Giấc ngủ giữ vai trò thiết yếu đối với sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Trẻ có giấc ngủ chất lượng sẽ phát triển nhanh hơn, hoạt bát và có khả năng nhận thức tốt. Ngược lại, tình trạng thiếu ngủ khiến trẻ mệt mỏi, cáu gắt và suy yếu hệ miễn dịch, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Để khắc phục tình trạng này, mẹ có thể tham khảo các mẹo giúp trẻ 1 tuổi ngủ ngon vào ban đêm để duy trì nhịp sinh hoạt ổn định và tăng cường sức khỏe cho trẻ.
9 mẹo giúp trẻ 1 tuổi ngủ ngon vào ban đêm
Chất lượng giấc ngủ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ, từ thể chất đến trí tuệ. Đặc biệt trong giai đoạn 1 tuổi, giấc ngủ sâu và ổn định giúp trẻ phục hồi năng lượng, tăng trưởng và hoàn thiện các chức năng thần kinh. Nhằm cải thiện tình trạng trẻ quấy khóc, dễ tỉnh giấc vào ban đêm, cha mẹ có thể áp dụng các phương pháp dưới đây:
Tạo tư thế và môi trường ngủ an toàn, thoải mái
Trẻ nên được đặt nằm ngửa trên bề mặt nệm phẳng và chắc chắn, đồng thời không có gối mềm hay vật dụng lỏng lẻo xung quanh nhằm giảm nguy cơ ngạt thở, từ đó giúp trẻ ngủ sâu hơn. Bên cạnh đó, việc lựa chọn quần áo ngủ bằng chất liệu cotton thoáng mát cũng góp phần tránh kích ứng da và hạn chế cảm giác nóng bức, giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn trong suốt giấc ngủ.

Giảm ánh sáng vào buổi tối và tắt đèn khi ngủ
Ánh sáng nhân tạo, đặc biệt là ánh sáng xanh phát ra từ đèn hoặc các thiết bị điện tử, có thể làm giảm quá trình sản xuất melatonin - hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ. Việc duy trì không gian ngủ tối, yên tĩnh và thoáng mát sẽ hỗ trợ trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu và kéo dài thời gian nghỉ ngơi hiệu quả hơn.
Tắm nắng nhẹ vào buổi sáng
Việc cho trẻ tắm nắng nhẹ vào buổi sáng không chỉ giúp điều chỉnh nhịp sinh học tự nhiên mà còn hỗ trợ quá trình tổng hợp vitamin D. Cả hai yếu tố này đều góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể và cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ.
Thiết lập lịch ngủ hợp lý trong ngày
Trẻ trên 1 tuổi cần từ 11 đến 14 giờ ngủ mỗi ngày, bao gồm giấc ngủ ban đêm và một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa. Tuy nhiên, nếu trẻ ngủ trưa quá lâu hoặc quá muộn, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng đi vào giấc ngủ ban đêm, dẫn đến khó ngủ hoặc dễ tỉnh giấc giữa đêm.
Tránh các hoạt động mạnh trước giờ ngủ
Việc vui đùa, xem màn hình hoặc tiếp xúc với âm thanh lớn gần giờ đi ngủ có thể khiến trẻ hưng phấn quá mức, làm chậm quá trình chuyển sang giấc ngủ. Do đó, cha mẹ nên thiết lập một chuỗi hoạt động nhẹ nhàng trước khi ngủ, như đọc sách hoặc nghe nhạc êm dịu giúp trẻ thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Cho trẻ ngậm ti giả trước khi ngủ
Việc cho trẻ ngậm ti giả trước khi ngủ được xem là phương pháp hiệu quả giúp trẻ tự trấn an và dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu hơn. Nhiều nghiên cứu cho thấy việc sử dụng ti giả đúng cách và đảm bảo vệ sinh có thể giảm nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, cha mẹ cần vệ sinh ti giả sạch sẽ và không nên ép trẻ sử dụng nếu bé không thích, nhằm đảm bảo an toàn và thoải mái cho trẻ trong suốt giấc ngủ.

