Siêu âm vú là gì? Chẩn đoán được những bệnh lý gì?

Siêu âm tuyến vú là phương pháp chẩn đoán hình ảnh đơn giản nhưng rất hiệu quả, giúp phát hiện sớm các bất thường ở vú, bao gồm cả nguy cơ ung thư vú, từ đó hỗ trợ tầm soát và bảo vệ sức khỏe tuyến vú một cách chủ động.

Siêu âm vú là gì?

Siêu âm vú, còn được gọi là siêu âm nhũ, là một kỹ thuật hình ảnh y khoa dùng để khảo sát tuyến vú dưới da, hiện nay được áp dụng rộng rãi. Thiết bị siêu âm sử dụng sóng âm để tái tạo hình ảnh cấu trúc bên trong vú và hiển thị trực tiếp trên màn hình, giúp bác sĩ quan sát những chi tiết mà mắt thường không thể thấy được.

Nguyên lý hoạt động của siêu âm dựa trên việc ghi nhận tín hiệu phản hồi từ sóng âm khi chúng đi qua mô. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ y học, các máy siêu âm hiện đại ngày càng cho hình ảnh sắc nét, kết hợp với đầu dò chuyên dụng và các chức năng nâng cao, trở thành công cụ đắc lực giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác.

Siêu âm tuyến vú được đánh giá là phương pháp an toàn, nhanh chóng và đơn giản để kiểm tra các bất thường ở vú, tầm soát ung thư vú. Kỹ thuật này không gây độc hại, cho kết quả ngay lập tức và chi phí thực hiện thấp.

Siêu âm vú để làm gì?

Siêu âm vú không chỉ là công cụ chẩn đoán mà còn có vai trò quan trọng trong tầm soát và theo dõi các vấn đề liên quan đến vú, bên cạnh chụp nhũ ảnh.

Chẩn đoán

Siêu âm vú thường được sử dụng đầu tiên để đánh giá bản chất các khối u sờ thấy trên lâm sàng, các tổn thương bất thường phát hiện qua X-quang vú (nhũ ảnh) hoặc để khảo sát nguyên nhân tiết dịch từ núm vú.

Kiểm tra định kỳ

Đối với phụ nữ đang mang thai, đang cho con bú, hoặc phụ nữ dưới 40 tuổi không có tiền sử gia đình hoặc yếu tố nguy cơ ung thư vú, siêu âm là lựa chọn phù hợp để kiểm tra định kỳ hàng năm, sau khi thăm khám lâm sàng với bác sĩ chuyên khoa vú.

Phối hợp tầm soát ung thư vú

Ở phụ nữ chưa có triệu chứng liên quan đến vú, nhũ ảnh được khuyến cáo từ 40 tuổi trở lên và đã được chứng minh làm giảm tỉ lệ tử vong. Tuy nhiên, với phụ nữ có mô vú đặc - phổ biến ở hơn 50% phụ nữ châu Á, bao gồm Việt Nam - siêu âm được khuyến nghị kết hợp với nhũ ảnh để nâng cao khả năng phát hiện ung thư sớm.

Các trường hợp khác

Siêu âm vú còn được dùng để khảo sát ban đầu ở bệnh nhân đặt túi ngực, đánh giá hạch nách, hướng dẫn can thiệp y khoa, theo dõi sau điều trị ung thư vú, và phát hiện các biến chứng sau phẫu thuật như tụ máu, áp xe (ít gặp) hoặc nang bạch huyết sau nạo hạch.

Ưu điểm của siêu âm tuyến vú

Siêu âm tuyến vú không chỉ giúp phát hiện và đánh giá nhiều vấn đề liên quan đến vú mà còn sở hữu nhiều lợi thế nổi bật:

• Áp dụng cho mọi đối tượng: Kỹ thuật này phù hợp với mọi độ tuổi và cả nam lẫn nữ.
• Không xâm lấn, không đau: Kiểm tra hình ảnh hoàn toàn an toàn, không gây khó chịu hay đau đớn.
• Hỗ trợ chẩn đoán chính xác: Siêu âm có thể phát hiện các tổn thương nhỏ dưới 5mm, giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm.
• Quy trình đơn giản, nhanh chóng: Thủ thuật thực hiện dễ dàng, thời gian kiểm tra ngắn.
• Chi phí hợp lý: Giá siêu âm vú khác nhau tùy cơ sở nhưng nhìn chung không cao, phù hợp với đa số người dân.
• An toàn khi thực hiện nhiều lần: Có thể lặp lại nhiều lần mà không ảnh hưởng đến sức khỏe, không giống như chụp X-quang; các nghiên cứu cho thấy siêu âm không ảnh hưởng tới chức năng sinh lý của cơ thể.
• Hình ảnh phản ánh thời gian thực: Kết quả siêu âm thể hiện đúng tình trạng hiện tại của mô vú.

