Trẻ biếng ăn do nguyên nhân nào và giải pháp mà các mẹ nên biết

Biết được nguyên nhân, nhận biết sớm các dấu hiệu trẻ biếng ăn và tìm ra giải pháp phù hợp sẽ giúp cha mẹ dễ dàng hơn trong hành trình chăm sóc dinh dưỡng cho con. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin giúp bạn hiểu rõ và cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ một cách hiệu quả.

Vì sao trẻ biếng ăn?

Biếng ăn là tình trạng trẻ không muốn ăn, ăn rất ít hoặc chỉ ăn một số món quen thuộc trong thời gian dài. Trẻ có thể từ chối ăn cả những thực phẩm mình từng thích hoặc khó chịu mỗi khi đến giờ ăn. Tình trạng trẻ biếng ăn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Khẩu phần ăn thiếu cân đối hoặc ăn dặm không đúng thời điểm

Một trong những nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn thường gặp là do khẩu phần ăn thiếu cân đối hoặc cha mẹ cho trẻ ăn dặm quá sớm. Việc bắt đầu ăn dặm trước thời điểm khuyến nghị hoặc chỉ cho trẻ ăn thiên lệch một nhóm thực phẩm (chẳng hạn chỉ ăn tinh bột, thiếu rau xanh hoặc chất béo…) sẽ khiến trẻ không được cung cấp đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất quan trọng như đạm, đường bột, chất béo và vitamin – khoáng chất.

Khi chế độ ăn không hợp lý, trẻ có thể bị thiếu các vi chất cần thiết như:

• Vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12): Làm chậm quá trình chuyển hóa, gây mệt mỏi và chán ăn.
• Kẽm và selen: Ảnh hưởng đến vị giác, khiến trẻ ăn không ngon miệng.
• Chất xơ: Nếu thiếu dễ gây táo bón, đầy hơi, chướng bụng.
• Protein: Không đủ sẽ khiến trẻ chậm phát triển, tăng cân kém.

Vì vậy, để cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ, cha mẹ cần xây dựng thực đơn khoa học, đầy đủ các nhóm chất và lựa chọn thời điểm ăn dặm phù hợp theo khuyến nghị từ chuyên gia dinh dưỡng.

Nguyên nhân sinh lý

Những thay đổi sinh lý của trẻ khi đang trong giai đoạn mọc răng, tập bò, biết đi,… đều có thể khiến nhu cầu ăn uống thay đổi tạm thời và bé trở nên biếng ăn. 

Nguyên nhân bệnh lý

Một nguyên nhân phổ biến khiến trẻ biếng ăn là do đang trong giai đoạn mắc bệnh. Khi cơ thể bị tấn công bởi virus, vi khuẩn hoặc đang phải chống lại một bệnh lý nào đó như viêm họng, sốt, ho, tiêu chảy,... Hệ miễn dịch hoạt động mạnh mẽ khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và mất cảm giác ngon miệng.

Nguyên nhân tâm lý

Trẻ bị ép ăn quá mức, tạo tâm lý sợ hãi mỗi khi đến bữa

Việc cha mẹ ép trẻ ăn bằng cách la mắng, bắt ăn hết phần hoặc dùng hình phạt sẽ tạo áp lực tâm lý nặng nề cho trẻ. Nếu khẩu phần vượt quá khả năng tiêu hóa, trẻ dễ phản ứng bằng cách ngậm, nôn hoặc từ chối ăn. Lâu dần, mỗi bữa ăn trở thành nỗi ám ảnh, khiến trẻ hình thành tâm lý sợ ăn và dẫn đến tình trạng biếng ăn kéo dài.

Thói quen sinh hoạt bị thay đổi

Thói quen sinh hoạt thay đổi đột ngột như chuyển nơi ở, thay đổi giờ ăn, địa điểm ăn uống hoặc người chăm sóc, trẻ có thể cảm thấy không thoải mái và từ chối ăn để thể hiện sự phản đối.

