Rất nhiều phụ nữ chủ quan hoặc nhầm lẫn các biểu hiện bất thường ở vùng ngực với những thay đổi nội tiết thông thường. Tuy nhiên, một số dấu hiệu ban đầu của ung thư vú lại rất âm thầm, dễ bị bỏ qua. Bài viết dưới đây, Tiêm chủng Long Châu sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các triệu chứng thường gặp, cách phân biệt với các vấn đề lành tính và hướng dẫn chăm sóc sức khỏe vú khoa học theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).
Dấu hiệu ung thư vú thường gặp cần nhận biết sớm
Phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường ở vùng ngực đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ chẩn đoán và điều trị hiệu quả ung thư vú. Dưới đây là những biểu hiện phổ biến mà phụ nữ nên đặc biệt lưu ý:
- Khối u hoặc cục cứng trong vú hoặc vùng nách: Đây là triệu chứng thường gặp nhất. Cục u thường cứng, bờ không đều, ít di động và không gây đau, đặc biệt hay xuất hiện ở phần trên ngoài của vú hoặc gần hố nách.
- Vú thay đổi hình dáng hoặc kích thước bất thường: Nếu một bên vú to lên, biến dạng hoặc có sự khác biệt rõ rệt so với bên còn lại mà không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, bạn nên theo dõi kỹ.
- Da vú có biểu hiện lạ: Tình trạng da vú dày lên, nhăn nheo, đỏ hoặc có hình dạng giống vỏ cam có thể cảnh báo dạng ung thư vú viêm, một thể bệnh có tốc độ phát triển nhanh.
- Biến đổi ở núm vú: Núm vú bỗng tụt vào trong, đổi hướng, hoặc tiết dịch bất thường (nhất là dịch có màu nâu, trắng đục hoặc lẫn máu) khi không trong thời kỳ cho con bú là dấu hiệu không nên chủ quan.
- Đau tức hoặc cảm giác nặng ở vùng ngực kéo dài: Nếu bạn cảm thấy khó chịu, đau âm ỉ hoặc tức ngực không rõ nguyên nhân trong thời gian dài, hãy chủ động đi kiểm tra.

Mặc dù những biểu hiện trên không đồng nghĩa chắc chắn với ung thư vú, nhưng đó đều là những tín hiệu cảnh báo sớm cần được theo dõi và đánh giá y tế kịp thời. Việc phát hiện sớm có thể giúp tăng khả năng điều trị và cải thiện chất lượng sống về lâu dài.
Những dấu hiệu ít phổ biến nhưng không nên chủ quan
Ngoài những dấu hiệu ung thư vú thường gặp như sờ thấy khối u hay núm vú tiết dịch, vẫn có nhiều biểu hiện khác ít phổ biến hơn nhưng vẫn có thể là cảnh báo sớm của bệnh. Những dấu hiệu này thường dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các vấn đề da liễu hoặc nội tiết thông thường:
- Phát ban, bong tróc quanh núm vú: Khi vùng da quanh núm vú bị khô, ngứa, tróc vảy hoặc nổi đỏ kéo dài, nhiều người cho rằng đó là viêm da hay dị ứng. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu sớm của bệnh Paget vú, một dạng ung thư hiếm gặp ảnh hưởng đến vùng núm vú và quầng vú.
- Ngứa vùng ngực kéo dài: Dù không nổi mẩn, cảm giác ngứa râm ran liên tục cũng có thể phản ánh sự thay đổi bất thường ở mô vú. Nếu tình trạng không cải thiện sau vài tuần, nên đi kiểm tra để loại trừ khả năng bệnh lý.
- Hạch nổi ở nách hoặc xương đòn: Đây là nơi các tế bào ung thư có thể di căn sớm. Nếu bạn cảm nhận có một cục nhỏ, chắc, không đau ở những vùng này, đừng chủ quan.
- Sụt cân, mệt mỏi không rõ nguyên nhân: Dù không liên quan trực tiếp đến vùng ngực, tình trạng này vẫn có thể xuất hiện khi ung thư đã ảnh hưởng đến toàn cơ thể.
Việc theo dõi và nhận diện các dấu hiệu bất thường dù nhỏ sẽ giúp bạn chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe. Đừng ngần ngại thăm khám sớm nếu có nghi ngờ.
Phân biệt dấu hiệu ung thư vú và vấn đề lành tính
Việc phát hiện một khối u ở vú có thể khiến nhiều người lo lắng. Tuy nhiên, không phải mọi bất thường đều là dấu hiệu ung thư vú. Trên thực tế, có nhiều tình trạng lành tính ở vú thường gặp và không đe dọa đến sức khỏe nếu được theo dõi đúng cách:
- U xơ tuyến vú: Đây là dạng khối u phổ biến ở phụ nữ trẻ. Đặc điểm là mềm, mịn, có thể di động dưới tay khi sờ. Kích thước có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, thường rõ hơn trước khi hành kinh.
- Nang vú: Là những túi dịch nhỏ hình thành trong mô vú. Nang có thể mềm hoặc căng nhẹ, thường không gây đau nếu không bị viêm. Chúng cũng có xu hướng tự biến mất hoặc ổn định theo thời gian.
- Thay đổi do nội tiết tố: Sự dao động hormone trong chu kỳ kinh nguyệt có thể khiến vú căng tức, hơi đau hoặc thay đổi hình dạng nhẹ. Đây là phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể.

