Nhận biết 4 mức độ sốc phản vệ và cách xử trí kịp thời

Việc nắm rõ 4 mức độ sốc phản vệ không chỉ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu nguy hiểm mà còn đóng vai trò quan trọng trong xử trí cấp cứu đúng cách. Thông tin về 4 mức độ sốc phản vệ sẽ giúp nhân viên y tế, người chăm sóc và cả người dân chủ động hơn trong các tình huống khẩn cấp sau tiêm chủng hoặc tiếp xúc với dị nguyên.

Tìm hiểu về 4 mức độ sốc phản vệ

Sốc phản vệ được chia thành 4 mức độ: Nhẹ, nặng, nguy kịch và ngừng tuần hoàn. Phản vệ thường khởi phát nhanh và bất ngờ, đôi khi không có dấu hiệu báo trước. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể bắt đầu bằng các biểu hiện nhẹ như da ửng đỏ hoặc nổi mẩn.

Mức độ nhẹ (độ 1)

Giai đoạn đầu của phản vệ được xem là phản ứng dị ứng mức độ nhẹ, với các dấu hiệu ban đầu thường không quá nghiêm trọng. Các biểu hiện có thể bao gồm ngứa ngáy, nổi ban đỏ, mề đay hoặc nghẹt mũi do viêm mũi dị ứng. Trong nhiều trường hợp, đây là phản ứng sau khi tiếp xúc với dị nguyên như thức ăn (đặc biệt là các loại hạt) hoặc vết côn trùng đốt.

Mặc dù các triệu chứng trong giai đoạn này có thể giống với tình trạng dị ứng thông thường hoặc viêm da do tiếp xúc, người bệnh vẫn cần theo dõi sát sao vì những biểu hiện này có khả năng tiến triển nhanh chóng sang phản vệ nặng. Việc được tư vấn kịp thời bởi nhân viên y tế là rất quan trọng để hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm.

Mức độ nặng (độ 2)

Trong pha thứ hai của sốc phản vệ, các biểu hiện trên cơ thể trở nên rõ rệt hơn và lan rộng. Người bệnh có thể thấy mề đay nổi nhiều nơi, sưng ở vùng mặt, môi hoặc lưỡi. Một số triệu chứng đi kèm khác có thể bao gồm nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi liên tục hoặc ngứa mắt. Ngoài ra, cảm giác khó nuốt, khàn tiếng, đau vùng bụng, buồn nôn, tiêu chảy cũng có thể xuất hiện.

Ở mức độ này, cần đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được xử lý kịp thời, vì các biểu hiện nặng có thể tiến triển nhanh chóng và trở nên nguy hiểm.

Mức độ nguy kịch (độ 3)

Khi bước sang giai đoạn phản vệ nghiêm trọng, các triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng. Đường thở có thể bị phù nề hoặc co thắt, dẫn đến khó thở dữ dội. Tim đập nhanh, cảm giác ép ngực, tụt huyết áp, chóng mặt hoặc thậm chí ngất là những dấu hiệu thường gặp trong phản vệ cấp độ 3.

Đây là tình huống khẩn cấp, cần được xử trí y tế ngay lập tức để tránh những hậu quả nghiêm trọng như suy hô hấp, trụy tim mạch hoặc tử vong.

Mức độ ngừng tuần hoàn (độ 4)

Đây là cấp độ nặng nhất trong các mức độ sốc phản vệ, với nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu kịp thời. Ở giai đoạn này, người bệnh có thể bị tụt huyết áp nghiêm trọng đến mức không đo được mạch, lưu thông máu bị gián đoạn, khiến các cơ quan trọng yếu không nhận đủ oxy.

Tình trạng phù nề đường thở và co thắt phế quản tăng nặng dẫn đến suy hô hấp, và nếu phản ứng dị ứng lan đến tim, người bệnh có thể rơi vào tình trạng ngừng tim.

