Triệu chứng sốt siêu vi phát ban và cách điều trị hiệu quả

Trong bối cảnh thời tiết thay đổi thất thường, các bệnh truyền nhiễm do virus ngày càng phổ biến, trong đó sốt siêu vi phát ban nổi lên như một mối lo ngại hàng đầu, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Sốt siêu vi phát ban không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến biến chứng nếu không được chăm sóc đúng cách. Theo các chuyên gia y tế, bệnh thường tự khỏi sau vài ngày, nhưng việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời là chìa khóa để tránh rủi ro. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về sốt siêu vi phát ban qua bài viết dưới đây, dựa trên các kiến thức y khoa đáng tin cậy.

Sốt siêu vi có phát ban không?

Sốt siêu vi là thuật ngữ chỉ chung các bệnh lý sốt do virus gây ra, và không phải trường hợp nào cũng kèm theo phát ban. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, sốt siêu vi phát ban xảy ra khi virus tấn công hệ miễn dịch, dẫn đến phản ứng viêm da. Ví dụ, các virus như Enterovirus hoặc Adenovirus thường gây ra tình trạng này, với phát ban xuất hiện sau 2 - 3 ngày sốt cao. Không phải tất cả các loại sốt siêu vi đều phát ban, nhưng nếu có, đây thường là dấu hiệu bệnh đang chuyển sang giai đoạn toàn phát. 

Đối với trẻ em, sốt siêu vi phát ban có thể liên quan đến các bệnh như tay chân miệng hoặc sốt phát ban thông thường, trong khi ở người lớn, có thể do virus như Zika hoặc Rubella. Việc phát ban hay không phụ thuộc vào loại virus và sức đề kháng của cơ thể. Nếu bạn nghi ngờ sốt siêu vi phát ban, hãy theo dõi sát sao để tránh nhầm lẫn với các bệnh khác như sốt xuất huyết.

Triệu chứng của sốt siêu vi phát ban

Triệu chứng của sốt siêu vi phát ban thường xuất hiện đột ngột, khiến người bệnh mệt mỏi và khó chịu. Đầu tiên là sốt cao, có thể lên đến 39 - 40 độ C, kèm theo ớn lạnh và run rẩy. Sau đó, phát ban đỏ bắt đầu nổi lên, thường ở mặt, thân mình rồi lan ra tay chân. Các nốt ban có thể nhỏ li ti, gây ngứa hoặc không và thường biến mất sau 5 - 7 ngày. Ngoài ra, sốt siêu vi phát ban còn đi kèm các dấu hiệu khác như đau đầu dữ dội, viêm họng, ho khan, sổ mũi và rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy hoặc nôn ói. 

Ở trẻ em, trẻ có thể quấy khóc, biếng ăn và viêm kết mạc mắt khiến mắt đỏ hoe. Viêm hạch lympho cũng phổ biến, với hạch sưng đau ở cổ và đầu. Nếu sốt siêu vi phát ban do virus cúm gây ra, người bệnh có thể cảm thấy đau nhức cơ thể toàn thân. Quan trọng là nhận biết sớm để tránh biến chứng như co giật ở trẻ nhỏ. Triệu chứng của sốt siêu vi phát ban thường kéo dài 3 - 5 ngày, nhưng nếu kéo dài hơn, cần đến bệnh viện kiểm tra ngay lập tức.

Điều trị sốt siêu vi phát ban

Điều trị sốt siêu vi phát ban chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và hỗ trợ cơ thể tự chống lại virus, vì kháng sinh không hiệu quả với virus. Tại nhà, có thể áp dụng các biện pháp đơn giản để giúp bệnh nhân thoải mái hơn. Tuy nhiên, nếu tình trạng nặng, cần đưa đến cơ sở y tế để được theo dõi chuyên sâu.

Hạ sốt

Hạ sốt là bước đầu tiên trong điều trị sốt siêu vi phát ban. Theo dõi nhiệt độ cơ thể định kỳ bằng nhiệt kế và nếu sốt vượt quá 38.5 độ C, nên bắt đầu dùng thuốc ngay. Sử dụng thuốc paracetamol theo liều lượng bác sĩ khuyến cáo, uống cách nhau 4 - 6 giờ. Tránh dùng aspirin ở trẻ vì có nguy cơ hội chứng Reye. Kết hợp với theo dõi nhiệt độ cơ thể định kỳ để đảm bảo không sốt quá cao.

Lau mát

Lau mát là phương pháp tự nhiên và an toàn hỗ trợ hạ sốt trong sốt siêu vi phát ban, giúp giảm nhiệt độ mà không phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc. Sử dụng khăn sạch nhúng nước ấm để lau vùng nách, bẹn, trán và toàn thân, tránh nước lạnh đột ngột vì có thể gây sốc nhiệt hoặc co mạch máu. Lau khoảng 15 - 20 phút mỗi lần, lặp lại khi cần và thay khăn thường xuyên để duy trì hiệu quả. Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho trẻ nhỏ, giúp giảm khó chịu và ngăn ngừa sốt tăng cao. 

