Trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm: Nguyên nhân và cách xử trí hiệu quả

Không chỉ trẻ sơ sinh, trẻ 3 tuổi bị ho và nôn vào ban đêm cũng là tình trạng phổ biến khiến nhiều phụ huynh lo lắng. Việc con quấy khóc, ho và nôn khi ngủ gây bất an, nhất là khi chưa rõ nguyên nhân và cách chăm sóc đúng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu xin gửi đến ba mẹ thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và cách chăm sóc hiệu quả khi trẻ gặp tình trạng này, giúp ba mẹ yên tâm hơn trong việc bảo vệ sức khỏe con.

Nguyên nhân khiến trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm

Tình trạng ho kèm nôn ói về đêm ở trẻ 3 tuổi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc nhận diện chính xác các nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ đưa ra biện pháp xử trí hiệu quả và hỗ trợ kịp thời cho trẻ. Theo các chuyên gia y tế, hiện tượng này thường bắt nguồn từ hai nhóm nguyên nhân chính sinh lý và bệnh lý.

Nguyên nhân sinh lý khiến trẻ ho và nôn vào ban đêm

Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi, hiện tượng nôn trớ xảy ra khá phổ biến và thường mang tính sinh lý. Nguyên nhân là do cấu trúc đường tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện. Ở độ tuổi này, dạ dày và thực quản của trẻ gần như nằm trên một đường thẳng, trong khi van tâm vị – bộ phận kiểm soát sự lưu thông thức ăn giữa thực quản và dạ dày – vẫn còn yếu. Khi trẻ ăn no, thức ăn chưa kịp tiêu hóa có thể dễ dàng bị trào ngược lên miệng, gây kích ứng và khiến trẻ ho hoặc nôn.

Bên cạnh yếu tố giải phẫu, một số yếu tố khác cũng góp phần gây ra tình trạng này, bao gồm:

• Trẻ có xu hướng xoay trở, gồng mình hoặc thay đổi tư thế ngủ đột ngột vào ban đêm.
• Cách bế trẻ không đúng hoặc việc rung lắc mạnh khiến dạ dày bị kích thích, gây co thắt và dễ dẫn đến nôn ói.
• Chế độ ăn uống chưa phù hợp, như cho trẻ ăn quá no hoặc dùng thực phẩm khó tiêu, cũng có thể làm tăng nguy cơ trào ngược và nôn trớ khi ngủ.

Nguyên nhân bệnh lý khiến trẻ ho và nôn vào ban đêm

Ngoài yếu tố sinh lý, nhiều trường hợp trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm có thể liên quan đến các vấn đề bệnh lý. Các bệnh về hệ tiêu hóa như viêm dạ dày, viêm ruột hay trào ngược dạ dày - thực quản thường là nguyên nhân phổ biến.

Ngoài ra, trẻ bị cảm lạnh hoặc mắc các bệnh lý đường hô hấp như viêm họng, viêm phổi, viêm phế quản,… cũng có thể xuất hiện triệu chứng ho kèm theo nôn, đặc biệt vào ban đêm khi dịch tiết tích tụ nhiều hơn.

Một số bệnh lý thần kinh như viêm màng não, viêm não,… cũng có thể gây ra hiện tượng nôn mửa kéo dài, dù không phải nguyên nhân phổ biến.

Việc nắm rõ các yếu tố gây bệnh sẽ giúp cha mẹ chủ động hơn trong việc theo dõi và xử lý khi trẻ xuất hiện tình trạng ho và nôn về đêm. Trong trường hợp nghi ngờ nguyên nhân bệnh lý, nên đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm có đáng lo không?

Tình trạng trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm là hiện tượng khá phổ biến. Tuy nhiên, nếu kéo dài, nó có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và sự phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần của trẻ.