Thói quen cho trẻ ăn không hợp lý từ cha mẹ

Một số thói quen sai lầm trong cách cho trẻ ăn của cha mẹ cũng là nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn. 

• Món ăn kém hấp dẫn, lặp đi lặp lại quá thường xuyên khiến trẻ nhanh chán.
• Cho trẻ ăn không đúng giờ, ăn nhiều bánh kẹo, đồ ngọt trước bữa chính làm giảm cảm giác đói, dẫn đến ăn ít hoặc bỏ bữa.
• Cho trẻ xem tivi, chơi điện thoại khi ăn khiến trẻ mất tập trung, ăn lâu, dễ đầy bụng dù lượng thức ăn chưa nhiều. 

Việc xác định đúng nguyên nhân giúp cha mẹ tìm ra cách khắc phục trẻ biếng ăn hiệu quả và bền vững.

Hậu quả khi trẻ biếng ăn kéo dài

Trẻ biếng ăn nếu không được can thiệp kịp thời có thể gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng:

• Suy dinh dưỡng: Trẻ không nhận đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết dẫn đến chậm tăng cân, thấp còi.
• Giảm sức đề kháng: Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, viêm họng, tiêu chảy,…
• Ảnh hưởng phát triển trí tuệ: Thiếu dưỡng chất quan trọng khiến trẻ chậm phát triển nhận thức, học hỏi kém.
• Rối loạn tâm lý: Trẻ có thể hình thành thói quen ăn uống tiêu cực, sợ ăn, hoặc phụ thuộc vào thức ăn riêng biệt.

Vì vậy, việc sớm nhận biết và khắc phục tình trạng biếng ăn là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ.

Giải pháp giúp trẻ hết biếng ăn

Dưới đây là một số cách cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ được nhiều chuyên gia khuyến nghị.

Tạo thói quen ăn uống khoa học

• Ăn đúng giờ, đúng bữa, không ăn vặt trước bữa chính;
• Không cho trẻ ăn kéo dài quá 30 phút mỗi bữa;
• Hạn chế cho trẻ uống nhiều sữa hoặc nước trái cây trước bữa ăn.

Đa dạng thực đơn và trình bày hấp dẫn

• Luân phiên thay đổi món ăn, cách chế biến để kích thích vị giác của trẻ;
• Dùng bát, thìa nhiều màu sắc, trang trí món ăn sinh động, bắt mắt.

Tạo không khí ăn uống vui vẻ

• Không ép buộc, dọa nạt hay mắng mỏ trẻ khi ăn;
• Khuyến khích trẻ tự xúc ăn để tạo hứng thú;
• Cả gia đình cùng ăn chung để trẻ cảm thấy gần gũi, vui vẻ hơn.

Bổ sung vi chất thiết yếu

Các vi chất như kẽm, lysine, vitamin nhóm B,... giúp trẻ ăn ngon và tiêu hóa tốt hơn.

Sử dụng sản phẩm hỗ trợ nếu cần thiết

Các sản phẩm cốm vi sinh, men tiêu hóa,… có thể hỗ trợ tiêu hóa và tăng cảm giác thèm ăn. Lưu ý nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Trẻ biếng ăn là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể cải thiện nếu cha mẹ kiên nhẫn, thấu hiểu và áp dụng phương pháp phù hợp. Bằng cách xây dựng thói quen ăn uống khoa học, tạo môi trường tích cực và bổ sung dinh dưỡng hợp lý, trẻ sẽ dần cải thiện khẩu vị và tăng trưởng khỏe mạnh. 

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu – Địa chỉ tin cậy cho sức khỏe gia đình bạn! Với đội ngũ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và đầy đủ các loại vắc xin cho mọi lứa tuổi, chúng tôi cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn – hiệu quả – thân thiện. Đặt lịch tiêm nhanh chóng, không cần chờ đợi!