Thời tiết thay đổi thất thường, ô nhiễm không khí và thói quen vệ sinh mũi họng kém là những yếu tố làm gia tăng số ca mắc viêm xoang tại Việt Nam. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có khoảng 12 - 15% dân số từng trải qua các triệu chứng viêm xoang ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách điều trị đúng và an toàn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cách trị viêm xoang hiệu quả, khoa học và phù hợp với từng giai đoạn bệnh đồng thời bật mí cho bạn đọc cách phòng ngừa viêm xoang hiệu quả.
Tổng quan về tình trạng viêm xoang
Viêm xoang là tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng tại các hốc xoang cạnh mũi - nơi có nhiệm vụ làm ẩm và lọc không khí trước khi đưa vào phổi.
Viêm xoang được chia thành hai loại chính, phụ thuộc vào thời gian kéo dài và mức độ ảnh hưởng:
- Viêm xoang cấp: Kéo dài dưới 4 tuần, thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra sau cảm lạnh hoặc dị ứng.
- Viêm xoang mạn tính: Kéo dài trên 12 tuần, có thể tái đi tái lại, ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng sống.
Viêm xoang có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó không thể không kể tên các nguyên nhân phổ biến sau:
- Nhiễm trùng đường hô hấp trên: Cảm cúm, cảm lạnh có thể gây viêm niêm mạc xoang, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Dị ứng: Phản ứng với phấn hoa, khói bụi, lông động vật hoặc nấm mốc làm sưng niêm mạc xoang.
- Cấu trúc mũi bất thường: Vẹo vách ngăn mũi cản trở lưu thông không khí và dịch nhầy trong xoang.
- Môi trường ô nhiễm: Hút thuốc lá và tiếp xúc với khói bụi, hóa chất làm tăng nguy cơ mắc viêm xoang.
- Đề kháng yếu: Hệ miễn dịch suy giảm khiến cơ thể dễ bị virus và vi khuẩn tấn công.
Khi mắc viêm xoang, người bệnh sẽ phải đối diện với một số triệu chứng như:
- Nghẹt mũi, chảy mũi đặc: Đây là một trong các triệu chứng điển hình của viêm xoang. Dịch mũi có màu vàng hoặc xanh, đôi khi kèm mủ. Theo thời gian, dịch mũi tích tụ gây khó thở.
- Đau nhức vùng trán, má, giữa hai mắt: Cơn đau thường âm ỉ, tăng khi cúi đầu hoặc thay đổi tư thế.
- Giảm khứu giác, sốt nhẹ, mệt mỏi: Khó ngửi mùi, cơ thể uể oải, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc.

Viêm xoang có nguy hiểm không?
Trong đa số trường hợp, viêm xoang không đe dọa tính mạng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu không áp dụng cách trị viêm xoang đúng hoặc để bệnh kéo dài, những rủi ro nghiêm trọng có thể xảy ra.
Dưới đây là một số biến chứng có thể xảy đến nếu viêm xoang nếu không được kiểm soát, bạn đọc có thể tham khảo:
- Viêm tai giữa, viêm họng mạn: Nhiễm trùng từ xoang lan sang tai hoặc họng, gây khó chịu kéo dài.
- Áp xe ổ mắt, thậm chí giảm thị lực: Viêm xoang nặng có thể ảnh hưởng đến mắt, dẫn đến sưng hoặc tổn thương.
- Viêm màng não: Dù hiếm nhưng đây là biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời.
- Ảnh hưởng chất lượng sống: Viêm xoang gây mất ngủ, giảm tập trung, cản trở công việc, học tập và sinh hoạt hàng ngày.

