Siêu âm tuyến giáp có phát hiện ung thư không?

Tuyến giáp là cơ quan nhỏ nằm ở vùng cổ nhưng lại có vai trò lớn trong việc điều hòa chuyển hóa của cơ thể. Khi có dấu hiệu bất thường như nổi khối ở cổ hoặc thay đổi giọng nói, bác sĩ thường chỉ định siêu âm tuyến giáp để kiểm tra. Tuy nhiên, không ít người lo lắng và đặt câu hỏi liệu siêu âm tuyến giáp có thể phát hiện được ung thư hay chỉ dừng lại ở việc nhận biết khối u lành tính?

Siêu âm tuyến giáp có phát hiện ung thư không?

Siêu âm tuyến giáp là phương pháp thường được dùng để kiểm tra tình trạng tuyến giáp, nhưng không thể chẩn đoán chính xác ung thư. Tuy nhiên, qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ có thể phát hiện các khối u, nốt hoặc thay đổi bất thường trong tuyến giáp, những dấu hiệu có thể gợi ý nguy cơ ung thư.

Ý nghĩa của kết quả siêu âm tuyến giáp bao gồm:

• Kết quả bình thường: Tuyến giáp có kích thước và cấu trúc bình thường, không phát hiện u hay viêm.
• Kết quả bất thường: Có thể xuất hiện các nốt hoặc dấu hiệu viêm quanh tuyến giáp, hoặc tuyến giáp to hơn bình thường. Điều này chưa chắc là ung thư, nhưng cần được kiểm tra thêm để xác định nguyên nhân.
• Điểm TIRADS: Đây là thang điểm giúp bác sĩ đánh giá mức độ nghi ngờ ác tính của các nốt tuyến giáp và xác định bước tiếp theo, chẳng hạn có cần sinh thiết hay chỉ theo dõi định kỳ.

Siêu âm tuyến giáp không thể chẩn đoán ung thư, nhưng là bước đầu tiên rất quan trọng giúp phát hiện bất thường và hướng dẫn bác sĩ thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu hơn. Hãy trao đổi kỹ với bác sĩ để hiểu rõ ý nghĩa kết quả và kế hoạch kiểm tra phù hợp cho bạn.

Trường hợp nào cần tiến hành siêu âm tuyến giáp?

Siêu âm tuyến giáp là một phương pháp giúp bác sĩ kiểm tra cấu trúc và phát hiện sớm các bất thường ở tuyến giáp. Bạn nên đến khám và thực hiện siêu âm khi có các dấu hiệu nghi ngờ dưới đây:

• Đau hoặc thay đổi ở vùng cổ: Nếu bạn cảm thấy đau, sưng hoặc nhận thấy cổ có hình dạng khác lạ, hãy báo cho bác sĩ để được kiểm tra.
• Sưng quanh tuyến giáp: Khi cổ sưng hoặc có khối nổi lên quanh vùng tuyến giáp, siêu âm có thể giúp xác định nguyên nhân.
• Nhịp tim bất thường: Loạn nhịp tim có thể liên quan đến rối loạn chức năng tuyến giáp.
• Thay đổi tâm trạng: Cảm giác trầm cảm, lo âu kéo dài đôi khi cũng là dấu hiệu của bệnh lý tuyến giáp.
• Kinh nguyệt không đều: Phụ nữ có chu kỳ kinh bất thường nên được kiểm tra vì tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến hormone sinh sản.
• Nhạy cảm với nhiệt độ: Nếu bạn thường xuyên cảm thấy quá nóng hoặc quá lạnh hơn bình thường, đây có thể là biểu hiện của cường giáp hoặc suy giáp.
• Thay đổi cân nặng không rõ nguyên nhân: Giảm cân hoặc tăng cân đột ngột mà không thay đổi chế độ ăn uống có thể liên quan đến chức năng tuyến giáp.
• Khó nuốt: Cảm giác nghẹn hoặc khó nuốt thức ăn có thể do tuyến giáp phì đại hoặc có khối u chèn ép.
• Triệu chứng rối loạn tuyến giáp: Mệt mỏi, mất ngủ, tăng nhịp tim hoặc tăng cân bất thường là những lý do khiến bạn nên được chỉ định siêu âm để kiểm tra cấu trúc tuyến giáp.

Tóm lại, siêu âm tuyến giáp là bước kiểm tra quan trọng giúp phát hiện sớm các vấn đề về tuyến giáp, đặc biệt khi bạn có những triệu chứng bất thường ở cổ hoặc thay đổi sức khỏe không rõ nguyên nhân.

Khi siêu âm nghi ngờ ung thư tuyến giáp cần làm gì tiếp theo?

Trong quá trình siêu âm, bác sĩ sẽ quan sát kỹ hình dạng, kích thước, cấu trúc, mức độ vôi hóa và mạch máu nuôi của khối u. Những đặc điểm như bờ không đều, khối đặc, có nhiều mạch máu hoặc hạch vùng cổ thường làm tăng nguy cơ nghi ngờ ác tính. Vậy cần làm gì tiếp theo?

Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA)

Nếu kết quả siêu âm cho thấy nghi ngờ ung thư tuyến giáp, bác sĩ sẽ chỉ định chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) để phân tích dưới kính hiển vi. Đây là phương pháp chính xác và an toàn nhất hiện nay để phân biệt u lành tính và u ác tính, giúp bác sĩ có hướng điều trị phù hợp. Thủ thuật này nhanh, ít đau và đáng tin cậy, thường được thực hiện ngoại trú.

Theo dõi định kỳ nếu u lành tính

Nếu kết quả FNA cho thấy khối u lành tính, người bệnh không cần quá lo lắng, nhưng vẫn phải tái khám định kỳ. Thông thường, bác sĩ sẽ hẹn siêu âm lại sau 6 – 12 tháng để theo dõi kích thước và tính chất khối u.

Trong thời gian này, người bệnh nên để ý các dấu hiệu như cổ to nhanh, nuốt nghẹn, khàn tiếng kéo dài hoặc khó thở, vì đây có thể là biểu hiện u phát triển hoặc thay đổi bất thường.

Điều trị khối u lành tính

Với những u lành tính nhưng gây mất thẩm mỹ, chèn ép hoặc phát triển lớn, bác sĩ có thể chỉ định đốt sóng cao tần (RFA). Phương pháp này giúp loại bỏ u nhanh, ít xâm lấn, an toàn và giữ lại được chức năng tuyến giáp, không cần phẫu thuật.

Phẫu thuật khi nghi ngờ hoặc xác định ung thư

Nếu kết quả FNA không loại trừ được ung thư hoặc xác nhận ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ khối u hoặc tuyến giáp. Tùy vào tình trạng bệnh, có thể cắt một thùy tuyến giáp (nếu u khu trú) hoặc cắt toàn bộ tuyến giáp (nếu u lan rộng).

Sau phẫu thuật, người bệnh có thể cần điều trị iod phóng xạ để tiêu diệt tế bào còn sót và uống hormone tuyến giáp thay thế để duy trì hoạt động chuyển hóa bình thường.

Bài viết đã giải đáp câu hỏi: “Siêu âm tuyến giáp có phát hiện ung thư không?”. Tóm lại, siêu âm tuyến giáp là công cụ hữu ích giúp phát hiện sớm các bất thường về cấu trúc và gợi ý nguy cơ ung thư tuyến giáp, nhưng không thể chẩn đoán xác định. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ kết hợp thêm các xét nghiệm chuyên sâu như chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA). Việc kiểm tra định kỳ và phát hiện sớm là chìa khóa giúp nâng cao hiệu quả điều trị và tiên lượng tốt cho người bệnh.