Nhận biết dấu hiệu polyp đại tràng​ giai đoạn sớm

Polyp đại tràng là tình trạng xuất hiện các khối u nhỏ bên trong thành ruột già. Đa phần các polyp phát triển âm thầm và không gây ra triệu chứng rõ ràng, vì vậy nhiều người chỉ phát hiện khi đi kiểm tra sức khỏe hoặc nội soi đường tiêu hóa.

Nhận biết dấu hiệu polyp đại tràng​ giai đoạn sớm

Trong những năm gần đây, tỷ lệ người mắc polyp đại tràng ngày càng gia tăng, trong đó có không ít trường hợp được phát hiện muộn khi polyp đã tiến triển thành ác tính. Điều đáng lo ngại là hầu hết polyp ở giai đoạn sớm thường không gây khó chịu, khiến nhiều người dễ chủ quan.

Chảy máu trực tràng

Một trong những dấu hiệu thường gặp là chảy máu trực tràng. Người bệnh có thể nhận thấy máu đỏ tươi hoặc máu lẫn trong phân. Tuy nhiên, triệu chứng này không đặc hiệu, bởi nó cũng có thể xuất hiện ở người mắc bệnh trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn.

Phân sẫm màu

Sự thay đổi màu sắc của phân cũng là một gợi ý quan trọng. Phân có thể chuyển sang màu đen hoặc xuất hiện các vệt máu nhỏ, phản ánh tình trạng chảy máu trong đại tràng. Dù vậy, cũng cần lưu ý rằng chế độ ăn (ví dụ ăn huyết động vật, thực phẩm chứa sắt) hay việc sử dụng một số loại thuốc cũng có thể khiến phân đổi màu.

Rối loạn tiêu hóa

Ngoài ra, thói quen đi tiêu thay đổi kéo dài như táo bón, tiêu chảy không rõ nguyên nhân hoặc xen kẽ giữa hai tình trạng cũng là tín hiệu cảnh báo. Đây có thể là dấu hiệu polyp phát triển gây cản trở đường ruột, thậm chí cảnh báo nguy cơ ung thư đại tràng.

Đau bụng âm ỉ

Người mắc polyp đại tràng cũng có thể bị đau bụng âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, đặc biệt khi polyp lớn làm tắc nghẽn một phần lòng ruột. Cơn đau thường đi kèm với cảm giác đầy bụng, khó chịu.

Dấu hiệu khác

Một biểu hiện khác ít được chú ý là thiếu máu mạn tính. Khi polyp gây chảy máu kéo dài nhưng không rõ rệt, lượng sắt trong cơ thể sẽ dần suy giảm, dẫn đến tình trạng thiếu máu. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, khó thở và da xanh xao.

Tóm lại, polyp đại tràng thường âm thầm nhưng đôi khi vẫn để lộ những dấu hiệu đáng nghi ngờ. Nếu bạn nhận thấy chảy máu trực tràng, thay đổi thói quen đại tiện kéo dài, phân bất thường hoặc cơ thể suy nhược không rõ lý do, hãy chủ động đi khám. Việc phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư, bảo vệ sức khỏe đường ruột về lâu dài.

Biện pháp chẩn đoán polyp đại tràng

Polyp đại tràng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời có thể phát triển thành ung thư đại trực tràng gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tính mạng. Chính vì vậy, việc chẩn đoán sớm và tầm soát định kỳ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Hiện nay, có nhiều phương pháp y khoa được áp dụng để phát hiện polyp đại tràng, trong đó phổ biến nhất gồm:

Nội soi đại tràng: Đây là phương pháp tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán polyp. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi có gắn camera để quan sát toàn bộ niêm mạc bên trong đại tràng. Điểm đặc biệt là trong quá trình nội soi, nếu phát hiện polyp, bác sĩ có thể cắt bỏ ngay để gửi đi sinh thiết, vừa chẩn đoán vừa điều trị.

Chụp cắt lớp CT (nội soi đại tràng ảo): Kỹ thuật này cho phép tái tạo hình ảnh chi tiết của đại tràng nhờ công nghệ chụp CT. Ưu điểm là không cần đưa ống nội soi vào cơ thể, ít gây khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ có thể phát hiện tổn thương chứ không thể lấy mẫu hoặc loại bỏ polyp. Nếu kết quả cho thấy bất thường, người bệnh vẫn cần tiến hành nội soi thật để xử lý.

