Trẻ lờ đờ mệt mỏi: Nguyên nhân và cách khắc phục

Trẻ nhỏ vốn hiếu động, nhanh nhẹn, nên khi thấy con bỗng trở nên chậm chạp, thiếu sức sống, cha mẹ cần đặc biệt lưu tâm. Trẻ lờ đờ mệt mỏi đôi khi là dấu hiệu của một số bệnh lý cần được thăm khám y tế kịp thời. Vậy có những nguyên nhân nào khiến trẻ lờ đờ mệt mỏi và cha mẹ nên làm gì trong trường hợp này? Cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Dấu hiệu trẻ lờ đờ mệt mỏi

Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi, thường chưa thể tự diễn đạt rõ ràng cảm giác khó chịu hay mệt mỏi của bản thân. Do đó, dấu hiệu lờ đờ mệt mỏi cần dựa vào quan sát hành vi, thể trạng và phản ứng của trẻ trong sinh hoạt hằng ngày. Một số biểu hiện lâm sàng phổ biến bao gồm:

• Giảm mức độ hoạt động: Trẻ trở nên kém linh hoạt, ít vận động, không còn hứng thú với các trò chơi yêu thích hoặc chỉ tham gia một cách thụ động.
• Biểu hiện cảm xúc tiêu cực: Gương mặt trẻ thường uể oải, thiếu biểu cảm, không tươi cười như thường lệ. Trẻ có xu hướng cáu gắt, dễ kích động hoặc ngược lại là rút lui, thu mình.
• Khó tập trung: Trẻ gặp khó khăn trong việc tiếp nhận thông tin, giảm khả năng chú ý, dễ sao nhãng khi học tập hoặc sinh hoạt.
• Rối loạn ăn uống và giấc ngủ: Có thể xuất hiện tình trạng biếng ăn, bỏ bú, ăn ít hơn, ngủ không sâu giấc hoặc quấy khóc nhiều vào ban đêm.
• Thiếu phản ứng với môi trường: Trẻ dường như không quan tâm đến các kích thích từ bên ngoài, phản ứng chậm chạp, thờ ơ với những người xung quanh.

Nguyên nhân trẻ lờ đờ mệt mỏi

Tình trạng trẻ lờ đờ mệt mỏi có thể xuất phát từ nhiều yếu tố sinh lý, dinh dưỡng đến bệnh lý tiềm ẩn. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Ngủ không đủ giấc hoặc chất lượng giấc ngủ kém

Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Trẻ cần từ 8-10 tiếng ngủ sâu mỗi đêm để cơ thể phục hồi năng lượng và tăng cường miễn dịch. Khi bị thiếu ngủ hoặc rối loạn nhịp sinh học do thức khuya học bài, sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ hoặc ngủ không sâu giấc, trẻ dễ rơi vào trạng thái uể oải, giảm khả năng tập trung, dễ cáu gắt và chậm phát triển trí tuệ.

Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng

Sắt, kẽm, magie, vitamin nhóm B, vitamin D,… là những vi chất quan trọng giúp duy trì hoạt động bình thường của hệ thần kinh và hệ cơ. Khi bị thiếu hụt, trẻ thường biểu hiện mệt mỏi kéo dài, kém linh hoạt, chán ăn, dễ mất ngủ và hay cáu kỉnh. Thiếu máu do thiếu sắt là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mệt mỏi ở trẻ em. Bên cạnh đó, chế độ ăn đơn điệu, ít rau củ hoặc thiếu nguồn đạm chất lượng cũng góp phần làm giảm mức năng lượng cơ bản của trẻ.

Mất nước và điện giải

Nước là thành phần thiết yếu của mọi hoạt động chuyển hóa trong cơ thể. Khi trẻ không được cung cấp đủ nước do uống ít, sốt kéo dài, tiêu chảy hoặc nôn ói sẽ dẫn đến tình trạng mệt mỏi, da khô, môi khô, tiểu ít và thậm chí có thể hôn mê nếu mất nước nặng. Thiếu nước còn làm giảm tuần hoàn máu lên não, ảnh hưởng đến khả năng tỉnh táo và học tập của trẻ.

Ảnh hưởng của bệnh lý tiềm ẩn

Một số bệnh nhiễm trùng cấp tính như viêm họng, sốt virus, viêm tai giữa, viêm phổi, sốt xuất huyết, tay chân miệng… có thể gây ra tình trạng lờ đờ, mệt mỏi, kèm theo sốt, chán ăn, quấy khóc. Ngoài ra, các rối loạn chuyển hóa, rối loạn nội tiết hoặc tình trạng thiếu máu mạn tính cũng là các bệnh lý nguy cơ khi trẻ có biểu hiện lờ đờ mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân.

Thói quen sinh hoạt thiếu vận động

Lối sống ít vận động, thiếu tiếp xúc với thiên nhiên và ánh sáng mặt trời cũng làm trẻ trở nên thụ động, trì trệ về tinh thần. Trẻ dễ mệt mỏi, thiếu sức sống và giảm hứng thú với các hoạt động học tập hay vui chơi.

Cha mẹ làm gì khi trẻ lờ đờ mệt mỏi?

Tình trạng trẻ lờ đờ, mệt mỏi kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến khả năng học tập, vui chơi mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các rối loạn về dinh dưỡng, giấc ngủ hoặc bệnh lý tiềm ẩn. Để cải thiện hiệu quả, cha mẹ cần áp dụng các biện pháp can thiệp toàn diện từ chế độ dinh dưỡng đến sinh hoạt hàng ngày:

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng khoa học

Dinh dưỡng là nền tảng quan trọng giúp duy trì mức năng lượng và chức năng chuyển hóa bình thường của trẻ. Cha mẹ cần xây dựng thực đơn cân đối, đa dạng các nhóm chất như chất đạm, tinh bột, chất béo lành mạnh, rau xanh và trái cây tươi. Đặc biệt, cần chú trọng bổ sung các vi chất thiết yếu như:

• Vitamin nhóm B (B1, B6, B12): Hỗ trợ chuyển hóa năng lượng và tăng cường hệ thần kinh trung ương.
• Vitamin C: Tăng sức đề kháng, chống mệt mỏi.
• Vitamin D và canxi: Hỗ trợ chức năng cơ - xương, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.
• Sắt và kẽm: Phòng ngừa thiếu máu, giúp trẻ tỉnh táo và năng động.

Cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ

Ngủ đủ và sâu giấc là điều kiện cần thiết để phục hồi thể lực, phát triển trí não. Cha mẹ nên thiết lập thói quen ngủ đúng giờ, đảm bảo trẻ ngủ từ 9-10 tiếng mỗi ngày tùy độ tuổi. Môi trường ngủ cần yên tĩnh, thoáng mát, hạn chế ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi ngủ. Tránh cho trẻ ăn quá no hoặc dùng thức ăn có đường, caffeine vào buổi tối.

Khuyến khích vận động và thư giãn tinh thần

Tăng cường các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, vui chơi ngoài trời giúp trẻ cải thiện tuần hoàn và tăng sản xuất endorphin, giúp giảm tình trạng lờ đờ. Đồng thời, cha mẹ nên dành thời gian trò chuyện, lắng nghe cảm xúc để hỗ trợ sức khỏe tinh thần cho trẻ.

Tình trạng trẻ lờ đờ mệt mỏi nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Cha mẹ cần luôn quan sát kỹ các biểu hiện của con, đồng thời chủ động tìm kiếm sự tư vấn y tế khi cần thiết để bảo vệ và nâng cao sức khỏe toàn diện cho trẻ, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và toàn diện trong mọi giai đoạn.