Xử trí sốt cao co giật

Xử trí sốt cao co giật trong sốt siêu vi phát ban đòi hỏi sự bình tĩnh và hành động nhanh chóng để tránh tổn thương não bộ, đặc biệt ở trẻ dưới 5 tuổi. Khi trẻ bắt đầu co giật, đặt trẻ nằm nghiêng trên mặt phẳng an toàn, nới lỏng quần áo để dễ thở và không cố nhét vật gì vào miệng vì có thể gây nghẹt. Theo dõi thời gian co giật (thường dưới 5 phút) và nếu kéo dài hơn, gọi cấp cứu ngay lập tức. Sau co giật, lau mát cơ thể và cho uống thuốc hạ sốt nếu bác sĩ chỉ định.

Bù nước, dinh dưỡng

Bù nước và dinh dưỡng rất quan trọng trong điều trị sốt siêu vi phát ban để tránh mất nước do sốt cao và tiêu chảy, giúp cơ thể duy trì sức đề kháng. Uống oresol hoặc nước lọc nhiều lần trong ngày, đặc biệt nếu có nôn ói, nhằm bù điện giải bị mất. Chế độ ăn nên là thức ăn lỏng dễ tiêu như cháo loãng, súp rau củ, tránh đồ cay nóng hoặc khó nuốt. Bổ sung vitamin C từ trái cây tươi như cam, chanh để tăng cường hệ miễn dịch và cho trẻ bú mẹ nhiều hơn nếu đang trong độ tuổi. Theo dõi dấu hiệu mất nước như khô miệng, tiểu ít và điều chỉnh lượng nước phù hợp với cân nặng.

Chống bội nhiễm

Chống bội nhiễm là cần thiết vì sốt siêu vi phát ban có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, dẫn đến nhiễm khuẩn thứ phát như viêm phổi hoặc nhiễm trùng da. Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ bằng cách rửa tay thường xuyên với xà phòng, tránh tiếp xúc đám đông hoặc người bệnh và sử dụng khăn giấy khi ho hoặc hắt hơi để ngăn virus lây lan. Nếu phát ban gây ngứa, tránh gãi để không tạo vết thương hở dễ nhiễm khuẩn. Theo dõi dấu hiệu như sốt kéo dài để bác sĩ chỉ định kháng sinh nếu cần, nhưng không tự ý dùng vì có thể gây kháng thuốc. Phòng ngừa bằng cách cách ly bệnh nhân và khử trùng đồ dùng cá nhân sẽ giảm đáng kể rủi ro bội nhiễm.

Những điều không nên làm

Trong điều trị sốt siêu vi phát ban, có một số điều không nên làm để tránh làm tình trạng tệ hơn hoặc gây biến chứng không đáng có. Không tự ý dùng thuốc kháng sinh vì chúng vô hiệu với virus và có thể dẫn đến kháng thuốc, chỉ dùng khi bác sĩ chỉ định. Tránh kiêng tắm rửa, vì giữ vệ sinh giúp giảm ngứa phát ban và ngăn ngừa nhiễm trùng da nên tắm nhanh bằng nước ấm. Không gãi mạnh các nốt ban để tránh để lại sẹo hoặc gây viêm da. 

Khi nào cần can thiệp y tế

Can thiệp y tế cần thiết nếu sốt siêu vi phát ban kéo dài trên 3 ngày, phát ban lan rộng kèm mụn nước hoặc có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như khô miệng, tiểu ít. Đặc biệt ở trẻ em, nếu trẻ thở nhanh, đau bụng dữ dội hoặc co giật, hãy đến bệnh viện ngay.

Cách phòng ngừa sốt siêu vi phát ban

Phòng ngừa sốt siêu vi phát ban bắt đầu từ việc tăng cường hệ miễn dịch và tránh lây lan virus. Tiêm chủng đầy đủ theo lịch, đặc biệt vắc xin cúm và sởi, là biện pháp hiệu quả nhất. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh, giúp giảm nguy cơ nhiễm virus. Tránh đám đông vào mùa dịch, đeo khẩu trang khi ra ngoài và giữ nhà cửa thông thoáng. Đối với trẻ em, bổ sung dinh dưỡng cân bằng, tập thể dục đều đặn để tăng sức đề kháng. Nếu gia đình có người bị sốt siêu vi phát ban, cách ly ngay lập tức và khử trùng đồ dùng cá nhân. Vào thời điểm giao mùa, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với môi trường lạnh đột ngột. Phòng ngừa không chỉ giúp tránh bệnh mà còn giảm biến chứng, đảm bảo sức khỏe cho gia đình và cộng đồng.

Sốt siêu vi phát ban là bệnh thường gặp, đa số diễn biến nhẹ và tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, vẫn cần cảnh giác và theo dõi chặt chẽ để kịp thời xử lý các dấu hiệu bất thường. Chủ động phòng ngừa, nâng cao sức đề kháng và thực hiện lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn và gia đình hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh này.

Việc tiêm vắc xin đúng lịch là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để bảo vệ trẻ và người thân trước nguy cơ mắc sốt siêu vi phát ban cũng như các bệnh truyền nhiễm khác. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một trong những điểm đến được nhiều gia đình tin tưởng bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, kỹ thuật tiêm nhẹ nhàng và quy trình sàng lọc khoa học trước khi tiêm. Vắc xin tại đây luôn có nguồn gốc rõ ràng và được bảo quản theo tiêu chuẩn cao, cùng với hệ thống đặt lịch trực tuyến linh hoạt giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu chờ đợi. Nếu bạn muốn bảo vệ sức khỏe cho con yêu hoặc gia đình, hãy nhanh tay liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua hotline miễn phí 1800 6928 để đặt lịch hẹn ngay hôm nay.