Ai nên siêu âm vú và khi nào cần thực hiện?

Mọi người đều nên đưa siêu âm vú vào chương trình kiểm tra sức khỏe định kỳ. Ngoài ra, một số nhóm đối tượng được khuyến cáo nên siêu âm sớm hoặc thường xuyên hơn:

• Phụ nữ từ 20 - 30 tuổi khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở vú như khối u, nhân vú, nang vú…
• Phụ nữ trên 35 tuổi nên kiểm tra tuyến vú định kỳ mỗi 6 - 12 tháng. Những người có tiền sử gia đình mắc ung thư vú nên siêu âm định kỳ 6 tháng một lần.
• Phụ nữ có kinh nguyệt sớm (trước 12 tuổi) hoặc mãn kinh muộn (sau 55 tuổi) cũng có nguy cơ ung thư vú cao hơn, vì vậy cần kiểm tra định kỳ.

Khi nào nên đi siêu âm vú?

Bạn nên tiến hành siêu âm vú định kỳ mỗi năm một lần. Ngoài ra, khi cơ thể xuất hiện những thay đổi bất thường, việc kiểm tra kịp thời tại cơ sở y tế là rất quan trọng. Nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp can thiệp kịp thời và bảo vệ sức khỏe. Dưới đây là những biểu hiện bạn cần lưu ý:

Ngực to bất thường

Nếu ngực đột nhiên lớn hơn mà không rõ nguyên nhân, đi kèm cảm giác căng tức thường xuyên, bạn nên thăm khám ngay. Đây có thể là dấu hiệu sớm của ung thư vú.

Đau tức ngực

Đau ngực trong kỳ kinh nguyệt hoặc thai kỳ là bình thường. Tuy nhiên, nếu cơn đau kéo dài, xuất hiện ngoài kỳ kinh và trở nên nặng hơn theo chu kỳ, bạn cần cảnh giác. Triệu chứng này thường gặp ở những người có nguy cơ ung thư vú, và siêu âm sẽ giúp đánh giá chính xác.

Xuất hiện cục u ở vú

Tự kiểm tra vú có thể phát hiện các khối u vú. Nếu sờ thấy các cục nhỏ, cứng như sỏi, cần đến cơ sở y tế để xác định là u lành hay ác tính.

Núm vú bị tụt

Khi núm vú đột ngột tụt vào trong, kèm cảm giác cứng và không thể kéo ra được, đây là dấu hiệu cần đặc biệt lưu ý.

Thay đổi da quanh núm vú

Nếu vùng da quanh núm vú xuất hiện co rút, nhăn nheo hoặc các nốt bất thường, bạn nên kiểm tra sớm để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn.

Xuất hiện hạch dưới nách

Kiểm tra dọc theo hõm nách. Nếu thấy hạch, đừng chủ quan, vì đây có thể liên quan đến các bệnh lý tuyến vú.

Việc phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường giúp tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe tuyến vú toàn diện.

Bài viết đã khép lại, siêu âm vú là phương pháp chẩn đoán hình ảnh đơn giản, an toàn và hiệu quả để phát hiện sớm các bất thường ở tuyến vú. Kỹ thuật này giúp phát hiện nhiều bệnh lý, từ các khối u lành tính đến những dấu hiệu ung thư vú giai đoạn sớm, hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và theo dõi sau điều trị. Nhờ chi phí hợp lý, không xâm lấn và dễ thực hiện, siêu âm vú hoàn toàn có thể được áp dụng định kỳ, giúp nâng cao hiệu quả điều trị, rút ngắn thời gian hồi phục và chủ động bảo vệ sức khỏe tuyến vú.