Tụt huyết áp nên ăn gì để mau hồi phục?

Tụt huyết áp là một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi, người thường xuyên mệt mỏi hoặc có chế độ sinh hoạt không điều độ. Khi huyết áp xuống quá thấp, cơ thể dễ rơi vào trạng thái thiếu máu lên não, gây chóng mặt, choáng váng, thậm chí ngất xỉu nếu không xử lý kịp thời. Vậy tụt huyết áp nên ăn gì để mau hồi phục và giúp cơ thể ổn định trở lại? Cùng tìm hiểu chi tiết những thực phẩm nên có mặt trong thực đơn cho người huyết áp thấp ngay sau đây.

Huyết áp thấp là gì? Dấu hiệu nhận biết

Huyết áp thấp (hay còn gọi là tụt huyết áp) là tình trạng khi huyết áp động mạch của người bệnh giảm xuống dưới ngưỡng 90/60 mmHg. Mức huyết áp này thấp hơn nhiều so với mức trung bình ở người khỏe mạnh (khoảng 120/80 mmHg), làm cho việc cung cấp máu và theo đó là oxy đến các cơ quan trở nên kém hiệu quả.

Tình trạng này có thể xuất hiện thoáng qua hoặc kéo dài tùy theo nguyên nhân gây ra, từ mất nước, thiếu máu, rối loạn nội tiết đến tác dụng phụ của thuốc hoặc bệnh lý tim mạch. Khi huyết áp giảm đột ngột, thể tích tuần hoàn không đủ để duy trì huyết động ổn định, từ đó gây ra hàng loạt triệu chứng lâm sàng.

Một số dấu hiệu nhận biết huyết áp thấp điển hình bao gồm:

• Chóng mặt hoặc choáng váng, đặc biệt khi thay đổi tư thế đột ngột như đứng lên sau khi ngồi hoặc nằm.
• Ngất xỉu do máu không lên não đủ.
• Thị lực mờ khiến tầm nhìn có thể bị nhòe hoặc tối sầm.
• Buồn nôn thường đi kèm với cảm giác khó chịu.
• Mệt mỏi kéo dài, cơ thể suy nhược và không có năng lượng.
• Khó tập trung, não thiếu oxy có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức.

Nhận biết sớm và xử lý kịp thời huyết áp thấp có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là ở người cao tuổi hoặc có bệnh nền. Vậy, người bị tụt huyết áp nên ăn gì để mau hồi phục?

Tụt huyết áp nên ăn gì để mau hồi phục?

Tụt huyết áp là tình trạng chỉ số huyết áp giảm xuống dưới 90/60 mmHg, khiến lượng máu và oxy cung cấp đến các cơ quan bị hạn chế, từ đó gây ra các triệu chứng như choáng váng, mệt mỏi, thậm chí ngất xỉu. Để cải thiện tình trạng này, bên cạnh các biện pháp y tế phù hợp, việc xây dựng chế độ ăn hợp lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định huyết áp. Vậy, người bị tụt huyết áp nên ăn gì? Dưới đây là một số loại thực phẩm nên bổ sung khi bị tụt huyết áp:

Muối và thực phẩm mặn

Natri trong muối giúp tăng thể tích máu, từ đó nâng huyết áp hiệu quả. Khi gặp cơn tụt huyết áp đột ngột, người bệnh có thể uống một cốc nước muối pha loãng hoặc ăn nhẹ món ăn mặn như bánh quy mặn. Tuy nhiên, cần kiểm soát ở người có bệnh lý nền như tim mạch, thận.

Thực phẩm giàu vitamin B12 và folate

Thiếu hai vi chất này có thể gây thiếu máu, một trong những nguyên nhân dẫn đến tụt huyết áp. Các thực phẩm nên bổ sung bao gồm thịt nạc, gan, trứng, sữa, các loại đậu, rau lá xanh, bông cải xanh, măng tây và ngũ cốc nguyên hạt.

Hạnh nhân và sữa hạnh nhân

Hạnh nhân giàu axit béo omega-3, vitamin E và protein thực vật, có tác dụng hỗ trợ điều hòa huyết áp. Ngâm hạt qua đêm rồi nấu lấy nước uống hoặc dùng sữa hạnh nhân là lựa chọn tốt cho người huyết áp thấp.

Rễ cam thảo

Đây là thảo dược có tác dụng hỗ trợ tuyến thượng thận, giúp nâng huyết áp tự nhiên. Cam thảo có thể dùng dạng kẹo ngậm hoặc sắc nước uống, tuy nhiên cần hỏi ý kiến bác sĩ nếu đang dùng thuốc chống đông hoặc thuốc tim mạch.

Nước lọc và nước điện giải 

Mất nước là nguyên nhân phổ biến gây tụt huyết áp. Vì vậy, cần uống đủ nước mỗi ngày. Có thể bổ sung nước dừa, nước ép lựu hoặc nước oresol để cung cấp điện giải cần thiết.

