Bệnh lậu lây qua đường nào? Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Nắm rõ các con đường lây nhiễm bệnh lậu là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe của chính mình và những người xung quanh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết, chính xác và dễ hiểu về cách bệnh lậu lây qua đường nào, dấu hiệu cảnh báo khi cần đến gặp bác sĩ, đồng thời hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh lậu lây qua đường nào?

Bệnh lậu lây qua đường nào là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là những người trong độ tuổi hoạt động tình dục hoặc có nhiều bạn tình. Trên thực tế, vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, trong đó quan hệ tình dục không an toàn là phổ biến nhất. Dưới đây là các con đường lây nhiễm bệnh lậu, bao gồm:

Quan hệ tình dục không an toàn

Đây là con đường chính giải thích bệnh lậu lây qua đường nào. Vi khuẩn lậu khuẩn tồn tại trong dịch tiết sinh dục như dịch âm đạo, dịch cổ tử cung, dịch niệu đạo và dịch hậu môn. Khi quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng, vi khuẩn có thể xâm nhập vào niêm mạc sinh dục hoặc hậu môn của người lành, dẫn đến nhiễm bệnh.

Theo nghiên cứu, tỷ lệ lây nhiễm bệnh lậu qua quan hệ tình dục không an toàn là rất cao, đặc biệt khi không sử dụng bao cao su hoặc sử dụng không đúng cách. Ngoài ra, sử dụng chung đồ chơi tình dục mà không vệ sinh kỹ lưỡng hoặc không sử dụng bao cao su mới mỗi lần dùng có thể là đường lây truyền bệnh lậu, chlamydia hoặc HIV.

Lây từ mẹ sang con khi sinh thường

Một con đường khác giúp giải thích bệnh lậu lây qua đường nào chính là từ mẹ sang con trong quá trình sinh thường. Khi sản phụ mắc bệnh lậu và chưa được điều trị, vi khuẩn có thể tồn tại trong dịch âm đạo và dễ dàng lây cho trẻ sơ sinh khi bé đi qua đường sinh sản. Trẻ có thể bị viêm kết mạc mắt (nặng hơn có thể dẫn đến mù lòa), viêm da hoặc nhiễm trùng máu. Việc tầm soát bệnh lậu ở phụ nữ mang thai là rất quan trọng để hạn chế tối đa nguy cơ lây truyền sang trẻ.

Tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết chứa vi khuẩn

Ngoài những con đường chính kể trên, một số trường hợp giải thích bệnh lậu lây qua đường nào còn bao gồm việc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết chứa vi khuẩn. Vi khuẩn lậu có thể tồn tại trong mủ hoặc dịch tiết chảy ra từ niệu đạo, cổ tử cung hoặc hậu môn của người bệnh. Nếu người lành tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết này qua vết thương hở, trầy xước hoặc niêm mạc, vi khuẩn có thể xâm nhập và gây bệnh. Tuy nhiên, tỷ lệ lây nhiễm qua con đường này thường thấp hơn so với quan hệ tình dục không an toàn.

Bệnh lậu có lây qua đường miệng không?

Một câu hỏi thường gặp là liệu bệnh lậu có thể lây truyền qua quan hệ tình dục bằng miệng hay không. Trên thực tế, bệnh lậu hoàn toàn có thể lây qua đường miệng, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết sinh dục (dịch âm đạo, niệu đạo) của người mắc bệnh trong quá trình quan hệ tình dục bằng miệng.

Khi đó, vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae có thể xâm nhập vào niêm mạc họng, gây ra viêm họng do lậu (pharyngeal gonorrhea). Người bệnh có thể không có triệu chứng hoặc xuất hiện các dấu hiệu như đau họng, sưng đỏ vùng họng, hoặc cảm giác rát nhẹ khi nuốt. Viêm amidan không phải là biểu hiện đặc hiệu của bệnh lậu ở họng và chưa được khẳng định là biểu hiện phổ biến trong các hướng dẫn lâm sàng.

Để phòng ngừa lây truyền bệnh lậu qua đường miệng, việc sử dụng bao cao su hoặc màng chắn miệng (dental dam) trong quan hệ tình dục bằng miệng là biện pháp hiệu quả.

Bệnh lậu có lây qua đường hô hấp không?

Bên cạnh các con đường lây truyền trên, nhiều người cũng thắc mắc liệu bệnh lậu có lây qua đường hô hấp hay không. Theo các nghiên cứu y học hiện nay, bệnh lậu không lây truyền qua đường hô hấp thông thường như ho hoặc hắt hơi. Vi khuẩn lậu không tồn tại trong giọt bắn hay khí dung như một số bệnh hô hấp khác (ví dụ cúm, COVID-19). Do đó, việc tiếp xúc bình thường với người mắc bệnh lậu (ví dụ trò chuyện, bắt tay) sẽ không gây lây nhiễm bệnh này.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Phát hiện bệnh lậu sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng để hạn chế biến chứng và phòng ngừa lây lan cho người khác. Bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh lậu sau đây:

• Tiểu buốt, tiểu rắt hoặc có cảm giác nóng rát khi đi tiểu.
• Tiết dịch bất thường từ niệu đạo (ở nam) hoặc âm đạo (ở nữ), dịch thường có màu vàng hoặc xanh kèm mùi hôi.
• Đau rát khi quan hệ tình dục hoặc đau khi đi tiểu.
• Ngứa hoặc sưng đỏ vùng kín, khó chịu.
• Đau hoặc sưng tinh hoàn (ở nam giới).
• Đau bụng dưới hoặc đau khi quan hệ (ở nữ giới).

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh lậu có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm vùng chậu (ở nữ), viêm niệu đạo, viêm mào tinh hoàn (ở nam), vô sinh, tăng nguy cơ lây truyền HIV và các bệnh lây qua đường tình dục khác.

Phòng ngừa bệnh lậu như thế nào?

Để phòng tránh bệnh lậu, bạn nên tuân thủ các biện pháp sau đây:

• Quan hệ tình dục an toàn: Luôn sử dụng bao cao su đúng cách mỗi khi quan hệ tình dục, kể cả quan hệ âm đạo, hậu môn hoặc miệng, giúp giảm nguy cơ lây truyền bệnh.
• Hạn chế số lượng bạn tình: Chung thủy một vợ, một chồng hoặc hạn chế số lượng bạn tình sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh lậu.
• Khám sức khỏe định kỳ: Những người có nguy cơ cao nên khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm các bệnh lây qua đường tình dục ít nhất 1 - 2 lần/năm nhằm phát hiện và điều trị sớm.
• Tư vấn và điều trị cho cả bạn tình: Nếu được chẩn đoán mắc bệnh lậu, cần thông báo với bạn tình để họ được xét nghiệm và điều trị kịp thời. Điều này giúp tránh tái nhiễm và giảm nguy cơ lây lan bệnh.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ, tránh sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, quần lót với người khác.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, đi khám bác sĩ kịp thời và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Hãy luôn chủ động bảo vệ chính mình và những người thân yêu để có một cuộc sống khỏe mạnh, an toàn và hạnh phúc.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp thắc mắc bệnh lậu lây qua đường nào và cung cấp những kiến thức cần thiết để phòng ngừa cũng như điều trị bệnh hiệu quả. Bệnh lậu chủ yếu lây qua quan hệ tình dục không an toàn, có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh thường và qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết chứa vi khuẩn. Ngoài ra, bệnh có thể lây qua đường miệng khi quan hệ tình dục bằng miệng nhưng không lây qua đường hô hấp.