Xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không? Những phương pháp xét nghiệm giun sán

Xét nghiệm giun sán là bước quan trọng giúp phát hiện sớm các loại ký sinh trùng gây hại trong cơ thể, từ đó có hướng điều trị phù hợp. Tuy nhiên, không ít người trước khi đi kiểm tra còn băn khoăn xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không để đảm bảo kết quả chính xác. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp rõ vấn đề này để bạn có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi làm xét nghiệm.

Xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không?

Xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không? Trong hầu hết các trường hợp, xét nghiệm máu để phát hiện nhiễm giun sán không bắt buộc phải nhịn ăn. Khi nghi ngờ nhiễm giun sán, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các kỹ thuật như xét nghiệm huyết thanh học (serology) hoặc phết máu ngoại vi (blood smear).

Xét nghiệm huyết thanh nhằm phát hiện kháng thể hoặc kháng nguyên của ký sinh trùng trong máu. Đây là các phân tử protein do hệ miễn dịch sản sinh ra khi cơ thể bị tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng tấn công. Vì những protein này lưu hành trong máu một cách ổn định, nên việc ăn uống không làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Trong khi đó, xét nghiệm phết máu là kỹ thuật quan sát mẫu máu dưới kính hiển vi nhằm tìm kiếm sự hiện diện của ký sinh trùng. Một lượng máu nhỏ được phết lên lam kính, nhuộm màu rồi soi dưới kính hiển vi. Nếu ký sinh trùng có trong mẫu, chúng sẽ được phát hiện trực tiếp. Việc ăn uống trước đó không làm thay đổi hình dạng hoặc sự có mặt của ký sinh trùng trong máu.

Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm công thức máu (CBC) để kiểm tra các chỉ số huyết học, đặc biệt là nồng độ bạch cầu ái toan (Eosinophils) – một dấu hiệu thường tăng cao trong trường hợp nhiễm ký sinh trùng. Dù việc ăn uống không tác động trực tiếp đến số lượng bạch cầu ái toan, xét nghiệm CBC thường được thực hiện cùng lúc với các xét nghiệm khác – một số trong đó có thể yêu cầu nhịn ăn để đảm bảo độ chính xác.

Do đó, lý do nhiều người thắc mắc “xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không” bắt nguồn từ việc một số xét nghiệm máu khác cần kiêng ăn trước đó. Tuy nhiên, xét nghiệm giun sán bằng máu nhìn chung không bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống, nên bạn không cần phải nhịn ăn hoặc nhịn uống trước khi tiến hành.

Những phương pháp thường dùng để xét nghiệm giun sán gồm những gì?

Để phát hiện nhiễm giun sán, bác sĩ có thể sử dụng nhiều kỹ thuật xét nghiệm khác nhau nhằm nhận diện sự hiện diện của ký sinh trùng trong cơ thể người. Dưới đây là các phương pháp kiểm tra phổ biến hiện nay:

• Phân tích mẫu phân: Đây là cách thức được áp dụng rộng rãi nhất để tìm trứng hoặc ấu trùng giun sán trong phân. Mẫu sẽ được soi dưới kính hiển vi nhằm phát hiện các đặc điểm nhận biết của ký sinh trùng.
• Xét nghiệm máu: Một số loại giun sán có thể được phát hiện thông qua phân tích huyết học. Ví dụ, kỹ thuật ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) cho phép xác định sự hiện diện của kháng nguyên hoặc kháng thể chống lại ký sinh trùng trong máu.
• Chẩn đoán bằng hình ảnh: Trong những trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp hình ảnh như siêu âm, CT scan hoặc cộng hưởng từ (MRI) để phát hiện tổn thương nội tạng do giun sán gây ra.
• Xét nghiệm huyết thanh học: Phương pháp này dùng để tìm kháng thể đặc hiệu trong máu – thường được chỉ định khi nhiễm ký sinh trùng không thể xác định qua mẫu phân. Đây là kỹ thuật hữu ích trong các ca bệnh tiềm ẩn hoặc đã chuyển sang giai đoạn mạn tính.
• Sinh thiết mô: Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể yêu cầu lấy mẫu mô (như gan, phổi, cơ…) để quan sát dưới kính hiển vi, giúp phát hiện ký sinh trùng cư trú sâu trong mô cơ thể.

Những điều cần lưu ý khi xét nghiệm máu phát hiện giun sán

Khi tiến hành xét nghiệm máu để chẩn đoán nhiễm giun sán, người bệnh nên ghi nhớ một số điểm quan trọng sau để đảm bảo kết quả chính xác và quy trình an toàn:

• Không bắt buộc phải nhịn ăn: Trong hầu hết các trường hợp, xét nghiệm máu phát hiện giun sán – chẳng hạn như xét nghiệm tìm sán chó – không yêu cầu người bệnh phải nhịn ăn trước đó.
• Cung cấp thông tin về thuốc đang sử dụng: Hãy thông báo cho nhân viên y tế hoặc bác sĩ về các loại thuốc bạn đang dùng, vì một số dược phẩm có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
• Khi lấy mẫu máu: Nhân viên y tế sẽ thực hiện đúng quy trình vô khuẩn, bao gồm việc đeo găng tay, áo choàng và kính bảo hộ. Khu vực lấy máu sẽ được sát trùng cẩn thận nhằm phòng tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Sau khi lấy máu: Bạn nên nghỉ ngơi vài phút để cơ thể ổn định, tránh cảm giác hoa mắt, chóng mặt. Hãy giữ vùng chích máu khô ráo, sạch sẽ và chú ý theo dõi nếu có biểu hiện viêm, sưng tấy bất thường.
• Thời gian trả kết quả: Kết quả xét nghiệm máu giun sán thường được trả sau vài ngày. Bác sĩ sẽ liên hệ để cung cấp kết quả và tư vấn hướng điều trị (nếu có).
• Lưu ý đặc biệt khi xét nghiệm kết hợp: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm giun sán cùng với các xét nghiệm máu khác trong gói kiểm tra sức khỏe tổng quát. Nếu các xét nghiệm đi kèm (chẳng hạn như đường huyết, mỡ máu...) yêu cầu phải nhịn ăn, bạn cần tuân thủ yêu cầu này để đảm bảo độ chính xác cho toàn bộ các chỉ số xét nghiệm.

Hy vọng thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ xét nghiệm giun sán có cần nhịn ăn không. Tùy theo loại xét nghiệm được chỉ định (xét nghiệm máu hay xét nghiệm phân), yêu cầu có thể khác nhau đôi chút. Để tránh sai sót và đảm bảo kết quả chính xác, bạn nên tham khảo hướng dẫn cụ thể từ cơ sở y tế hoặc bác sĩ trước khi thực hiện xét nghiệm.