Suy tuyến thượng thận sống được bao lâu? Triệu chứng và cách kiểm soát bệnh

Nếu bạn đang tìm hiểu về tình trạng suy tuyến thượng thận thì bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh và theo dõi sức khỏe một cách chủ động hơn.

Suy tuyến thượng thận sống được bao lâu?

Suy tuyến thượng thận là bệnh lý mạn tính, nhưng phần lớn người bệnh vẫn có thể sống khỏe và duy trì tuổi thọ gần như bình thường khi được phát hiện sớm và điều trị thay thế hormone đều đặn. 

Tiên lượng sống chủ yếu phụ thuộc vào khả năng kiểm soát triệu chứng hằng ngày và việc tuân thủ hướng dẫn chăm sóc trong các tình huống cơ thể cần nhiều hormone hơn, chẳng hạn khi bị sốt, nhiễm trùng hoặc gặp căng thẳng kéo dài.

Điều đáng lưu ý là suy tuyến thượng thận không trực tiếp làm giảm tuổi thọ. Tuy nhiên, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng khi xuất hiện cơn suy thượng thận cấp, tình trạng xảy ra khi cơ thể thiếu hụt hormone đột ngột do không điều chỉnh liều thuốc đúng lúc hoặc gặp bệnh lý nặng. Đây là tình huống khẩn cấp cần được xử trí kịp thời để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Ngoài ra, khả năng sống ổn định còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ đáp ứng điều trị và sự tuân thủ thuốc lâu dài. Khi người bệnh dùng thuốc đúng liều, tái khám theo hướng dẫn, đồng thời chủ động theo dõi sức khỏe, họ vẫn có thể duy trì cuộc sống sinh hoạt, học tập và làm việc bình thường.

Nhìn chung, điều quan trọng nhất để hỗ trợ tiên lượng tốt cho người bị suy tuyến thượng thận là duy trì điều trị đều đặn và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường để xử lý kịp thời.

Nguyên nhân và triệu chứng của suy tuyến thượng thận

Suy tuyến thượng thận là tình trạng cơ thể không tạo ra đủ các hormone do tuyến thượng thận đảm nhiệm, đặc biệt là cortisol và đôi khi là aldosterone. Những hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định, điều hòa chuyển hóa, cân bằng muối – nước và hỗ trợ phản ứng của cơ thể trước căng thẳng.

Rối loạn này có thể xảy ra khi tuyến thượng thận bị tổn thương trực tiếp hoặc khi vùng tuyến yên (cơ quan điều khiển hoạt động tuyến thượng thận) gặp trục trặc khiến lượng hormone kích thích tuyến thượng thận bị giảm.

Nguyên nhân

Suy tuyến thượng thận có thể hình thành từ nhiều nguyên nhân khác nhau, tùy thuộc vào việc tổn thương xảy ra trực tiếp tại tuyến thượng thận hoặc tại cơ quan điều phối hoạt động của tuyến này. Nhìn chung, tình trạng này được chia thành hai nhóm chính:

• Suy tuyến thượng thận nguyên phát: Đây là tình trạng xảy ra khi tuyến thượng thận bị tổn thương, không còn khả năng sản xuất đủ hormone cần thiết. Trường hợp thường gặp nhất là do rối loạn tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào mô tuyến thượng thận. Ngoài ra, nhiễm trùng, lao, xuất huyết tuyến thượng thận hoặc chấn thương cũng có thể dẫn đến dạng suy thượng thận này.
• Suy tuyến thượng thận thứ phát: Dạng này xuất hiện khi tuyến yên không sản xuất đủ ACTH. ACTH là hormone giữ vai trò gửi tín hiệu để tuyến thượng thận tạo ra cortisol. Khi lượng ACTH giảm, tuyến thượng thận không nhận đủ tín hiệu kích thích và hoạt động kém đi, từ đó dẫn đến suy thượng thận thứ phát. Nguyên nhân có thể gồm u tuyến yên, rối loạn chức năng tuyến yên hoặc việc sử dụng thuốc corticoid kéo dài mà không điều chỉnh liều phù hợp.

Ngoài ra, các yếu tố như bệnh tự miễn khác, nhiễm trùng nặng hoặc chấn thương vùng đầu ảnh hưởng đến tuyến yên cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện suy tuyến thượng thận.