Thức uống chứa caffeine

Trà đen, cà phê hoặc trà xanh có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp tạm thời. Tuy nhiên, nên sử dụng điều độ, đặc biệt là với người không quen dùng caffeine thường xuyên.

Kết hợp các loại thực phẩm trên với lối sống lành mạnh sẽ giúp kiểm soát huyết áp tốt hơn và hạn chế tình trạng tụt huyết áp tái phát. Trong trường hợp tụt huyết áp kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần, nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Tụt huyết áp không nên ăn gì?

Có một số loại thực phẩm và đồ uống được ghi nhận là có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng hạ huyết áp. Việc tránh hoặc hạn chế tiêu thụ các thực phẩm này có thể hỗ trợ ổn định huyết áp hiệu quả hơn. Dưới đây là các nhóm thực phẩm người huyết áp thấp nên hạn chế hoặc tránh sử dụng:

• Đồ uống có cồn (rượu, bia): Rượu làm giãn mạch ngoại vi, tăng thải trừ nước và điện giải, dẫn đến giảm thể tích tuần hoàn, là nguyên nhân phổ biến gây tụt huyết áp.
• Thực phẩm có tính hàn (lạnh): Bao gồm mướp đắng, dưa leo, bí đao... có thể gây giãn mạch nhẹ và làm giảm huyết áp ở một số đối tượng nhạy cảm.
• Sữa ong chúa: Là sản phẩm bổ dưỡng nhưng có thể làm hạ huyết áp ở người có nền huyết áp thấp do tác dụng giãn mạch.
• Táo mèo: Được biết đến với công dụng hỗ trợ hạ huyết áp, do đó không thích hợp với người đang có chỉ số huyết áp thấp.
• Cà rốt và cà chua sống: Dù là thực phẩm lành mạnh, nhưng tiêu thụ quá nhiều có thể ảnh hưởng đến huyết áp do có tác động giãn mạch nhẹ.
• Hạt dẻ nướng: Một số tài liệu y học dân gian ghi nhận hạt dẻ có thể gây hạ huyết áp nhẹ ở người nhạy cảm, cần cân nhắc khi sử dụng thường xuyên.

Những lưu ý người huyết áp thấp cần biết

Huyết áp thấp (hạ huyết áp) là tình trạng huyết áp giảm dưới mức bình thường (dưới 90/60 mmHg), làm giảm lưu lượng máu và oxy đến các cơ quan quan trọng trong cơ thể. Bên cạnh chế độ ăn uống phù hợp, người bệnh cần điều chỉnh lối sống sinh hoạt hằng ngày để hỗ trợ kiểm soát tình trạng tụt huyết áp hiệu quả và phòng ngừa tái phát. Dưới đây là những lưu ý quan trọng dành cho người huyết áp thấp:

• Tăng cường thực phẩm giàu protein: Bổ sung đạm trong khẩu phần ăn có tác dụng kéo dài cảm giác no, hạn chế hạ đường huyết và giúp ổn định huyết áp. Các nguồn đạm lành mạnh gồm trứng, cá, đậu, sữa và các sản phẩm từ sữa.
• Uống đủ nước: Mỗi ngày cần bổ sung ít nhất 2 lít nước để duy trì thể tích tuần hoàn. Tình trạng mất nước, đặc biệt do tiêu chảy, nôn mửa hay đổ mồ hôi nhiều có thể làm huyết áp giảm mạnh.
• Ngủ đủ giấc và đúng tư thế: Thiếu ngủ hoặc nằm với gối quá cao có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu não. Người bệnh nên giữ tư thế ngủ đầu thấp vừa phải để hỗ trợ lưu thông máu tốt hơn.
• Hạn chế thay đổi tư thế đột ngột: Chuyển từ tư thế nằm sang ngồi hoặc đứng quá nhanh có thể gây tụt huyết áp tư thế, dẫn đến chóng mặt hoặc ngất. Người bệnh nên thay đổi tư thế từ từ và ổn định cơ thể trước khi di chuyển.
• Tránh hoạt động gắng sức hoặc ra nắng gắt: Nhiệt độ cao và mất nước khi hoạt động ngoài trời có thể khiến huyết áp tụt nhanh. Nếu phải vận động, cần nghỉ giải lao thường xuyên và uống nước đầy đủ.
• Tập thể dục đều đặn: Các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc bơi lội giúp cải thiện lưu thông máu, tăng sức bền tim mạch và hỗ trợ huyết áp ổn định.

Bên cạnh hiểu rõ tụt huyết áp nên ăn gì, người bệnh nên tuân thủ các nguyên tắc trên để góp phần cải thiện tình trạng huyết áp thấp và hạn chế các biến chứng nguy hiểm do tụt huyết áp gây ra. Trong trường hợp triệu chứng kéo dài hoặc diễn tiến nặng, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị chuyên khoa.