Trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai: Vì sao lại như vậy?

Nhiều người lo lắng khi đến kỳ nhưng vẫn chưa thấy kinh, thử que lại không có thai và cũng không có dấu hiệu gì khác thường. Tình trạng trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai không phải hiếm gặp và có thể xuất phát từ nhiều lý do khác nhau. Bài viết dưới đây của Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân trễ kinh, thời điểm cần đi khám và cách duy trì chu kỳ kinh nguyệt ổn định.

Trễ kinh không phải lúc nào cũng là mang thai

Khi bị trễ kinh, điều đầu tiên khiến nhiều người nghĩ đến là khả năng mang thai. Điều này là phản xạ rất bình thường, vì với người có quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai, chậm kinh là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của thai kỳ.Tuy nhiên, không phải ai trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai cũng đang mang thai thật sự. Một chu kỳ kinh nguyệt thông thường kéo dài từ 28 đến 32 ngày. Nếu trễ hơn 7 ngày so với ngày dự kiến, bạn được xem là đang bị chậm kinh. Nhưng việc chậm kinh không đi kèm với các dấu hiệu quen thuộc của thai kỳ như buồn nôn, căng tức ngực, mệt mỏi, đi tiểu nhiều hay tăng cảm giác thèm ăn... thì khả năng có thai sẽ rất thấp - nhất là khi bạn đã thử que từ 2 - 3 lần đều cho kết quả âm tính.

Trong nhiều trường hợp, tình trạng trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai lại bắt nguồn từ những nguyên nhân khác như: căng thẳng kéo dài, rối loạn nội tiết tố, thay đổi cân nặng đột ngột, tác dụng phụ của thuốc, rối loạn giấc ngủ, hoặc các bệnh lý mãn tính tiềm ẩn. Cơ thể phụ nữ rất nhạy cảm, bất kỳ thay đổi nào - từ tâm lý đến sinh hoạt - cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Vì vậy, nếu bạn đang lo lắng vì trễ kinh nhưng thử thai không có kết quả và không có dấu hiệu mang thai, đừng vội hoảng loạn. Điều quan trọng là cần theo dõi chu kỳ kỹ lưỡng, ghi lại thời gian chậm kinh và chú ý các thay đổi khác của cơ thể. Nếu tình trạng này tiếp diễn trong nhiều tháng, việc đi khám để được tư vấn và kiểm tra cụ thể là điều cần thiết để loại trừ các vấn đề tiềm ẩn.

Những lý do phổ biến khiến bạn trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai

Tình trạng trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, không liên quan đến việc mang thai mà xuất phát từ những rối loạn trong cơ thể. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp dẫn tới tình trạng này. 

Rối loạn tâm lý, thói quen sinh hoạt trong điều độ

• Căng thẳng, lo âu kéo dài do học tập, công việc, mối quan hệ hoặc cú sốc tinh thần có thể làm tăng nồng độ hormone cortisol - loại hormone ảnh hưởng đến trục điều hòa nội tiết hạ đồi - tuyến yên - buồng trứng. Khi trục này bị rối loạn, quá trình rụng trứng có thể bị trì hoãn hoặc không xảy ra, từ đó dẫn đến trễ kinh.
• Thói quen sinh hoạt không điều độ như thức khuya, ngủ không đủ giấc, làm việc ca đêm hoặc thay đổi múi giờ đột ngột (khi đi du lịch, công tác…) cũng gây rối loạn đồng hồ sinh học, ảnh hưởng đến hoạt động nội tiết, từ đó làm chậm chu kỳ kinh nguyệt.

Thay đổi cân nặng đột ngột hoặc chế độ ăn kiêng cực đoan

Estrogen - hormone đóng vai trò điều hòa kinh nguyệt - được tổng hợp một phần từ mô mỡ trong cơ thể. Vì vậy, nếu bạn giảm cân quá nhanh, ăn kiêng nghiêm ngặt, hoặc ngược lại tăng cân nhanh không kiểm soát, lượng estrogen có thể bị thay đổi đột ngột, dẫn đến kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh tạm thời. Ngoài ra, tình trạng rối loạn ăn uống (ăn quá ít, bỏ bữa thường xuyên) cũng ảnh hưởng đến sự sản xuất hormone và chức năng buồng trứng.

