Sốt chảy máu cam ở trẻ: Nguyên nhân, điều trị, phòng ngừa

Sốt, chảy máu cam ở trẻ có thể gây lo lắng cho cha mẹ, nhưng thường không nguy hiểm nếu được xử lý đúng cách. Tìm hiểu nguyên nhân gây sốt và chảy máu cam ở trẻ em, các triệu chứng đi kèm và cách chăm sóc, điều trị tại nhà hiệu quả. Cùng tham khảo các biện pháp phòng ngừa và khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bé.

Nguyên nhân sốt, chảy máu cam ở trẻ

Sốt và chảy máu cam có thể xảy ra đồng thời ở trẻ, nhưng đây là hai triệu chứng riêng biệt, không phải là một chẩn đoán hay hội chứng cụ thể trong y khoa. Trong đó, sốt chảy máu cam ở trẻ là hiện tượng khi trẻ bị sốt cao kèm theo hiện tượng máu chảy từ mũi. Đây là một tình trạng không quá hiếm gặp, đặc biệt là trong những mùa thay đổi thời tiết hoặc khi trẻ bị cảm cúm, viêm nhiễm đường hô hấp. Sốt và chảy máu cam có thể cùng xuất hiện ở trẻ do cùng một nguyên nhân nền như viêm hô hấp, nhưng không phải lúc nào cũng có liên quan trực tiếp.

Sốt chảy máu cam ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả 1 — *Sốt chảy máu cam ở trẻ là hiện tượng khi trẻ bị sốt cao kèm theo hiện tượng máu chảy từ mũi*

Khi bị sốt, trẻ có thể đồng thời mắc các bệnh lý như viêm mũi hoặc cảm lạnh, làm niêm mạc mũi trở nên khô hoặc bị tổn thương, từ đó gây chảy máu cam. Sốt chảy máu cam ở trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Cảm cúm và viêm hô hấp

Các bệnh lý cảm cúm, viêm họng, viêm mũi… thường gặp ở trẻ em khi thay đổi thời tiết. Những bệnh lý này làm tăng tiết dịch và viêm niêm mạc mũi, khiến các mạch máu nhỏ trở nên dễ vỡ hơn, từ đó có thể gây chảy máu cam. Sốt có thể là triệu chứng đi kèm, nhưng không phải là nguyên nhân trực tiếp gây chảy máu.

Thực tế lâm sàng ghi nhận rằng một số trẻ bị cúm A chảy máu mũi. Trong một số trường hợp hiếm, cúm A có thể gây viêm niêm mạc mũi dẫn đến tổn thương mao mạch. Tuy nhiên, chảy máu cam không phải là triệu chứng đặc trưng của cúm A, và không phổ biến trong hầu hết các trường hợp cúm. Nếu trẻ bị chảy máu mũi, cần đánh giá thêm các yếu tố khác như viêm niêm mạc mũi, khô mũi hoặc chấn thương nhẹ do ngoáy mũi.

Sốt chảy máu cam ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả 2 — *Sự kết hợp giữa sốt và viêm mũi có thể khiến các mạch máu vỡ và gây chảy máu cam*

Khô mũi và môi trường khô hạn

Khi trẻ sống trong môi trường có không khí khô, chẳng hạn như trong mùa đông hoặc các phòng có điều hòa, niêm mạc mũi có thể bị khô, khiến các mạch máu dễ vỡ hơn. Thêm vào đó, việc trẻ dùng tay hoặc vật lạ để ngoáy mũi có thể làm tổn thương niêm mạc và gây chảy máu cam.

Dị ứng và các tác nhân ngoài môi trường

Các tác nhân dị ứng như bụi, phấn hoa hoặc lông động vật có thể khiến niêm mạc mũi của trẻ trở nên nhạy cảm, dễ bị kích thích và dẫn đến chảy máu cam. Đặc biệt, khi trẻ bị dị ứng cùng với tình trạng viêm mũi, việc tăng tiết dịch có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Các bệnh lý mạn tính và các tình trạng sức khỏe

Ngoài các nguyên nhân phổ biến, một số bệnh lý mạn tính hoặc tình trạng sức khỏe đặc biệt cũng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu cam ở trẻ. Các rối loạn đông máu hiếm gặp như Hemophilia, giảm tiểu cầu, hoặc các bệnh huyết học khác có thể gây chảy máu cam tái phát, đặc biệt khi đi kèm với nhiễm trùng hoặc sốt. Tuy nhiên, tăng huyết áp gần như không liên quan đến chảy máu cam ở trẻ em và không được xem là nguyên nhân có ý nghĩa lâm sàng trong nhóm tuổi này.

Sốt chảy máu cam ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả 3 — *Sốt chảy máu cam ở trẻ thường có những triệu chứng điển hình*

Cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu đi kèm như tình trạng chảy máu kéo dài, sốt không giảm sau khi uống thuốc hạ sốt, hoặc trẻ có các dấu hiệu bất thường khác như da xanh xao, chóng mặt, hoặc mệt mỏi quá mức.