Nội soi đại tràng sigma: Đây là thủ thuật sử dụng ống nội soi ngắn hơn để kiểm tra phần cuối đại tràng. So với nội soi toàn bộ, nội soi sigma đơn giản và ít xâm lấn hơn. Trong một số trường hợp, polyp tại khu vực này cũng có thể được loại bỏ ngay. Tuy nhiên, hạn chế là không quan sát được toàn bộ đại tràng, nên nguy cơ bỏ sót vẫn tồn tại.

Xét nghiệm phân: Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân hoặc xét nghiệm DNA để phát hiện sự thay đổi gen liên quan đến polyp và ung thư. Đây là phương pháp ít xâm lấn, dễ thực hiện tại nhà, nhưng nếu có dấu hiệu bất thường, người bệnh sẽ cần nội soi để khẳng định chẩn đoán.

Tóm lại, mỗi phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng đều có ưu và nhược điểm riêng. Tùy vào tình trạng sức khỏe, độ tuổi và yếu tố nguy cơ, bác sĩ sẽ đưa ra lựa chọn phù hợp nhất. Việc chủ động tầm soát, đặc biệt ở người trên 50 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh, sẽ giúp phát hiện sớm polyp và ngăn ngừa biến chứng ung thư.

Điều trị polyp đại tràng

Việc điều trị polyp đại tràng phụ thuộc vào loại polyp, kích thước và nguy cơ tiến triển thành ung thư. Mục tiêu chính là loại bỏ polyp để ngăn chặn khả năng biến chứng nguy hiểm về sau. Hiện nay, các phương pháp điều trị phổ biến gồm:

Cắt polyp trong lúc nội soi: Đây là lựa chọn thường gặp nhất. Khi tiến hành nội soi đại tràng, bác sĩ có thể sử dụng kẹp hoặc vòng thòng lọng (snare) để cắt polyp. Nếu polyp có kích thước lớn, bác sĩ sẽ tiêm một loại dung dịch dưới lớp niêm mạc nhằm nâng khối polyp lên, tách khỏi mô xung quanh và sau đó mới tiến hành cắt bỏ. Có nhiều kỹ thuật cắt khác nhau, được lựa chọn tùy vào hình dạng và kích thước của polyp.

Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu: Trong trường hợp polyp quá lớn hoặc vị trí phức tạp, không thể loại bỏ an toàn bằng nội soi, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Thông qua phẫu thuật nội soi ổ bụng, phần đại tràng chứa polyp sẽ được cắt bỏ, giúp giảm thiểu nguy cơ tiến triển thành ung thư.

Cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng: Đối với những bệnh nhân mắc hội chứng di truyền, chẳng hạn như đa polyp tuyến gia đình, nguy cơ tái phát và tiến triển thành ung thư rất cao. Khi đó, bác sĩ có thể khuyến nghị phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Sau khi được loại bỏ, tất cả polyp sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích mô bệnh học. Việc này giúp xác định polyp có tế bào bất thường hay không, đồng thời đánh giá ranh giới cắt bỏ đã sạch hoàn toàn chưa.

Theo dõi và tầm soát định kỳ: Một điểm quan trọng là sau khi đã từng có polyp đại tràng, nguy cơ tái phát trong tương lai là không nhỏ. Vì vậy, người bệnh sẽ được tư vấn lịch tầm soát phù hợp dựa trên số lượng, kích thước và loại polyp.

• 5 - 10 năm: Nếu chỉ có 1 - 2 polyp nhỏ.
• 3 - 5 năm: Khi có 3 - 4 polyp.
• 3 năm: Nếu có 5 - 10 polyp, polyp lớn hơn 10mm hoặc thuộc nhóm nguy cơ cao.
• 6 tháng - 1 năm: Nếu có trên 10 polyp, polyp kích thước rất lớn hoặc cần cắt bỏ từng phần.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về các dấu hiệu polyp đại tràng​. Chỉ cần chú ý lắng nghe cơ thể, theo dõi các dấu hiệu bất thường và chủ động thực hiện tầm soát định kỳ, chúng ta hoàn toàn có thể phát hiện sớm để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.