Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, đảm nhiệm nhiều chức năng sống còn như thanh lọc độc tố, chuyển hóa chất và tổng hợp protein. Khi gan mất đi khả năng hoạt động, người bệnh sẽ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin rõ ràng, dễ hiểu và chính xác về suy gan giai đoạn cuối từ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, tiên lượng đến các biện pháp hỗ trợ điều trị và chăm sóc người bệnh. Mời bạn đọc hãy chú ý theo dõi.
Suy gan giai đoạn cuối là gì? Tình trạng và mức độ nguy hiểm
Suy gan giai đoạn cuối là giai đoạn gan gần như ngừng hoạt động hoàn toàn. Lúc này, gan không còn khả năng tự phục hồi hay đảm nhiệm các chức năng như lọc độc tố, tổng hợp protein, điều hòa dịch thể và chuyển hóa chất. Đây là giai đoạn nặng nhất của các bệnh lý mạn tính về gan, trong đó phổ biến nhất là viêm gan A, viêm gan B, xơ gan do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.
Một số nguyên nhân khác bao gồm bệnh gan tự miễn, tiếp xúc lâu dài với độc tố hoặc một số loại thuốc gây hại cho gan. Tình trạng này nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng huyết, suy thận và hôn mê gan.

Dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của suy gan giai đoạn cuối
Khi bước vào suy gan giai đoạn cuối, cơ thể bắt đầu xuất hiện những biểu hiện rõ ràng do chức năng gan suy giảm nặng nề. Những triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Vàng da, vàng mắt: Do gan không thể loại bỏ bilirubin ra khỏi cơ thể.
- Phù chân, cổ trướng (bụng to do dịch): Do giảm sản xuất albumin và tăng áp lực trong hệ tĩnh mạch cửa.
- Mệt mỏi kéo dài, chán ăn: Gan không còn khả năng chuyển hóa năng lượng hiệu quả.
- Rối loạn tâm thần: Dấu hiệu của bệnh não gan, xảy ra khi độc tố như amoniac tích tụ trong máu và ảnh hưởng đến não.
- Chảy máu bất thường, dễ bầm tím: Gan suy yếu dẫn đến giảm sản xuất các yếu tố đông máu.
Các triệu chứng này thường tiến triển âm thầm và đôi khi bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác, khiến việc chẩn đoán trở nên chậm trễ. Hiểu rõ những dấu hiệu này giúp người bệnh và gia đình chủ động hơn trong việc theo dõi và đi khám kịp thời.

Tiên lượng bệnh suy gan giai đoạn cuối
Tiên lượng của suy gan giai đoạn cuối phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tổn thương gan, nguyên nhân gây bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể và khả năng tiếp cận điều trị.
Đánh giá tiên lượng qua thang điểm
Hai công cụ phổ biến được các bác sĩ sử dụng là thang điểm Child-Pugh và MELD. Những công cụ này giúp ước lượng khả năng sống sót và quyết định xem người bệnh có cần ghép gan hay không. Tuy nhiên, các thang điểm này chỉ mang tính tham khảo và cần được bác sĩ giải thích rõ ràng.
Cấy ghép gan – cơ hội sống sót
Ở một số trường hợp, ghép gan là biện pháp duy nhất giúp kéo dài sự sống. Đây là một thủ thuật phức tạp, yêu cầu sự phối hợp giữa nhiều chuyên khoa và một hệ thống y tế phát triển. Dù vậy, tỉ lệ sống sau ghép gan đang ngày càng cao nhờ vào tiến bộ y học hiện đại.

Các phương pháp điều trị hỗ trợ và chăm sóc người bệnh suy gan giai đoạn cuối
Mặc dù không thể phục hồi chức năng gan hoàn toàn ở giai đoạn cuối nhưng việc điều trị vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng, nâng cao chất lượng sống và phòng ngừa biến chứng.
Điều trị nội khoa
- Thuốc lợi tiểu: Giúp giảm cổ trướng và phù nề.
- Kháng sinh: Ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Lactulose hoặc rifaximin: Giảm amoniac máu trong bệnh não gan.
Chế độ dinh dưỡng
- Ăn ít đạm đối với bệnh nhân có dấu hiệu bệnh não gan.
- Hạn chế sử dụng muối với trường hợp cổ trướng.
- Bổ sung thêm vitamin nhóm B, kẽm và các vi chất thiết yếu.
Chăm sóc tại nhà
- Theo dõi tri giác, cân nặng, vòng bụng hằng ngày.
- Duy trì chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động quá sức.
- Luôn hỗ trợ tinh thần người bệnh, giúp họ cảm thấy an tâm và được đồng hành.

Khi nào cần đưa người bệnh đến bệnh viện? Những dấu hiệu cảnh báo nguy kịch
Dưới đây là một số tình huống khẩn cấp đòi hỏi người nhà cần phải đưa người bệnh suy gan giai đoạn cuối đến bệnh viện ngay lập tức:
- Lú lẫn đột ngột, hôn mê: Dấu hiệu bệnh não gan nặng.
- Nôn ra máu hoặc đi cầu phân đen: Có thể là xuất huyết tiêu hóa.
- Sốt cao không rõ nguyên nhân: Nguy cơ nhiễm trùng máu.
- Bụng trướng nhanh kèm khó thở: Dịch ổ bụng tăng nhanh, chèn ép cơ quan khác.
Gia đình tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc chữa bằng mẹo dân gian. Khi có các dấu hiệu bất thường, cần đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu và xử trí kịp thời.

Suy gan giai đoạn cuối là một bệnh lý nghiêm trọng và đầy thách thức trong việc điều trị, đòi hỏi sự theo dõi sát sao cũng như chăm sóc toàn diện. Nhận biết sớm các dấu hiệu, hiểu rõ tiên lượng và chủ động xây dựng phương án điều trị sẽ giúp kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Gia đình và người chăm sóc chính là chỗ dựa tinh thần quan trọng trong hành trình chiến đấu với bệnh. Để có được hướng dẫn cụ thể và chính xác, hãy đến thăm khám tại các bệnh viện chuyên khoa gan uy tín.
Có thể thấy, viêm gan B là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xơ gan và suy gan giai đoạn cuối tại Việt Nam. Tin tốt là bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa được căn bệnh này bằng cách tiêm vắc xin viêm gan B đầy đủ và đúng lịch. Hãy đến các cơ sở, trung tâm tiêm chủng uy tín như Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để được tư vấn và tiêm chủng càng sớm càng tốt, đặc biệt nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bệnh gan. Đừng đợi đến khi quá muộn, chủ động tiêm phòng hôm nay để bảo vệ gan cho tương lai khỏe mạnh mai sau.