Triệu chứng

Triệu chứng của suy tuyến thượng thận thường xuất hiện từ từ và dễ nhầm lẫn với nhiều tình trạng sức khỏe khác do mức độ hormone giảm dần theo thời gian. Khi cơ thể không có đủ cortisol hoặc aldosterone, nhiều chức năng điều hòa bị ảnh hưởng, dẫn đến các biểu hiện đa dạng.

Một số triệu chứng có thể gặp gồm:

• Mệt mỏi kéo dài: Cơ thể thiếu năng lượng, thường xuyên cảm thấy kiệt sức ngay cả khi nghỉ ngơi đầy đủ.
• Sụt cân và chán ăn: Sự thay đổi trong chuyển hóa có thể làm giảm cảm giác thèm ăn, dẫn đến cân nặng giảm dần.
• Tụt huyết áp: Thiếu aldosterone có thể ảnh hưởng đến cân bằng muối – nước, khiến huyết áp giảm, đặc biệt là khi đứng dậy đột ngột.
• Đau bụng, buồn nôn hoặc khó chịu tiêu hóa: Những triệu chứng này có thể xảy ra do sự thiếu hụt hormone ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa.
• Da sạm hoặc tối màu (gặp trong nguyên nhân nguyên phát): Do sự tăng ACTH bù trừ, da ở một số vùng như nếp gấp, sẹo hoặc khớp trở nên sẫm màu hơn.
• Đau cơ, yếu cơ: Cơ thể thiếu cortisol có thể gây rối loạn điện giải và làm giảm sức mạnh cơ.
• Dễ mệt khi gặp stress: Hormone giảm khiến cơ thể khó thích nghi với tình huống căng thẳng dễ dẫn đến tình trạng kiệt sức hoặc nặng hơn.

Triệu chứng có thể thay đổi tùy từng người và thường rõ rệt hơn khi bệnh tiến triển hoặc khi cơ thể gặp stress. Trong một số trường hợp, suy tuyến thượng thận có thể dẫn đến cơn suy thượng thận cấp, tình trạng khẩn cấp cần được xử lý ngay.

Các biện pháp giúp kiểm soát bệnh và hạn chế biến chứng

Suy tuyến thượng thận là bệnh lý cần được theo dõi lâu dài. Việc kết hợp điều trị với một số thói quen sinh hoạt phù hợp có thể giúp người bệnh giảm nguy cơ biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn. Người bệnh có thể cân nhắc áp dụng một số biện pháp sau:

• Tuân thủ dùng thuốc theo hướng dẫn y tế: Việc sử dụng thuốc đều đặn, đúng liều và biết cách điều chỉnh là yếu tố quan trọng giúp duy trì mức hormone ổn định. Người bệnh không nên tự ý ngưng hoặc thay đổi liều thuốc để tránh nguy cơ thiếu hormone đột ngột.
• Đeo vòng hoặc thẻ cảnh báo y tế: Điều này giúp nhân viên y tế nhận biết tình trạng bệnh nhanh chóng và hỗ trợ xử trí phù hợp trong trường hợp khẩn cấp.
• Tái khám theo lịch hẹn: Theo dõi định kỳ giúp đánh giá lại tình trạng hormone, điều chỉnh liều thuốc và phát hiện sớm các vấn đề đi kèm.
• Duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung nước hợp lý và sinh hoạt điều độ có thể hỗ trợ cân bằng điện giải cũng như năng lượng cho cơ thể.
• Chủ động theo dõi dấu hiệu bất thường: Khi xuất hiện mệt mỏi tăng dần, buồn nôn, choáng váng hoặc hạ huyết áp, người bệnh cần liên hệ cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Những biện pháp trên không thay thế điều trị y khoa nhưng góp phần quan trọng giúp người bệnh chủ động hơn trong việc kiểm soát bệnh và phòng ngừa biến chứng.

Bài viết đã cung cấp các thông tin hữu ích xoay quanh trả lời cho câu hỏi “Suy tuyến thượng thận sống được bao lâu?”. Nhìn chung, người bệnh hoàn toàn có thể sinh hoạt ổn định và duy trì tuổi thọ gần như bình thường khi được chẩn đoán sớm, dùng thuốc theo hướng dẫn, đồng thời theo dõi sức khỏe đều đặn. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường và xử lý kịp thời cũng giúp hạn chế nguy cơ xảy ra biến chứng, đặc biệt là cơn suy thượng thận cấp.

Nếu bạn cần thêm thông tin về chăm sóc sức khỏe hoặc muốn được hỗ trợ đặt lịch tiêm chủng, hãy liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline 1800 6928 để được tư vấn và hướng dẫn chi tiết.