Các xét nghiệm máu thường dùng trong chẩn đoán xét nghiệm Lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ là một bệnh lý mà hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khỏe mạnh, gây viêm và tổn thương ở nhiều cơ quan như da, khớp, thận, tim. Theo thống kê, bệnh phổ biến hơn ở phụ nữ trẻ, đặc biệt trong độ tuổi 15 - 45. Xét nghiệm lupus ban đỏ giúp bác sĩ xác định bệnh chính xác, từ đó xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các loại xét nghiệm phổ biến, vai trò và cách chuẩn bị để đảm bảo kết quả đáng tin cậy.

Dấu hiệu bệnh lupus ban đỏ 

Dù không phải là bệnh truyền nhiễm, lupus ban đỏ vẫn có thể tiến triển nặng hơn theo thời gian và phạm vi ảnh hưởng tới cơ thể. Không ít bệnh nhân thắc mắc bệnh lupus ban đỏ có gây ngứa không? Xét nghiệm lupus ban đỏ như thế nào? Trong thực tế, cảm giác ngứa và nổi ban đỏ là một trong những triệu chứng thường gặp nhất. Khi các mảng ban xuất hiện trên da, chúng thường kèm theo cảm giác khó chịu, châm chích hoặc ngứa rát.

Ngoài các tổn thương trên bề mặt da, lupus ban đỏ còn là bệnh lý hệ thống nên có thể ảnh hưởng tới nhiều cơ quan khác. Các dấu hiệu có thể xuất hiện dần theo thời gian hoặc bùng phát đột ngột:

• Da: Ban đỏ xuất hiện nhiều ở mặt, cổ tay, bàn tay, đặc trưng nhất là hồng ban hình cánh bướm ở vùng mũi, má. Các vùng tổn thương rất nhạy cảm với ánh nắng. Khi bệnh nặng hơn, trung tâm vùng ban có thể bị teo hoặc nổi bọng nước. Loét niêm mạc miệng có thể xảy ra nhưng hiếm khi gây đau. Tóc trở nên mỏng, yếu, đổi màu và dễ gãy rụng.
• Phổi: Ảnh hưởng tới hệ hô hấp có thể gây viêm màng phổi, viêm phổi hoặc suy hô hấp, kèm triệu chứng đau tức ngực và khó thở.
• Tim: Có thể xuất hiện viêm cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim, gây đau ngực, khó thở. Nếu không điều trị sớm, nguy cơ suy tim là rất cao.
• Khớp: Viêm khớp là tình trạng thường gặp, gây sưng đau, cứng khớp và hạn chế vận động.
• Máu: Thường gặp tình trạng thiếu máu, giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu. Người bệnh dễ mệt, chóng mặt, da xanh tái. Kết quả xét nghiệm cho thấy số lượng hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu đều giảm.
• Thận: Có thể gây viêm thận hoặc suy thận. Dấu hiệu điển hình gồm tiểu ra máu, nước tiểu đục, phù toàn thân, tăng huyết áp. Bệnh nhân cần xét nghiệm máu, nước tiểu và sinh thiết thận để xác định tình trạng.
• Hệ thần kinh: Một số bệnh nhân bị rối loạn trí nhớ, mất phương hướng, giảm tỉnh táo, đau đầu nặng, co giật. Triệu chứng này có thể nặng hơn khi sử dụng corticoid lâu dài.

Các xét nghiệm máu thường dùng trong chẩn đoán và theo dõi lupus

Trong quá trình phát hiện và kiểm soát bệnh, xét nghiệm lupus ban đỏ đóng vai trò quan trọng giúp bác sĩ nắm bắt được tình trạng miễn dịch, mức độ viêm cũng như những ảnh hưởng mà bệnh gây ra đối với nhiều cơ quan trong cơ thể. Việc thực hiện đầy đủ và đúng các xét nghiệm không chỉ giúp chẩn đoán sớm mà còn hỗ trợ theo dõi đáp ứng điều trị và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Kháng thể kháng nhân (ANA)

Trong số các xét nghiệm lupus ban đỏ, kiểm tra ANA thường được xem là bước khởi đầu quan trọng. Đây là nhóm kháng thể có khả năng nhận diện và tấn công nhân tế bào nơi chứa vật liệu di truyền của cơ thể. Ở bệnh nhân lupus đặc biệt khi bệnh đang hoạt động ANA thường xuất hiện với tỉ lệ cao. Bác sĩ không chỉ quan tâm đến sự có mặt của ANA mà còn phân tích mẫu hình của kháng thể để định hướng chẩn đoán loại bệnh tự miễn cụ thể và lựa chọn phương án điều trị phù hợp.

Kháng thể kháng phospholipid (APLs)

APLs là kháng thể nhắm vào phospholipid một thành phần quan trọng trong màng tế bào và tiểu cầu. Trong nhóm xét nghiệm lupus ban đỏ, kiểm tra APLs giúp nhận diện nguy cơ hình thành huyết khối nguy cơ đột quỵ hoặc biến chứng thai kỳ như sảy thai và sinh non. Kết quả này có thể giúp bác sĩ chủ động đưa ra kế hoạch theo dõi và dự phòng ở những đối tượng có nguy cơ cao.

Kháng thể kháng dsDNA

Xét nghiệm kháng dsDNA là một phần quan trọng của bộ xét nghiệm lupus ban đỏ. Kháng thể này nhận diện và tấn công trực tiếp vào DNA sợi đôi là vật liệu di truyền của cơ thể. Tỉ lệ xuất hiện kháng dsDNA ở bệnh nhân lupus khá cao và nồng độ của chúng thường tăng khi bệnh trở nặng. Ngoài việc hỗ trợ chẩn đoán xét nghiệm này còn được dùng để dự đoán nguy cơ viêm thận lupus một biến chứng có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến chức năng thận.