Buồng trứng đa nang (PCOS) hoặc tuyến giáp bất thường:

• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là nguyên nhân phổ biến nhất gây rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Trong PCOS, các nang trứng phát triển không đều, không rụng trứng thường xuyên, dẫn đến kinh nguyệt thưa, không đều hoặc vô kinh. Ngoài ra, người mắc PCOS thường kèm theo tăng cân, mụn nhiều, lông mọc rậm bất thường và khó mang thai.
• Tuyến giáp hoạt động không ổn định - bao gồm cả cường giáp và suy giáp – đều ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Tuyến giáp điều phối quá trình trao đổi chất và có vai trò điều hòa nhiều hormone khác. Khi chức năng tuyến giáp rối loạn, kinh nguyệt có thể đến chậm, đến sớm hoặc biến mất hoàn toàn.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt như:

• Thuốc tránh thai khẩn cấp: Chứa lượng lớn hormone làm rối loạn chu kỳ tạm thời.
• Thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần: Ảnh hưởng đến vùng dưới đồi – nơi kiểm soát hoạt động nội tiết.
• Thuốc corticosteroid (điều trị viêm, dị ứng): Có thể làm thay đổi hormone sinh dục.
• Một số thuốc điều trị ung thư hoặc bệnh lý mãn tính khác.

Suy dinh dưỡng hoặc mắc bệnh mãn tính

Các bệnh lý như tiểu đường, suy gan, suy thận, viêm ruột mạn tính, celiac… đều có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và điều hòa nội tiết. Cơ thể khi thiếu hụt dưỡng chất sẽ ưu tiên hoạt động sống còn, và “tạm hoãn” các chức năng không thiết yếu như sinh sản - dẫn đến hiện tượng vô kinh tạm thời. Ngoài ra, suy nhược cơ thể, thiếu máu nặng hoặc nhiễm trùng kéo dài cũng có thể khiến chu kỳ kinh ngừng lại.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Trễ kinh đôi khi chỉ là một phản ứng tạm thời của cơ thể trước các thay đổi sinh lý hoặc tâm lý, nhưng cũng có thể là dấu hiệu sớm của những rối loạn nội tiết hoặc bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là các trường hợp bạn nên đi khám sớm:

• Trễ kinh trên 3 tháng liên tục: Nếu bạn không có kinh nguyệt trong 3 chu kỳ liên tiếp, đó có thể là dấu hiệu của rối loạn nội tiết như suy buồng trứng, u tuyến yên hoặc tác dụng phụ của thuốc. Tình trạng này cần được kiểm tra bằng xét nghiệm hormone và siêu âm.
• Kinh nguyệt không đều kéo dài: Kinh nguyệt đến quá sớm (dưới 21 ngày), quá trễ (trên 35 ngày), hoặc thay đổi thất thường nhiều tháng liền có thể liên quan đến hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hoặc bệnh lý tuyến giáp.
• Có triệu chứng bất thường kèm theo: Nếu trễ kinh đi kèm các dấu hiệu như: đau bụng dưới, ra dịch màu nâu, mụn nhiều, rụng tóc, mệt mỏi, tăng/giảm cân bất thường… thì nên đi khám để loại trừ các rối loạn nội tiết hoặc bệnh mạn tính.
• Trường hợp bạn đã thử que đúng cách nhiều lần, kết quả âm tính nhưng kinh vẫn chưa trở lại, nên đi khám để loại trừ nguyên nhân khác ngoài thai kỳ.

Khám phụ khoa khi bị trễ kinh giúp xác định nguyên nhân, phát hiện sớm các bệnh nội tiết hoặc phụ khoa, đồng thời được tư vấn điều trị và chăm sóc sức khỏe sinh sản phù hợp. Việc này còn giúp ngăn ngừa biến chứng như rối loạn rụng trứng, khó thụ thai, tiểu đường hoặc béo phì nếu nguyên nhân do buồng trứng đa nang.

Cách giúp chu kỳ kinh nguyệt đều đặn hơn

Bạn có thể áp dụng một số thói quen đơn giản nhưng hiệu quả dưới đây để giúp cơ thể khỏe mạnh hơn và hỗ trợ điều hòa chu kỳ kinh nguyệt:

• Ăn uống đủ chất: Không nên nhịn ăn, bỏ bữa hay ăn kiêng quá mức.
• Tập thể dục đều đặn: Chỉ cần đi bộ, yoga nhẹ nhàng 20 - 30 phút mỗi ngày là đủ.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đúng giờ, tránh thức khuya để cơ thể phục hồi tốt.
• Tránh stress: Học cách thư giãn, nghỉ ngơi khi cần thiết.
• Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Dùng lịch giấy hoặc ứng dụng điện thoại để ghi lại kỳ kinh nguyệt mỗi tháng.

Việc trễ kinh nhưng không có dấu hiệu mang thai không quá hiếm và thường không nguy hiểm nếu chỉ xảy ra 1 - 2 lần. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc lặp lại nhiều lần, bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra rõ nguyên nhân. Chu kỳ kinh nguyệt là một phần quan trọng của sức khỏe phụ nữ. Hiểu rõ cơ thể mình, chăm sóc đúng cách và đi khám kịp thời sẽ giúp bạn yên tâm hơn và giữ cho sức khỏe sinh sản luôn trong trạng thái tốt nhất.