Tại sao mổ bong võng mạc phải nằm sấp? Các phương pháp điều trị bong võng mạc

Sau phẫu thuật bong võng mạc, người bệnh thường được bác sĩ yêu cầu nằm sấp trong một khoảng thời gian nhất định, khiến nhiều người lo lắng và thắc mắc. Vậy vì sao tư thế này lại quan trọng đối với quá trình hồi phục thị lực? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do mổ bong võng mạc phải nằm sấp và những điều cần lưu ý để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.

Tại sao mổ bong võng mạc phải nằm sấp?

Sau phẫu thuật bong võng mạc, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh giữ tư thế đầu phù hợp khi đi lại, ngồi hay nằm nghỉ. Điều này đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu hồi phục. Việc nằm sấp giúp bóng khí trong mắt nổi lên phía trên, tạo áp lực nhẹ ép võng mạc áp sát trở lại vị trí ban đầu và đẩy dịch ra ngoài. 

Nếu không tuân thủ đúng tư thế, bóng khí có thể chèn ép vào những cấu trúc khác trong mắt và gây biến chứng như bong võng mạc tái phát hoặc tăng nhãn áp. Do đó, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách giữ tư thế nằm và ngồi sao cho vừa hiệu quả vừa thoải mái. 

• Khi ngồi: Có thể khoanh tay trên bàn và tựa trán lên cánh tay. 

• Khi nằm: Nên nằm sấp trên gối, đặt mắt phẫu thuật gần mép giường để tránh tỳ đè và hạn chế tăng áp lực trong mắt.

Dấu hiệu nhận biết bong võng mạc

Bong võng mạc là tình trạng lớp võng mạc bị tách khỏi các lớp mô nâng đỡ bên dưới, không còn nằm đúng vị trí ban đầu. Ở một số trường hợp, chỉ cần xuất hiện một vết nứt hay vết rách nhỏ trên võng mạc cũng có thể tiến triển thành bong võng mạc nếu không được xử trí sớm.

Võng mạc chứa rất nhiều tế bào thần kinh thị giác. Khi lớp võng mạc bị tách ra, nguồn oxy và dưỡng chất không thể nuôi dưỡng các tế bào này, dẫn đến tổn thương thị giác. Tình trạng kéo dài có thể gây giảm thị lực nghiêm trọng, thậm chí mù vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời.

Người bệnh cần chú ý theo dõi thị lực của mình. Khi xuất hiện một trong các biểu hiện dưới đây, nên đi khám chuyên khoa mắt càng sớm càng tốt:

• Nhìn mờ, suy giảm thị lực đột ngột.
• Hình ảnh bị méo, đường thẳng trở nên cong.
• Cảm giác như có màn đen hoặc đám mây mờ che trước mắt.
• Thấy chớp sáng ở một hoặc cả hai mắt.

Những nhóm người có nguy cơ cao bao gồm người tuổi trung niên trở lên, người bị cận thị nặng, người có người thân từng bị bong võng mạc hoặc từng gặp chấn thương vùng mắt.

Các phương pháp điều trị bong võng mạc

Hiện nay, phẫu thuật là lựa chọn điều trị chính đối với bong võng mạc. Tùy thuộc vào mức độ bong, vị trí tổn thương và khả năng nhìn của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định một trong các phương pháp sau:

Chụp quang đông laser

Áp dụng khi mới chỉ có vết rách nhỏ trên võng mạc và chưa xảy ra bong. Tia laser sẽ được sử dụng để khóa vùng rách, giúp mô võng mạc dính chắc trở lại.

Ấn độn củng mạc

Thường được chỉ định cho người trẻ bị cận thị nặng, có vết rách võng mạc nhưng không ở vị trí quá sâu phía sau và không có quá nhiều lỗ rách. Một vật liệu đặc biệt sẽ được đặt lên củng mạc để giảm kéo căng võng mạc, giúp võng mạc áp sát trở lại.

Phẫu thuật cắt dịch kính kết hợp laser hoặc silicon nội nhãn

Phương pháp này giúp loại bỏ dịch kính bất thường, làm phẳng lại võng mạc và cố định bằng khí hoặc dầu silicon để võng mạc dính lại vào thành mắt.

Sau phẫu thuật, người bệnh thường được hướng dẫn nằm sấp trong một thời gian nhất định nhằm giúp võng mạc ổn định, giảm nguy cơ biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Cách chăm sóc mắt sau phẫu thuật bong võng mạc

Bên cạnh việc duy trì tư thế nằm sấp theo hướng dẫn của bác sĩ, chăm sóc mắt đúng cách sau mổ cũng đóng vai trò quan trọng giúp mắt phục hồi nhanh và giảm nguy cơ biến chứng.

Đeo kính bảo hộ thường xuyên

Sau mổ, mắt còn yếu và dễ bị tổn thương. Vì vậy, người bệnh nên đeo kính bảo vệ, đặc biệt khi ra ngoài, để hạn chế bụi bẩn, vi khuẩn, côn trùng hay các tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập vào mắt.

Tránh để nước và hóa chất vào mắt

Khi tắm rửa, rửa mặt hoặc dùng mỹ phẩm, cần cẩn thận để nước, dầu gội, dầu xả hay các sản phẩm chăm sóc da không chảy vào mắt nhằm tránh kích ứng và làm nặng thêm tổn thương.

Không để ánh nắng chiếu trực tiếp vào mắt

Sau phẫu thuật, mắt thường nhạy cảm hơn với ánh sáng. Ánh nắng gắt có thể gây chói, đau rát và khó chịu, vì vậy cần che chắn và bảo vệ mắt khi ra ngoài.

Tránh dụi mắt

Việc chạm hoặc dụi mắt có thể đưa vi khuẩn vào vết mổ và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, do đó cần tuyệt đối tránh thói quen này.

Cho mắt nghỉ ngơi đầy đủ

Trong thời gian đầu, nên hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính hay các thiết bị điện tử để giảm mỏi mắt và tổn thương do ánh sáng xanh.

Tập luyện mắt theo đúng hướng dẫn của bác sĩ

Nếu được hướng dẫn các bài tập phục hồi thị lực, hãy thực hiện đúng liều lượng và thời gian, tránh tập luyện quá sức.

Hạn chế vận động mạnh và di chuyển xa

Người bệnh không nên chơi thể thao, đạp xe, chạy xe đường dài hay đi máy bay trong giai đoạn đầu vì có thể làm tăng nguy cơ bong võng mạc tái phát.

Duy trì thói quen sinh hoạt điều độ

Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya để hạn chế mỏi mắt. Nên ngủ trước 10 giờ tối và đảm bảo 7 – 8 giờ mỗi ngày để mắt có thời gian hồi phục.

Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

Bổ sung thực phẩm tốt cho mắt, hạn chế đồ ăn không tốt cho sức khỏe để hỗ trợ quá trình lành thương.

Hy vọng qua bài viết “Tại sao mổ bong võng mạc phải nằm sấp?”, bạn đã hiểu rõ hơn về lý do cần tuân thủ tư thế nằm sấp sau phẫu thuật để bảo vệ thị lực. Nếu cần được tư vấn thêm về chăm sóc sức khỏe và tiêm ngừa, hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được hỗ trợ.