Nên là gì khi trẻ bị sốt chảy máu cam?

Khi thấy trẻ bị sốt chảy máu cam, phụ huynh cần xử lý đúng cách để giảm thiểu sự lo lắng và tránh những biến chứng không mong muốn. Dưới đây là một số bước xử lý khi trẻ bị sốt chảy máu cam:

Giảm sốt cho trẻ

Trẻ bị sốt cao sẽ rất khó chịu và có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được hạ sốt kịp thời. Các bậc phụ huynh có thể dùng thuốc hạ sốt cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế. Nếu sốt quá cao, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị.

Cầm máu cam cho trẻ

Khi trẻ bị chảy máu cam, bạn có thể thực hiện các bước sau để cầm máu cho trẻ:

Đưa trẻ ngồi thẳng, nhẹ nhàng nghiêng đầu về phía trước để máu không chảy xuống họng và gây nôn.
Dùng bông hoặc gạc sạch ấn nhẹ vào hai lỗ mũi của trẻ.
Nếu sau khi ép mũi liên tục trong 10 phút mà máu chưa ngừng, có thể lặp lại thêm một lần nữa. Tuy nhiên, nếu tổng thời gian ép mũi vượt quá 20 phút mà máu vẫn tiếp tục chảy, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay để được xử trí kịp thời.

Bổ sung đủ nước và chất dinh dưỡng cho trẻ

Trẻ bị sốt có thể mất nước nhẹ do tăng thân nhiệt, nên cần cho trẻ uống đủ nước. Tuy nhiên, chảy máu cam đơn lẻ thường không gây mất nước nghiêm trọng. Ba mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước, nước ép trái cây hoặc các loại thức uống giúp bổ sung vitamin. Ngoài ra, cung cấp các món ăn dễ tiêu, nhiều dinh dưỡng để tăng cường sức khỏe cho trẻ.

Sốt chảy máu cam ở trẻ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý hiệu quả 4 — *Trẻ bị sốt có thể mất nước nhẹ do tăng thân nhiệt, do đó cần bổ sung đủ nước*

Điều chỉnh môi trường sống

Môi trường sống có thể ảnh hưởng lớn đến tình trạng sức khỏe của trẻ. Vì vậy, bạn nên đảm bảo cho trẻ ở trong môi trường thoáng mát, tránh khí lạnh hoặc quá nóng. Nếu có điều kiện, bạn có thể sử dụng máy phun sương để cung cấp độ ẩm cho không khí, giúp làm dịu niêm mạc mũi của trẻ.

Các cách phòng ngừa sốt chảy máu cam ở trẻ

Dưới đây là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để giảm nguy cơ trẻ bị sốt kèm theo chảy máu cam, đặc biệt trong mùa lạnh hoặc khi thời tiết thay đổi:

Giữ ẩm cho niêm mạc mũi: Dùng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để xịt hoặc nhỏ mũi hàng ngày, đặc biệt khi thời tiết hanh khô hoặc bé ở trong phòng điều hòa.
Duy trì độ ẩm không khí trong nhà: Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ, đặc biệt vào mùa lạnh hoặc nơi dùng điều hòa liên tục. Đảm bảo độ ẩm phòng duy trì khoảng 40 - 60% là tối ưu cho hô hấp và niêm mạc mũi.
Tránh các yếu tố gây kích ứng niêm mạc mũi: Hạn chế để trẻ ngoáy mũi, xì mũi mạnh, hoặc dùng vật lạ đưa vào mũi. Tránh cho trẻ tiếp xúc với bụi, khói thuốc, phấn hoa, lông động vật, hóa chất tẩy rửa, dễ gây viêm mũi dị ứng và tổn thương mạch máu.
Tăng cường sức đề kháng: Cho trẻ ăn đủ chất, bổ sung vitamin C tự nhiên từ trái cây, giữ ấm đúng cách khi thời tiết lạnh, rửa tay thường xuyên để hạn chế lây nhiễm virus, nhất là trong mùa cúm.
Khám chuyên khoa khi có biểu hiện bất thường: Nếu trẻ thường xuyên bị chảy máu cam dù không cảm lạnh hay ngoáy mũi, nên khám chuyên khoa Tai Mũi Họng để loại trừ rối loạn đông máu hoặc dị dạng mạch máu mũi.

Sốt chảy máu cam ở trẻ là tình trạng không hiếm gặp và trong đa số trường hợp không quá nguy hiểm nếu được xử lý đúng cách tại nhà. Tuy nhiên, cha mẹ cần cảnh giác nếu trẻ có biểu hiện chảy máu kéo dài, sốt không thuyên giảm sau khi dùng thuốc, da xanh xao, mệt mỏi bất thường hoặc có dấu hiệu mất nước. Khi đó, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp trẻ phục hồi nhanh chóng và duy trì sức khỏe ổn định.