Phù chân khi mang thai là hiện tượng sinh lý rất phổ biến mà hầu hết các mẹ bầu đều trải qua trong thai kỳ. Đây là tình trạng chân tay bị sưng lên do sự tích tụ nước trong cơ thể, và có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Tuy nhiên, nhiều bà mẹ vẫn thắc mắc liệu tình trạng này có nguy hiểm không, và nguyên nhân gây ra hiện tượng phù chân này là gì?
Phù chân khi mang thai xuất hiện khi nào?
Phù chân khi mang thai xuất hiện khi nào? Tình trạng phù nề ở bàn chân thường xuất hiện rõ rệt từ khoảng tháng thứ 5 hoặc thứ 6 của thai kỳ. Do đó, ở những tháng đầu, rất khó để nhận ra dấu hiệu này.
Giai đoạn đầu thai kỳ (khoảng 3 tháng đầu)
Trong tam cá nguyệt đầu, sự gia tăng hormone progesterone có thể gây ra một số rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, chướng hơi. Trong đó, phù nề ở mắt cá chân hoặc mặt trong giai đoạn này thường hiếm gặp và nếu có cũng ở mức độ nhẹ, dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu xuất hiện phù rõ rệt ngay từ đầu thai kỳ, đặc biệt kèm theo các triệu chứng bất thường như đau đầu, đau vùng bụng trên, hoặc ra máu âm đạo, cần đi khám ngay vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các tình trạng bệnh lý nghiêm trọng như tiền sản giật sớm.

Giai đoạn giữa thai kỳ (từ tuần 13 trở đi)
Bắt đầu từ tháng thứ 4, mẹ bầu có thể cảm nhận rõ hơn tình trạng phù chân khi mang thai, nhất là từ tháng thứ 5 hoặc thứ 6, đặc biệt nếu mẹ phải đứng lâu hoặc di chuyển nhiều. Nguyên nhân là do thể tích máu và lượng dịch trong cơ thể tăng lên đáng kể. Trong suốt thai kỳ, lượng máu của mẹ có thể tăng đến 50%, dẫn đến hiện tượng giữ nước nhiều hơn. Đây là cơ chế tự nhiên nhằm làm mềm tử cung để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Sau khi sinh vài tuần, lượng chất lỏng và máu này sẽ dần trở lại bình thường.
Giai đoạn cuối thai kỳ (từ tuần 28 trở đi)
Trong những tháng cuối, hầu hết mẹ bầu đều nhận thấy bàn chân sưng to rõ rệt, đặc biệt là khi gần đến ngày sinh. Các ngón chân thậm chí có thể trông giống như những chiếc xúc xích nhỏ vì phù nề. Nguyên nhân là do thể tích máu và dịch tiếp tục tăng cao, khiến cơ thể giữ nước nhiều hơn. Bên cạnh đó, sự phát triển của thai nhi làm tử cung to dần và gây chèn ép lên các mạch máu vùng dưới, khiến máu lưu thông trở lại tim chậm hơn, gây cảm giác khó chịu ở chân và bàn chân. Tuy nhiên, mẹ bầu không cần quá lo lắng vì đây là hiện tượng sinh lý bình thường trong thai kỳ.
Phù chân ở bà bầu có nguy hiểm không?
Phù chân là hiện tượng sinh lý thường gặp trong thai kỳ, đặc biệt ở những tháng cuối, do tăng thể tích máu và áp lực từ tử cung lên các tĩnh mạch vùng chậu. Tình trạng này thường không gây nguy hiểm nghiêm trọng và sẽ giảm dần sau sinh. Tuy nhiên, phù nề có thể khiến thai phụ cảm thấy nặng nề, khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Dù không trực tiếp làm tăng gánh nặng đáng kể lên thận, nhưng tình trạng giữ nước trong thai kỳ vẫn đòi hỏi hệ tiết niệu, hoạt động điều hòa tốt để duy trì cân bằng dịch thể và đảm bảo tuần hoàn hiệu quả.

Bên cạnh đó, tình trạng phù nề cũng có thể gây cản trở tuần hoàn máu từ chân về tim, ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tuần hoàn và làm cho quá trình lưu thông máu trở nên kém hiệu quả. Trong một số trường hợp, nếu bà bầu bị phù chân trong giai đoạn giữa thai kỳ, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tiền sản giật, một tình trạng rất nguy hiểm nếu không được can thiệp kịp thời, có thể đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi.
Do đó, trong suốt thai kỳ, đặc biệt là trong giai đoạn cuối, nếu mẹ bầu gặp phải các dấu hiệu sau đây cùng với tình trạng phù chân, cần phải chủ động đến bệnh viện để kiểm tra:
- Phù chân, tay, mặt xảy ra đột ngột.
- Đau đầu dữ dội.
- Nhìn mờ, đôi khi hoa mắt, chóng mặt khi thay đổi tư thế, đồng thời có dấu hiệu huyết áp cao.
- Cảm thấy đau ở vùng xương sườn.
- Thường xuyên bị nôn mửa.
- Nếu một chân bị sưng nhiều hơn so với chân còn lại, kèm theo cảm giác đau ở bắp chân hoặc đùi, mẹ bầu cần gặp bác sĩ kịp thời, vì đó có thể là dấu hiệu của cục máu đông.

Mặc dù phù chân ở tháng cuối thai kỳ có thể là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm như tiền sản giật. Nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ và bé. Vì vậy, mẹ bầu nên thăm khám thường xuyên, thực hiện các xét nghiệm máu và nước tiểu để đảm bảo sức khỏe toàn diện cho cả hai.
Phù chân có phải là dấu hiệu sắp sinh?
Phù chân là hiện tượng thường gặp ở cuối thai kỳ do tăng thể tích máu và áp lực của tử cung lên các tĩnh mạch vùng chậu, nhưng không phải là dấu hiệu đặc hiệu của chuyển dạ. Tuy nhiên, nếu hiện tượng phù xuất hiện đột ngột, nghiêm trọng, đặc biệt kèm theo sưng mặt, tay, có thể là dấu hiệu của tiền sản giật và cần được thăm khám ngay.
Để nhận biết chuyển dạ sắp xảy ra, mẹ bầu nên chú ý đến các dấu hiệu sau và đến bệnh viện kịp thời:
- Vỡ ối hoặc xuất hiện máu báo âm đạo.
- Cơn gò bụng dưới tăng dần về tần suất và cường độ.
- Thai nhi ít di chuyển hơn, đặc biệt sau tuần 38.
- Cảm giác bụng tụt xuống thấp, vùng chậu trở nên nặng nề.

Bài viết đã khép lại, hy vọng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu đã mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích về hiện tượng phù chân khi mang thai. Đây là dấu hiệu khá phổ biến và thường không nghiêm trọng. Nhưng nếu tình trạng phù chân kéo dài, hoặc kèm theo các triệu chứng khác như đau, sưng tấy hoặc huyết áp cao cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời. Ngoài ra, mẹ bầu nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, nghỉ ngơi hợp lý và tập luyện nhẹ nhàng có thể giúp giảm bớt tình trạng phù chân. Quan trọng nhất là mẹ bầu luôn lắng nghe cơ thể mình và tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.
Để bảo vệ cho mẹ và bé trong suốt quá trình thai kỳ, mẹ bầu nên tiêm vắc xin đầy đủ để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm và tạo tiền đề vững chắc cho một thai kỳ an toàn. Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp nhiều gói vắc xin đa dạng, chất lượng đảm bảo và được đông đảo khách hàng tin tưởng lựa chọn. Đừng ngần ngại, hãy gọi ngay 18006928 để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.