thể liên quan đến viêm xoang hoặc nhiễm trùng đường hô hấp.
• Đờm màu nâu: Thường xuất hiện ở người hút thuốc lâu năm hoặc sinh sống trong môi trường nhiều khói bụi, ô nhiễm. Trường hợp đờm đặc, có màu nâu kéo dài cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư vòm họng.
• Đờm màu đen: Có thể liên quan đến tình trạng nhiễm nấm, nhiễm khuẩn ở phổi, hoặc là hậu quả của việc hít phải các hóa chất độc hại, khí công nghiệp trong thời gian dài.

Biện pháp cải thiện tình trạng ho

Để cải thiện tình trạng có đờm ở cổ mà không kèm theo ho, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà kết hợp điều chỉnh chế độ sinh hoạt như sau:

• Thường xuyên súc miệng bằng nước muối loãng hoặc nước muối sinh lý nhằm làm sạch vùng họng, giảm chất nhầy và sát khuẩn nhẹ.
• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực và chân khi thời tiết trở lạnh để bảo vệ đường hô hấp.
• Giữ không gian sống sạch sẽ, thoáng khí, tránh khói bụi, nấm mốc và các tác nhân gây dị ứng.

Về chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt:

• Uống đủ nước mỗi ngày (tối thiểu 1,5–2 lít nước) để giúp làm loãng dịch nhầy, hỗ trợ cơ thể đào thải đờm dễ dàng hơn.
• Ăn uống cân bằng, bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Nên hạn chế các thực phẩm như sữa, đậu nành, lúa mì và ngũ cốc nguyên hạt vì chúng có thể làm tăng tiết chất nhầy ở một số người.
• Tăng cường rau củ và trái cây tươi, đặc biệt là các loại giàu vitamin C như cam, bưởi, kiwi, giúp nâng cao hệ miễn dịch.
• Tránh nước đá, thực phẩm lạnh hoặc chế biến sẵn ở nhiệt độ thấp, vì có thể gây kích ứng niêm mạc họng và làm tình trạng đờm kéo dài.
• Hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều đường hoặc dễ gây dị ứng như lạc, vừng, hạt hướng dương,...
• Tránh nói to, la hét hoặc nói liên tục trong thời gian dài để hạn chế kích ứng niêm mạc họng.
• Tránh xa các chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia, cà phê và nước ngọt có gas.
• Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi hoặc hóa chất độc hại.
• Duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
• Tiêm chủng vắc xin là một trong những biện pháp quan trọng giúp cơ thể chủ động phòng ngừa các bệnh lý hô hấp – nguyên nhân phổ biến gây tích tụ đờm ở cổ. Các loại vắc xin như vắc xin phòng cúm, phế cầu, COVID-19 hoặc bạch hầu –  ho gà –  uốn ván đều có thể giúp nâng cao miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế tình trạng viêm nhiễm kéo dài ở đường hô hấp.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một địa chỉ tiêm chủng đáng tin cậy dành cho bạn và gia đình. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại, đội ngũ nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, quy trình tiêm chủng an toàn, khoa học và minh bạch, Long Châu cung cấp đa dạng các loại vắc xin chính hãng, được bảo quản đúng tiêu chuẩn. Đặc biệt, trung tâm còn hỗ trợ tư vấn trước tiêm, theo dõi sau tiêm và nhắc lịch tiêm định kỳ hoàn toàn miễn phí, giúp người dân an tâm hơn khi tiêm chủng. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe hô hấp và toàn diện cơ thể bằng cách tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch.

Lưu ý: Mặc dù các biện pháp tại nhà có thể giúp cải thiện phần nào triệu chứng, bạn vẫn nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, xác định nguyên nhân cụ thể của tình trạng đờm không kèm ho, từ đó có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả.

Dù không ho nhưng có đờm ở cổ họng xuất phát từ nguyên nhân gì, nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, tình trạng này vẫn có thể diễn biến xấu và dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Do đó, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên sớm đến cơ sở y tế để được kiểm tra, xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.