Điều quan trọng là theo dõi các thay đổi này theo thời gian. Nếu khối u hoặc dấu hiệu bất thường vẫn tồn tại sau kỳ kinh, có xu hướng lớn dần, đau nhiều hơn hoặc kèm theo các triệu chứng như tiết dịch bất thường ở núm vú, da vú biến dạng… thì nên đi khám càng sớm càng tốt. Việc kiểm tra định kỳ giúp phân biệt giữa vấn đề lành tính và dấu hiệu tiềm ẩn của ung thư, đảm bảo sức khỏe được theo dõi đúng hướng.
Khi nào nên đi khám để tầm soát ung thư vú?
Tầm soát ung thư vú giúp phát hiện sớm bệnh ngay cả khi chưa có triệu chứng, từ đó tăng khả năng điều trị thành công. Thời điểm tầm soát được khuyến cáo như sau:
Phụ nữ nguy cơ trung bình
Đối với phụ nữ có nguy cơ trung bình, thời điểm tầm soát ung thư vú được khuyến cáo như sau:
- 40 - 44 tuổi: Có thể bắt đầu tầm soát sớm nếu có nhu cầu và được bác sĩ tư vấn.
- 45 - 54 tuổi: Nên chụp nhũ ảnh hằng năm.
- Từ 55 tuổi: Có thể tiếp tục hằng năm hoặc 2 năm/lần, tùy tình trạng sức khỏe và mong muốn cá nhân.
- 50 - 69 tuổi: Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nên chụp nhũ ảnh 2 năm/lần.
Phụ nữ nguy cơ cao
Gồm các trường hợp:
- Mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2.
- Có tiền sử gia đình mắc ung thư vú ở độ tuổi trẻ.
- Đã từng xạ trị vùng ngực.

Khuyến cáo: Bắt đầu tầm soát từ 30 tuổi hoặc theo chỉ định cá nhân hóa của bác sĩ. Phương pháp có thể kết hợp chụp nhũ ảnh, MRI vú, siêu âm và xét nghiệm di truyền.
Cách chăm sóc và phòng ngừa ung thư vú hiệu quả
Bên cạnh việc nhận biết dấu hiệu ung thư vú, bạn cũng nên chủ động phòng ngừa bằng cách:
- Tăng cường vận động thể chất: Dành ít nhất 150 phút mỗi tuần để tập thể dục với cường độ vừa phải. Việc duy trì vận động đều đặn giúp cân bằng hormone, cải thiện tuần hoàn và tăng cường hệ miễn dịch.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Nên hạn chế chất béo bão hòa, đồ chiên rán, thay vào đó là các loại rau củ quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu chất xơ. Lối ăn uống lành mạnh có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng và điều hòa nội tiết tố.
- Hạn chế rượu bia và tránh thuốc lá: Rượu và thuốc lá là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý ung thư, bao gồm ung thư vú. Việc cắt giảm những chất kích thích này là bước quan trọng trong bảo vệ sức khỏe lâu dài.
- Chủ động theo dõi nội tiết tố: Phụ nữ sau sinh, tiền mãn kinh hoặc có rối loạn nội tiết cần theo dõi định kỳ. Thay đổi nội tiết có thể ảnh hưởng đến mô tuyến vú và làm tăng nguy cơ bệnh lý.

Việc nhận biết và theo dõi dấu hiệu ung thư vú sớm là bước đầu quan trọng giúp nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu rủi ro. Hãy chủ động lắng nghe cơ thể, duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa khoa học.