Không nên cho trẻ ăn quá no trước khi ngủ
Cha mẹ cần tránh cho trẻ ăn quá no trước khi đi ngủ vì dạ dày đầy có thể gây khó chịu, dẫn đến tình trạng khó ngủ hoặc thức giấc giữa đêm. Thay vào đó, một bữa ăn nhẹ, dễ tiêu hóa sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn. Đồng thời, các bậc phụ huynh nên hạn chế cho trẻ sử dụng thực phẩm giàu chất béo, đạm cao hoặc dễ gây đầy hơi như sữa đặc, trứng luộc và phô mai vào buổi tối.
Tập cho trẻ tự trấn an khi tỉnh giấc
Trẻ thường trải qua các cơn thức giấc ngắn trong chu kỳ ngủ bình thường. Khi trẻ chỉ khóc nhẹ, cha mẹ không nên can thiệp ngay mà nên đợi khoảng 1 - 2 phút để trẻ có cơ hội tự trấn an và trở lại giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu trẻ khóc kéo dài hoặc có biểu hiện hoảng loạn, phụ huynh cần tiếp xúc nhẹ nhàng để trấn an trẻ. Việc này giúp trẻ ổn định cảm xúc và dễ dàng trở lại giấc ngủ hơn.
Bổ sung đầy đủ vi chất dinh dưỡng
Việc đảm bảo cung cấp đầy đủ các vi chất dinh dưỡng thiết yếu như sắt, kẽm, magie và vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ của trẻ. Trẻ cần được bổ sung các dưỡng chất này thông qua việc bú sữa mẹ hoặc sữa công thức phù hợp với từng độ tuổi, kết hợp chế độ ăn dặm đa dạng, gồm thịt, cá, trứng, rau củ quả và ngũ cốc. Việc cân đối dinh dưỡng sẽ hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện và duy trì giấc ngủ ổn định.

Trường hợp trẻ thường xuyên ngủ không sâu giấc, quấy khóc kéo dài, ngáy lớn hoặc có biểu hiện ngưng thở khi ngủ là những dấu hiệu cần được theo dõi chặt chẽ. Nếu các biện pháp chăm sóc tại nhà không mang lại hiệu quả sau vài tuần, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa. Việc thăm khám bởi bác sĩ nhi hoặc chuyên gia giấc ngủ sẽ giúp xác định nguyên nhân và đưa ra hướng xử trí phù hợp.
Nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi thường giật mình khi ngủ
Sau khi tìm hiểu các mẹo giúp trẻ 1 tuổi ngủ ngon vào ban đêm, các bậc phụ huynh cũng cần hiểu rõ nguyên nhân trẻ thường xuyên giật mình hoặc ngủ không sâu giấc. Đây là tình trạng khá phổ biến ở lứa tuổi này và có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, từ nguyên nhân tâm lý, đặc điểm sinh lý giấc ngủ đến một số bệnh lý tiềm ẩn.
Về mặt tâm lý, trẻ ở độ tuổi này có thể trải qua cảm giác lo lắng, sợ hãi hoặc bất an, đặc biệt khi môi trường ngủ không yên tĩnh hoặc có âm thanh bất ngờ làm trẻ hoảng hốt. Những yếu tố này có thể dẫn đến hiện tượng mơ thấy ác mộng hoặc ngủ không sâu, khiến trẻ giật mình tỉnh giấc và bật khóc.
Bên cạnh đó, các vấn đề sức khỏe cũng có thể góp phần gây rối loạn giấc ngủ. Trẻ bị thiếu canxi, thiếu máu, đang ốm sốt hoặc mắc bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản có thể cảm thấy khó chịu trong khi ngủ. Tình trạng này khiến giấc ngủ bị gián đoạn và làm tăng nguy cơ giật mình kèm theo quấy khóc.

Để xác định chính xác nguyên nhân, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế. Việc thăm khám và đánh giá toàn diện sẽ giúp phát hiện sớm các bất thường, từ đó có hướng xử trí phù hợp nhằm cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ.
Trẻ 1 tuổi thường xuyên giật mình và quấy khóc vào ban đêm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như chưa hoàn thiện giấc ngủ sinh lý, tác động từ môi trường hoặc thói quen chưa phù hợp. Việc hiểu rõ các yếu tố này giúp cha mẹ chủ động hơn trong chăm sóc giấc ngủ cho con. Ngoài ra, việc tham khảo các mẹo giúp trẻ 1 tuổi ngủ ngon vào ban đêm sẽ hỗ trợ quá trình phát triển toàn diện của trẻ.