Protein phản ứng C (CRP)

CRP là một protein được gan sản xuất để phản ứng lại tình trạng viêm trong cơ thể. Trong bộ xét nghiệm lupus ban đỏ chỉ số CRP giúp bác sĩ đánh giá mức độ viêm tại thời điểm xét nghiệm và theo dõi sự thay đổi của tình trạng viêm qua từng giai đoạn điều trị. Khi kết hợp với các xét nghiệm viêm khác CRP sẽ mang lại cái nhìn toàn diện hơn về diễn biến bệnh.

Kháng thể kháng Sm

Anti Sm là kháng thể đặc hiệu chống lại protein Sm trong nhân tế bào. Đây là một trong những dấu ấn đặc trưng nhất trong xét nghiệm lupus ban đỏ vì rất hiếm khi xuất hiện ở người không mắc bệnh. Kết quả Anti Sm dương tính thường giúp bác sĩ củng cố chẩn đoán đặc biệt trong những trường hợp phức tạp khi các xét nghiệm khác chưa đủ rõ ràng.

Kháng thể kháng Ro (SSA) và kháng La (SSB)

Hai loại kháng thể này thường xuất hiện cùng nhau trong xét nghiệm lupus ban đỏ và nhắm tới các protein gắn với RNA. Chúng không chỉ hữu ích trong việc xác định lupus mà còn đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán hội chứng Sjögren một bệnh tự miễn khác. Ở phụ nữ mang thai sự xuất hiện của kháng Ro và La là yếu tố cần được theo dõi kỹ để phòng ngừa nguy cơ lupus sơ sinh ở trẻ.

Bổ thể protein (Complement)

Bổ thể là nhóm protein tham gia vào phản ứng miễn dịch và viêm. Trong xét nghiệm lupus ban đỏ, đo nồng độ bổ thể giúp bác sĩ xác định mức độ hoạt động của bệnh đặc biệt ở những bệnh nhân có tổn thương thận. Sự thay đổi của chỉ số này thường phản ánh tình trạng bệnh đang tiến triển hoặc thuyên giảm từ đó hỗ trợ điều chỉnh phác đồ điều trị.

Tốc độ lắng hồng cầu (ESR)

ESR đo tốc độ các tế bào hồng cầu lắng xuống đáy ống nghiệm. Trong các xét nghiệm lupus ban đỏ, ESR là chỉ số gián tiếp phản ánh mức độ viêm toàn thân. Khi bệnh đang hoạt động tốc độ lắng hồng cầu thường cao hơn bình thường và việc theo dõi chỉ số này qua thời gian giúp đánh giá sự thay đổi của tình trạng bệnh.

Công thức máu toàn bộ (CBC)

CBC là xét nghiệm lupus ban đỏ cung cấp thông tin chi tiết về số lượng và thành phần các loại tế bào máu bao gồm hồng cầu bạch cầu và tiểu cầu. Ở bệnh nhân lupus có thể xuất hiện tình trạng thiếu máu giảm bạch cầu hoặc giảm tiểu cầu. Những thông tin này rất quan trọng để bác sĩ phát hiện sớm biến chứng và theo dõi tác dụng phụ của thuốc điều trị.

Xét nghiệm hóa sinh máu

Xét nghiệm hóa sinh máu nằm trong nhóm xét nghiệm lupus ban đỏ giúp kiểm tra chức năng gan thận mức đường máu mỡ máu và điện giải. Kết quả thu được cho phép bác sĩ đánh giá ảnh hưởng của bệnh hoặc thuốc điều trị lên các cơ quan quan trọng đồng thời đưa ra các điều chỉnh phù hợp trong chế độ điều trị và chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Mức độ nguy hiểm của bệnh lupus ban đỏ

Lupus ban đỏ là một bệnh tự miễn có tiến triển phức tạp và khó lường. Bệnh thường trải qua các đợt bùng phát xen kẽ với giai đoạn thuyên giảm, tuy nhiên mỗi đợt bùng phát đều có khả năng khiến tình trạng nặng hơn. Nếu không được phát hiện sớm và kiểm soát đúng cách, lupus ban đỏ có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho nhiều cơ quan quan trọng trong cơ thể, thậm chí đe dọa tính mạng.

Ở giai đoạn nặng, bệnh có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nội tạng như tim, thận, phổi, hệ thần kinh trung ương và hệ tạo máu. Những tổn thương này thường diễn tiến âm thầm nhưng hậu quả để lại rất khó hồi phục, làm giảm đáng kể chất lượng sống của người bệnh.

Chủ động thực hiện xét nghiệm lupus ban đỏ không chỉ giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh sớm mà còn là cách theo dõi sát sao diễn biến bệnh trong suốt quá trình điều trị. Mỗi kết quả xét nghiệm đều là một dữ liệu quan trọng để điều chỉnh phác đồ, giảm nguy cơ biến chứng và bảo vệ các cơ quan khỏi tổn thương lâu dài.

Tiêm vắc xin giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ giảm nguy cơ nhiễm trùng, yếu tố có thể làm phức tạp kết quả xét nghiệm lupus ban đỏ và quá trình điều trị bệnh. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín cung cấp đa dạng loại vắc xin cho cả trẻ em và người lớn, với quy trình tiêm an toàn, đội ngũ nhân viên y tế tận tâm và hệ thống bảo quản đạt chuẩn GSP. Không gian sạch sẽ, tiện nghi cùng dịch vụ nhắc lịch tiêm giúp khách hàng yên tâm hơn khi bảo vệ sức khỏe lâu dài. Liên hệ ngay số hotline miễn phí 1800 6928 để đặt lịch tiêm tại Tiêm chủng Long Châu.