Bệnh dại ủ bệnh bao lâu? Khi nào xuất hiện triệu chứng đầu tiên?

Bệnh dại là một căn bệnh nguy hiểm, và một trong những điều khiến nó trở nên đáng sợ là thời gian ủ bệnh không cố định. Vậy, bệnh dại ủ bệnh bao lâu? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thời gian ủ bệnh dại và các yếu tố ảnh hưởng đến nó.

Để có thể nắm được “Bệnh dại ủ bệnh bao lâu?”, chúng ta sẽ tìm hiểu xem “Bệnh dại là gì? Tại sao cần quan tâm đến thời gian ủ bệnh?”.

Bệnh dại là gì? Tại sao cần quan tâm đến thời gian ủ bệnh?

Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus dại (thuộc họ Rhabdovirus) gây ra, lây lan từ động vật sang người qua nước bọt, thường là qua vết cắn của chó, mèo, hoặc các loài động vật hoang dã như dơi, cáo.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 60.000 - 70.000 người tử vong vì bệnh dại trên toàn cầu, chủ yếu ở các khu vực nhiệt đới. Tại Việt Nam, bệnh dại vẫn là vấn đề y tế công cộng đáng lo ngại, với hàng chục ca tử vong mỗi năm dù đã có nhiều nỗ lực phòng chống.

Khi virus dại xâm nhập vào cơ thể, nó tấn công hệ thần kinh trung ương, gây viêm não cấp tính và dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp kịp thời trước khi triệu chứng xuất hiện. Điều đặc biệt nguy hiểm là bệnh dại ủ bệnh bao lâu không cố định, khiến nhiều người chủ quan, trì hoãn việc tiêm phòng, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Bệnh dại ủ bệnh bao lâu? Các yếu tố ảnh hưởng

Bệnh dại ủ bệnh bao lâu là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi bị động vật cắn. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), thời gian ủ bệnh trung bình của bệnh dại ở người dao động từ 1 đến 3 tháng sau khi bị phơi nhiễm.

Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể thay đổi đáng kể, từ vài ngày đến hơn 1 năm, thậm chí có trường hợp đặc biệt kéo dài tới 6 năm.

Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Vị trí vết cắn: Nếu vết cắn gần hệ thần kinh trung ương (đầu, mặt, cổ), virus sẽ di chuyển nhanh hơn, khiến thời gian ủ bệnh ngắn hơn. Ngược lại, vết cắn ở chân hoặc tay thường có thời gian ủ bệnh dài hơn.

• Mức độ nghiêm trọng của vết thương: Vết cắn sâu, rách lớn làm tăng lượng virus xâm nhập, rút ngắn thời gian ủ bệnh.

• Lượng virus trong nước bọt: Nếu động vật cắn đang trong giai đoạn phát bệnh nặng, nồng độ virus cao sẽ đẩy nhanh quá trình lây nhiễm.

• Tuổi tác và sức khỏe của người bị cắn: Trẻ em hoặc người có hệ miễn dịch yếu có thể phát bệnh nhanh hơn.

Vì vậy, để trả lời chính xác bệnh dại ủ bệnh bao lâu, cần xem xét từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, điều quan trọng là không được chủ quan, bởi khi triệu chứng xuất hiện, khả năng cứu chữa gần như bằng 0.

Triệu chứng đầu tiên của bệnh dại xuất hiện khi nào?

Sau thời gian ủ bệnh, các triệu chứng đầu tiên của bệnh dại thường xuất hiện một cách âm thầm và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường. Giai đoạn tiền triệu chứng kéo dài từ 1 đến 4 ngày, với các dấu hiệu như:

• Sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu.

• Cảm giác tê, ngứa hoặc đau tại vị trí vết cắn.

• Lo âu, khó chịu không rõ nguyên nhân.

Tiếp theo, bệnh tiến triển sang giai đoạn viêm não hoặc thể liệt, với các triệu chứng nghiêm trọng hơn:

• Thể viêm não (80% trường hợp): Sợ nước, sợ gió, tăng tiết nước bọt, co thắt hầu họng, giãn đồng tử, rối loạn thần kinh thực vật. Bệnh nhân thường tử vong trong vòng 2-6 ngày do liệt cơ hô hấp.

• Thể liệt (thể câm): Liệt lan từ tay chân đến cơ hô hấp, kèm rối loạn tiểu tiện, đại tiện, dẫn đến tử vong.

Thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên đến tử vong thường chỉ kéo dài từ 2 đến 10 ngày, tùy thuộc vào thể bệnh và sức khỏe của bệnh nhân. Do đó, việc nhận biết sớm và hành động ngay sau khi bị cắn là yếu tố sống còn.

Làm gì khi bị động vật cắn để phòng bệnh dại?

Dù bệnh dại ủ bệnh bao lâu có thể kéo dài, bạn không nên chờ đợi để xem triệu chứng mà cần xử lý ngay lập tức sau khi bị động vật cắn, cào hoặc liếm vào vùng da tổn thương. Dưới đây là các bước cần thực hiện:

Xử lý vết thương

Rửa sạch vết thương dưới vòi nước chảy mạnh trong 15 phút, tốt nhất là nước ấm, kết hợp xà phòng.

Sát trùng bằng cồn 70% hoặc Povidone-Iodine, tránh nặn máu hoặc chà xát mạnh.

Băng vết thương bằng gạc sạch, không băng quá chặt. Nếu cần khâu, chỉ khâu thưa để tránh giữ virus trong cơ thể.

Tiêm vắc xin phòng dại

Tiêm vắc xin phòng dại sau phơi nhiễm là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn virus phát triển. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp các loại vắc xin phòng dại hiện đại như Verorab (Pháp), Indirab và Abhayrab (Ấn Độ), được WHO công nhận về độ an toàn và hiệu quả. Lịch tiêm sẽ được bác sĩ tư vấn dựa trên mức độ phơi nhiễm:

• Phác đồ tiêm bắp: 5 mũi (0,5ml/liều) vào các ngày 0, 3, 7, 14, 28 cho người chưa tiêm dự phòng. Nếu vết thương nặng (độ III), cần kết hợp huyết thanh kháng dại.

• Phác đồ tiêm trong da: 4 mũi (0,1ml/mũi) vào các ngày 0, 3, 7, 28, tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả.

Ngoài ra, nếu nghi ngờ bị uốn ván, bạn cũng nên tiêm vắc xin phòng uốn ván để bảo vệ toàn diện.

Phòng bệnh dại trước phơi nhiễm – Giải pháp lâu dài

Ngoài tiêm vắc xin sau khi bị cắn, những người thường xuyên tiếp xúc với động vật (bác sĩ thú y, nhân viên kiểm lâm) nên tiêm vắc xin phòng dại trước phơi nhiễm. Phác đồ gồm 3 mũi vào các ngày 0, 7, 21, giúp cơ thể tạo miễn dịch chủ động, giảm nguy cơ mắc bệnh nếu không may bị cắn.

Bệnh dại ủ bệnh bao lâu không phải là yếu tố quyết định sự sống còn, mà chính là hành động của bạn ngay sau khi bị động vật cắn. Với thời gian ủ bệnh trung bình từ 1-3 tháng, nhưng có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy trường hợp, việc tiêm vắc xin phòng dại ngay lập tức là cách duy nhất để bảo vệ bản thân. Đừng chần chừ, hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại an toàn, hiệu quả. Liên hệ ngay hôm nay để đặt lịch và bảo vệ sức khỏe của bạn trước căn bệnh nguy hiểm này!