Thủy đậu khi mang thai không chỉ là một căn bệnh bình thường, mà có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng đối với cả mẹ và bé. Vậy khi phụ nữ mang thai mắc thủy đậu, mức độ nguy hiểm là như thế nào và chúng ta cần làm gì để giảm thiểu rủi ro?
Mức độ nguy hiểm của thủy đậu khi mang thai
Bị thủy đậu khi mang thai, cả mẹ và thai nhi đều phải đối mặt với những nguy cơ nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe. Bệnh này do một loại virus dễ lây lan gây ra những vết phát ban giống mụn nước và có thể dẫn đến một số biến chứng không mong muốn cho cả mẹ và bé.

Nếu người mẹ mắc thủy đậu khi mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn đầu (từ tuần thứ 8 đến tuần 20), thai nhi sẽ có nguy cơ gặp phải hội chứng varicella bẩm sinh. Đây là một nhóm dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, bao gồm các vấn đề như sẹo da, bất thường về mắt, não, chân tay, hệ tiêu hóa, cùng với các khuyết tật về cơ và xương. Một số bé có thể bị khiếm khuyết trí tuệ, động kinh, hoặc thậm chí bị mù lòa. Mặc dù các triệu chứng này hiếm gặp hơn nếu nhiễm virus xảy ra sau tuần thứ 20 của thai kỳ, nhưng chúng vẫn có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ.
Trong trường hợp người mẹ bị thủy đậu gần cuối thai kỳ hoặc trong những ngày trước khi sinh, bé có thể đối mặt với tình trạng nhiễm trùng đe dọa tính mạng, được gọi là varicella sơ sinh. Nếu bệnh phát triển trong khoảng 5 - 10 ngày sau khi sinh, khả năng tử vong của bé có thể lên đến 30%, nếu không được điều trị kịp thời. Điều này xảy ra do bé chưa nhận được kháng thể từ mẹ và phải tiếp xúc trực tiếp với virus thủy đậu.
Tuy nhiên, nếu bé được tiêm globulin miễn dịch varicella zoster (VZIG) trong vòng 48 giờ sau khi sinh, nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng sẽ giảm đáng kể. VZIG là một loại huyết thanh chứa kháng thể virus thủy đậu, giúp bảo vệ trẻ khỏi những biến chứng nguy hiểm.

Cách xử lý đúng đối với người bị thủy đậu khi mang thai
Khi bị thủy đậu khi mang thai, điều quan trọng là phải đến ngay các cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị kịp thời. Trong suốt thời gian này, thai phụ cần nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước và ăn các món ăn lỏng, dễ tiêu hóa để hỗ trợ quá trình hồi phục. Đồng thời, việc giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ và tránh làm vỡ các nốt phỏng nước là rất quan trọng để giảm nguy cơ bị bội nhiễm. Nếu thai phụ có triệu chứng sốt, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hạ sốt paracetamol.
Khi thai phụ tiếp xúc với virus thủy đậu
Đối với những thai phụ chưa tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu hoặc chưa từng mắc bệnh trước đó, có thể sử dụng globulin miễn dịch varicella-zoster (VZIG) trong vòng 72 giờ sau khi phơi nhiễm. Tuy nhiên, VZIG chỉ có tác dụng ngăn ngừa các biến chứng nặng cho người mẹ, không thể ngăn ngừa nhiễm virus ở thai nhi, hội chứng thủy đậu bẩm sinh hay bệnh thủy đậu sơ sinh. Để bảo vệ thai nhi khỏi các biến chứng nguy hiểm, các bác sĩ có thể xem xét sử dụng VZIG cho trẻ sơ sinh sau khi sinh.
Khi thai phụ đã có triệu chứng bệnh thủy đậu
Tùy thuộc vào mức độ triệu chứng và thời gian phơi nhiễm, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng Acyclovir, dạng uống hoặc tiêm tĩnh mạch, để giảm nguy cơ lây lan và kiểm soát sự phát triển của virus. Acyclovir giúp ức chế sự phát triển của virus thủy đậu, từ đó giảm thiểu rủi ro cho cả mẹ và bé.

Cách phòng ngừa thủy đậu khi mang thai
Để chủ động phòng ngừa bệnh thủy đậu trong thai kỳ, các chuyên gia y tế khuyến cáo phụ nữ mang thai thực hiện một số biện pháp phòng tránh như sau:
- Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh thủy đậu: Đây là cách quan trọng nhất để tránh lây nhiễm virus thủy đậu. Cần tránh tiếp xúc gần với những người có triệu chứng bệnh thủy đậu.
- Giữ vệ sinh thân thể: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý. Ngoài ra, sử dụng đồ dùng sinh hoạt riêng để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Vệ sinh môi trường sống: Cần thường xuyên vệ sinh nhà cửa và các vật dụng sinh hoạt bằng các chất tẩy rửa thông thường để giảm sự tồn tại của virus trong không gian sống.
- Biện pháp phòng ngừa vắc xin: Trước khi mang thai, phụ nữ nên tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu đầy đủ và đúng lịch để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đều khuyến cáo rằng tiêm vắc xin thủy đậu trước khi mang thai là phương pháp bảo vệ hiệu quả nhất. Phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tiêm vắc xin thủy đậu ít nhất 3 tháng trước khi mang thai. Điều này giúp tạo ra miễn dịch cho cả mẹ và thai nhi, phòng tránh nguy cơ mắc bệnh trong suốt thai kỳ. Lưu ý: Không nên tiêm vắc xin phòng thủy đậu khi đang mang thai, đặc biệt trong giai đoạn 3 tháng đầu. Nếu thai phụ chưa thể tiêm phòng và đã mang thai, cần chú ý giữ vệ sinh tốt, hạn chế tiếp xúc với những nơi đông người hoặc có dịch bệnh, và luôn đeo khẩu trang khi ra ngoài.
- Tiêm phòng cho những người thân trong gia đình: Ngoài việc tiêm phòng cho chính mình, người thân trong gia đình, đặc biệt là những người có tiếp xúc gần với thai phụ, cũng cần tiêm vắc xin phòng thủy đậu. Điều này giúp bảo vệ những người dễ bị tổn thương như trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai khỏi nguy cơ nhiễm bệnh.

Thủy đậu khi mang thai là một tình trạng có thể gây ra những nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Việc phòng ngừa và xử lý kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bà bầu và sự phát triển an toàn của thai nhi. Các biện pháp phòng ngừa như tiêm vắc xin trước khi mang thai, giữ vệ sinh cá nhân và hạn chế tiếp xúc với người bệnh là những bước đầu tiên để giảm nguy cơ nhiễm virus. Nếu mắc bệnh, thai phụ cần đến cơ sở y tế ngay để được chăm sóc đúng cách, sử dụng thuốc và các biện pháp điều trị phù hợp dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Tiêm phòng thủy đậu trước mang thai là bước chuẩn bị quan trọng giúp người mẹ giảm nguy cơ mắc bệnh trong thai kỳ - tránh biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ lẫn thai nhi. Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cam kết cung cấp vắc xin chất lượng cao, quy trình tiêm chủng an toàn tuyệt đối và đội ngũ y tế nhiều kinh nghiệm. Hãy chủ động bảo vệ hành trình làm mẹ của bạn bằng cách gọi 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm dễ dàng – vì một thai kỳ an toàn bắt đầu từ sự chuẩn bị chu đáo hôm nay.