Chảy máu cam (hay còn gọi là chảy máu mũi) là hiện tượng khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt khi trẻ bị chảy máu cam khi ngủ. Dù thường không nguy hiểm, tình trạng này có thể gây hoảng sợ cho cả trẻ và phụ huynh, nhất là khi xảy ra vào ban đêm. Hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý đúng sẽ giúp bạn kiểm soát tình huống một cách hiệu quả, đồng thời giảm nguy cơ tái phát. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Trẻ bị chảy máu cam khi ngủ có đáng lo không?
Trong phần lớn trường hợp, trẻ bị chảy máu cam khi ngủ thường không quá đáng lo nếu hiện tượng này xảy ra thỉnh thoảng và không kèm theo các triệu chứng bất thường khác. Nguyên nhân chủ yếu có thể do niêm mạc mũi của trẻ bị khô, thời tiết hanh khô hoặc do bé vô tình ngoáy mũi khi ngủ. Tuy nhiên, nếu trẻ bị chảy máu cam khi ngủ nhiều lần trong tuần, máu chảy kéo dài, lượng máu nhiều, hoặc kèm theo những dấu hiệu bất thường như bầm tím da, chảy máu ở vị trí lợi, chân răng,... Mẹ nên đưa trẻ đi khám sớm để loại trừ các bệnh lý về máu hoặc rối loạn đông máu. Việc theo dõi kỹ, xử lý đúng cách và phòng ngừa hiệu quả sẽ giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ.

Cách xử lý khi trẻ bị chảy máu cam khi ngủ
Khi phát hiện trẻ bị chảy máu cam khi ngủ, cần giữ bình tĩnh và thực hiện đúng cách để giúp cầm máu nhanh chóng, tránh làm tình trạng nghiêm trọng hơn. Dưới đây là các bước xử lý cần thiết.
Giúp trẻ ngồi dậy và hơi cúi đầu về phía trước
Ngay khi nhận thấy máu chảy, nên nhẹ nhàng giúp trẻ ngồi dậy và hơi cúi đầu về phía trước. Tư thế này giúp máu chảy ra ngoài thay vì chảy ngược vào họng, từ đó hạn chế nguy cơ nuốt máu gây buồn nôn hoặc nôn ói. Tránh để trẻ ngửa đầu ra sau, vì điều này dễ làm máu tràn xuống họng hoặc đường hô hấp.

Bóp nhẹ hai cánh mũi trong 5 - 10 phút
Dùng ngón tay cái và ngón trỏ bóp nhẹ hai cánh mũi của trẻ, duy trì trong khoảng 5 - 10 phút liên tục. Động tác này giúp tạo áp lực tại điểm chảy máu, hỗ trợ cầm máu hiệu quả. Trong thời gian này, nên nhắc trẻ thở bằng miệng và giữ yên đầu, không xì mũi hoặc khịt mũi.
Chườm lạnh vùng mũi và trán
Có thể dùng khăn lạnh, túi đá bọc vải hoặc khăn sạch nhúng nước mát để chườm lên vùng sống mũi và trán của trẻ. Nhiệt độ lạnh giúp các mạch máu co lại, từ đó giảm lượng máu chảy ra. Không nên đặt đá trực tiếp lên da để tránh gây bỏng lạnh.
Giữ trẻ yên tĩnh, tránh hoảng loạn
Giữ cho trẻ tâm lý ổn định trong quá trình xử lý là điều quan trọng. Giải thích nhẹ nhàng để trẻ hợp tác, tránh la khóc hoặc vận động mạnh vì có thể làm máu chảy nhiều hơn. Cố gắng trấn an để trẻ cảm thấy an toàn và yên tâm.
Theo dõi sau khi máu ngừng chảy
Khi máu đã ngừng chảy, cần theo dõi trong vài giờ tiếp theo để đảm bảo tình trạng không tái phát. Hướng dẫn trẻ không ngoáy mũi, không xì mạnh mũi và hạn chế vận động mạnh trong khoảng 24 giờ sau khi bị chảy máu cam. Nếu máu tiếp tục chảy kéo dài trên 15 - 20 phút hoặc chảy nhiều kèm theo dấu hiệu bất thường như mệt, xanh xao bất thường, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và xử lý kịp thời.
Nguyên nhân khiến trẻ bị chảy máu cam khi ngủ
Tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ không phải lúc nào cũng là dấu hiệu nguy hiểm, nhưng việc hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp xử trí kịp thời và phòng ngừa hiệu quả hơn. Có nhiều yếu tố có thể khiến máu chảy ra từ mũi khi trẻ đang ngủ, từ những nguyên nhân đơn giản liên quan đến môi trường sống đến các bệnh lý cần được thăm khám y tế. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
- Mũi khô do thời tiết: Khi thời tiết hanh khô, độ ẩm không khí thấp, niêm mạc mũi của trẻ dễ bị nứt nẻ, dẫn đến tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ. Đặc biệt, khi sử dụng điều hòa quá nhiều, không khí khô càng khiến mũi trẻ nhạy cảm hơn.
- Trẻ ngoáy mũi khi ngủ: Một số trẻ có thói quen ngoáy mũi khi ngủ hoặc cọ xát mũi vào chăn gối. Hành động này vô tình làm tổn thương niêm mạc mũi mỏng manh, dẫn đến chảy máu cam ban đêm.
- Dị ứng hoặc viêm mũi: Các bệnh lý như viêm mũi dị ứng, viêm xoang cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị chảy máu cam khi ngủ. Khi niêm mạc mũi bị viêm, mạch máu trở nên yếu và dễ vỡ hơn.
- Tổn thương mạch máu hoặc bệnh lý tiềm ẩn: Trong một số ít trường hợp, trẻ bị chảy máu cam khi ngủ có thể do các bệnh lý liên quan đến mạch máu, rối loạn đông máu, hoặc thiếu hụt vitamin K. Nếu trẻ thường xuyên bị chảy máu cam và có kèm theo dấu hiệu như dễ bầm tím, chảy máu lợi, mẹ cần cho trẻ thăm khám chuyên khoa.