Ban đêm là thời điểm quan trọng để trẻ được nghỉ ngơi và bước vào giấc ngủ sâu. Những cơn ho và tình trạng nôn ói lặp lại trong đêm có thể làm gián đoạn giấc ngủ, khiến trẻ ngủ không đủ giấc. Bên cạnh đó, đây cũng là thời kỳ vàng để cơ thể trẻ tiết ra hormone tăng trưởng. Việc ho nhiều hoặc nôn liên tục sẽ khiến trẻ bỏ lỡ cơ hội tiếp nhận loại hormone này một cách tối ưu. 

Đồng thời, nôn trớ thường xuyên còn ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, từ đó có thể dẫn đến chậm tăng cân, chiều cao kém phát triển và thậm chí là suy dinh dưỡng nếu không được can thiệp kịp thời.

Cách xử trí khi trẻ 3 tuổi bị ho kèm nôn nhiều vào ban đêm

Khi trẻ 3 tuổi thường xuyên ho và nôn vào ban đêm, cha mẹ cần trang bị những biện pháp xử lý đúng cách để ứng phó kịp thời. Nắm rõ các bước chăm sóc không chỉ giúp cha mẹ bình tĩnh hơn mà còn tạo điều kiện thuận lợi để hỗ trợ trẻ nhanh hồi phục. Dưới đây là một số lời khuyên thiết thực từ các chuyên gia y tế mà phụ huynh có thể tham khảo:

• Bế trẻ đúng tư thế: Cha mẹ nên bế trẻ sao cho phần ngực áp sát vào vai mình. Sau đó, dùng tay còn lại nhẹ nhàng vuốt dọc sống lưng trẻ theo hướng từ trên xuống dưới nhằm giúp chất dịch tiêu hóa di chuyển xuống dạ dày dễ dàng hơn.
• Xử lý đúng khi trẻ nôn: Khi trẻ nôn, hãy cho trẻ nằm nghiêng một bên hoặc ngồi hơi cúi đầu về phía trước. Tư thế này giúp hạn chế nguy cơ sặc hoặc hít phải chất nôn vào đường thở, giảm thiểu nguy hiểm.
• Sau khi nôn, giúp trẻ nghỉ ngơi: Sau khi nôn xong, cha mẹ không nên cho trẻ nằm ngửa ngay mà hãy cho trẻ nằm yên và kê gối cao đầu để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn, dễ thở hơn.
• Không nên cho ăn bù ngay lập tức: Trẻ ho nhiều kèm nôn nhưng không sốt, sau khi đã nôn hết thức ăn, cha mẹ không nên vội vàng cho trẻ ăn lại ngay. Hãy để trẻ nghỉ ngơi, sau đó chia khẩu phần thành các bữa nhỏ để bổ sung dần dần.
• Đề phòng mất nước: Tình trạng ho và nôn về đêm dễ khiến trẻ bị thiếu nước. Do đó, cha mẹ cần chú ý bù nước kịp thời cho trẻ bằng dung dịch oresol, nước lọc hoặc nước trái cây loãng.
• Chú trọng chế độ ăn uống: Trong giai đoạn này, nên cho trẻ ăn các món mềm, lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp hoặc bột dinh dưỡng nhằm giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Nếu tình trạng ho và nôn kéo dài, ngày càng nặng, kèm theo sốt cao, mệt lả, bỏ ăn, nôn ra dịch xanh hoặc có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị đúng cách. Không nên tự ý dùng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.

Tóm lại, khi trẻ 3 tuổi bị ho và nôn về đêm, ba mẹ không nên quá lo lắng hoặc hoảng sợ. Điều quan trọng là giữ bình tĩnh, xử lý đúng cách các tình huống phát sinh và quan sát kỹ lưỡng các biểu hiện, thay đổi sức khỏe của bé. Việc theo dõi sát sao sẽ giúp ba mẹ nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường cần can thiệp. Trong trường hợp các triệu chứng kéo dài, trở nên nghiêm trọng hoặc ba mẹ cảm thấy không đủ khả năng chăm sóc và xử trí tại nhà, hãy chủ động đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Việc can thiệp sớm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự an toàn tối ưu cho con yêu của bạn.