Bất kì dấu hiệu nào thuộc nhóm này đều là tình trạng cấp cứu cần được xử trí ngay lập tức để bảo toàn tính mạng.

Triệu chứng cảnh báo phản vệ và dấu hiệu cần cấp cứu khẩn cấp

Biểu hiện của phản vệ có thể khác nhau ở mỗi người. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Ngứa da, phát ban;
• Ngứa miệng, cổ họng, sưng môi hoặc lưỡi, nuốt khó;
• Chảy nước mũi, hắt hơi liên tục;
• Sưng tay hoặc chân;
• Nôn ói nhiều lần, đau quặn bụng hoặc tiêu chảy.

Những dấu hiệu nghiêm trọng cần cấp cứu ngay:

• Khó thở, cảm giác thở gấp;
• Choáng váng, xây xẩm;
• Huyết áp tụt;
• Đau hoặc tức vùng ngực;
• Mạch đập yếu, nhanh;
• Lơ mơ, mất ý thức.

Phản vệ có thể diễn tiến rất nhanh và bất ngờ. Do đó, việc nhận biết và xử trí kịp thời là vô cùng quan trọng để bảo vệ tính mạng. Những dấu hiệu cảnh báo phản vệ thường xuất hiện ngay sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như thức ăn, thuốc, phấn hoa…

Cách xử trí khi xảy ra phản vệ

Trước hết, cần nhanh chóng nhận diện các dấu hiệu phản vệ và xác định mức độ nguy hiểm. Nếu có sẵn bút tiêm epinephrine, hãy sử dụng ngay khi xuất hiện những triệu chứng đầu tiên. Epinephrine là thuốc ưu tiên hàng đầu trong xử trí phản vệ và có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Sau khi tiêm, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để theo dõi và điều trị tiếp tục cho đến khi ổn định hoàn toàn.

Khi bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong tình trạng phản vệ, điều trị cấp cứu tiếp theo sẽ bao gồm việc sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch để duy trì huyết áp và giảm nhẹ các triệu chứng. Liệu pháp oxy, thường được cung cấp qua mặt nạ, giúp duy trì nhịp thở bình thường và cải thiện nồng độ oxy trong máu.

Các biến chứng của phản vệ có thể dẫn đến huyết áp thấp, nhịp tim bất thường hoặc suy hô hấp. Trong những trường hợp nghiêm trọng này, bệnh nhân có thể cần sự can thiệp y tế sâu hơn, chẳng hạn như sử dụng thuốc vận mạch để nâng huyết áp, hồi sức tim phổi (CPR) nếu tim ngừng đập, hoặc đặt ống nội khí quản để hỗ trợ thở. Tuy nhiên, việc xử trí khi xảy ra sốc phản vệ phải được thực hiện bởi người có chuyên môn.

Việc hiểu rõ 4 mức độ sốc phản vệ là vô cùng quan trọng trong việc nhận diện và ứng phó kịp thời với phản ứng dị ứng nghiêm trọng này. Từ các triệu chứng nhẹ đến những dấu hiệu đe dọa tính mạng, việc phát hiện sớm và điều trị ngay lập tức có thể cứu sống bệnh nhân và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Do đó, khi gặp phải bất kì dấu hiệu nào của sốc phản vệ, việc tìm kiếm sự can thiệp y tế kịp thời là rất cần thiết.

Tiêm vắc xin là một biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe, giúp cơ thể tăng cường khả năng miễn dịch và phòng tránh các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín, cung cấp các loại vắc xin chất lượng cao, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người tiêm. Tại đây, các dịch vụ tiêm vắc xin được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại và quy trình tiêm chủng tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn y tế. Để đặt lịch hẹn, bạn có thể liên hệ ngay với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928.

Xem thêm:

Tiêm vắc xin bị sốc phản vệ và cách xử trí sốc phản vệ phù hợp

Nhận biết dấu hiệu sốc phản vệ ở trẻ em và phương pháp xử trí