Phòng ngừa tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ
Để hạn chế tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp trong sinh hoạt hằng ngày. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp bảo vệ niêm mạc mũi và giảm nguy cơ tái phát. Dưới đây là những cách phòng ngừa hiệu quả:
- Giữ độ ẩm không khí: Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt chậu nước trong phòng ngủ, nhất là khi dùng điều hòa hoặc vào mùa hanh khô, giúp hạn chế tình trạng niêm mạc mũi bị khô nứt.
- Bổ sung dinh dưỡng: Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C, vitamin K và cho trẻ uống đủ nước hằng ngày để giúp niêm mạc mũi khỏe mạnh, mạch máu bền chắc hơn.
- Tránh tác nhân kích ứng: Hạn chế để trẻ tiếp xúc với khói thuốc, bụi bẩn, lông thú hoặc phấn hoa để giảm nguy cơ viêm mũi, viêm xoang - những nguyên nhân phổ biến gây chảy máu cam khi ngủ.
- Loại bỏ thói quen xấu: Hướng dẫn trẻ tránh ngoáy mũi, không xì mũi mạnh hoặc cọ xát mũi vào chăn gối khi ngủ để tránh tổn thương niêm mạc.
- Vệ sinh mũi đúng cách: Thường xuyên rửa mũi bằng nước muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và giảm kích ứng niêm mạc, nhất là khi trẻ bị viêm mũi hoặc dị ứng. Lưu ý không lạm dụng xịt rửa mũi mạnh vì có thể làm niêm mạc mũi tổn thương.

Tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ nhìn chung không quá đáng lo nếu chỉ xảy ra thỉnh thoảng và không kèm theo dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, xử lý đúng cách và theo dõi sát sao sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ tái phát, bảo vệ sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ bị chảy máu cam lặp lại nhiều lần, máu chảy kéo dài hoặc kèm theo các biểu hiện bất thường khác, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Việc tiêm vắc xin đầy đủ và đúng lịch không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch mà còn góp phần phòng ngừa các bệnh lý có thể gián tiếp gây ra tình trạng trẻ bị chảy máu cam khi ngủ, chẳng hạn như các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp hay rối loạn đông máu. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều gia đình lựa chọn nhờ sở hữu hệ thống cơ sở hiện đại, đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm và nguồn vắc xin chất lượng cao, có xuất xứ rõ ràng. Khi tiêm tại đây, người dân còn được trải nghiệm không gian tiêm chủng sạch sẽ, quy trình chuyên nghiệp và dịch vụ chăm sóc tận tâm. Để đặt lịch hẹn tiêm vắc xin, hãy liên hệ ngay với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928.