Theo đánh giá của các chuyên gia, viêm xoang không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng nếu tiến triển mạn tính hoặc gây biến chứng vùng đầu mặt cổ. Vì vậy, việc tìm hiểu cách trị viêm xoang sớm là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Cách trị viêm xoang hiệu quả
Để kiểm soát viêm xoang, bạn có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà hoặc y tế, tùy thuộc vào mức độ bệnh. Dưới đây là những cách trị viêm xoang được sử dụng phổ biến và hiệu quả:
Điều trị tại nhà
Đối với trường hợp viêm xoang nhẹ hoặc để hỗ trợ quá trình điều trị, bạn có thể áp dụng các biện pháp đơn giản sau:
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Thực hiện 2 - 3 lần/ngày để làm sạch dịch nhầy, giảm kích ứng và thông thoáng xoang.
- Xông hơi tinh dầu: Sử dụng tinh dầu bạc hà, khuynh diệp để làm loãng dịch mũi, giúp dễ thở hơn.
- Uống đủ nước, giữ ấm cơ thể: Uống 2 - 3 lít nước/ngày và giữ ấm, đặc biệt khi thời tiết lạnh, để hỗ trợ đào thải dịch.
- Hạn chế tiếp xúc khói bụi: Đeo khẩu trang khi ra ngoài, tránh môi trường ô nhiễm để bảo vệ niêm mạc mũi.
Những phương pháp này không chỉ là cách trị viêm xoang đơn giản mà còn giúp giảm triệu chứng và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Điều trị y tế
Khi triệu chứng nặng hoặc kéo dài, bạn cần đến bác sĩ để được thăm khám và có hướng điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể chỉ định một hoặc kết hợp một số phương pháp điều trị viêm xoang dưới đây:
- Thuốc giảm viêm, giảm phù nề niêm mạc mũi: Thuốc xịt corticoid (như budesonide, fluticasone) giúp giảm sưng và viêm, chỉ dùng khi có chỉ định.
- Kháng sinh: Chỉ sử dụng khi có bội nhiễm vi khuẩn. Người bệnh cần tuân thủ đơn thuốc của bác sĩ.
- Thuốc kháng histamin: Hữu ích nếu viêm xoang liên quan đến dị ứng. Loại thuốc này giúp giảm phản ứng quá mẫn với phấn hoa, bụi.
- Phẫu thuật nội soi xoang: Áp dụng cho viêm xoang mạn tính nặng, không đáp ứng điều trị nội khoa, giúp khôi phục lưu thông xoang.

Cách phòng ngừa viêm xoang
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Để giảm nguy cơ mắc viêm xoang và hỗ trợ điều trị viêm xoang lâu dài, bạn có thể áp dụng các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp dưới đây:
Thói quen lành mạnh
Duy trì lối sống khoa học và vệ sinh đúng cách là nền tảng để ngăn ngừa viêm xoang:
- Vệ sinh mũi họng thường xuyên: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý 1 - 2 lần/ngày để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và chất dị ứng.
- Tránh tiếp xúc khói bụi: Đeo khẩu trang khi ra ngoài, hạn chế ở trong môi trường ô nhiễm hoặc dùng máy lạnh quá lâu.
- Giữ ấm cơ thể: Bảo vệ vùng mũi, cổ khi trời lạnh hoặc mưa, giúp niêm mạc mũi không bị kích ứng.
- Tăng cường miễn dịch: Tập thể dục 30 phút/ngày, ăn uống lành mạnh (giàu vitamin C, kẽm), tránh thức khuya để nâng cao đề kháng.
Tiêm vắc xin phế cầu
Ngoài thói quen hàng ngày, tiêm vắc xin phế cầu có thể gián tiếp giúp bảo vệ bạn khỏi viêm xoang. Vắc xin phế cầu có tác dụng ngừa các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae – tác nhân thường gặp gây viêm xoang, viêm phổi.
Các đối tượng như trẻ em dưới 5 tuổi, người trên 65 tuổi và người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh phổi cần tiêm sớm.

Viêm xoang tuy phổ biến nhưng không thể xem nhẹ. Chủ động áp dụng cách trị viêm xoang đúng cách kết hợp với phòng ngừa hiệu quả, đặc biệt là tiêm vắc xin phế cầu, sẽ giúp bạn tránh được các biến chứng nguy hiểm và sống khỏe hơn mỗi ngày. Đừng chần chừ, hãy bắt đầu từ những thói quen nhỏ như vệ sinh mũi họng, giữ ấm cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ để có giải pháp tốt nhất cho sức khỏe của bạn. Liên hệ đến Tiêm chủng Long Châu ngay hôm nay để được hỗ trợ đăng ký đặt lịch tiêm phế cầu bạn nhé.