Ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa: Nguyên nhân và cách xử lý

Ngứa vùng kín là tình trạng mà nhiều phụ nữ gặp phải, nhưng lại ít người chia sẻ. Điều đáng chú ý là, ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa và tình trạng ngày càng tồi tệ hơn. 

Nguyên nhân gây ngứa vùng kín ở nữ

Ngứa vùng kín là một vấn đề không ít phụ nữ gặp phải, và nguyên nhân có thể rất đa dạng, từ thói quen sinh hoạt hàng ngày đến các bệnh lý phụ khoa hay nhiễm trùng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ngứa vùng kín mà bạn có thể gặp phải.

Thói quen sinh hoạt không phù hợp

Một số thói quen sinh hoạt không phù hợp có thể âm thầm gây kích ứng và dẫn đến tình trạng ngứa hai bên mép vùng kín. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến mà nhiều người dễ mắc phải trong cuộc sống hàng ngày:

• Mặc đồ lót quá chật: Khi quần lót bó sát, đặc biệt làm từ chất liệu không thấm hút tốt, sẽ làm vùng kín bị bí, ẩm và nóng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển, gây ra cảm giác ngứa ngáy và khó chịu.
• Dùng dung dịch vệ sinh không phù hợp: Nhiều sản phẩm vệ sinh chứa chất tẩy rửa mạnh, hương liệu hoặc chất bảo quản có thể gây mất cân bằng pH âm đạo và kích ứng da nhạy cảm, dẫn đến khô rát và ngứa vùng mép ngoài.
• Phản ứng dị ứng với thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc đặt âm đạo hoặc thuốc bôi ngoài da, có thể gây phản ứng dị ứng tại chỗ hoặc toàn thân, biểu hiện qua ngứa, nổi mẩn hoặc nóng rát vùng kín.
• Vệ sinh không đúng cách: Thói quen vệ sinh qua loa, không rửa sạch sau khi đi vệ sinh, không thay băng vệ sinh thường xuyên trong kỳ kinh nguyệt, hoặc thụt rửa sâu gây tổn thương niêm mạc đều làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, từ đó gây ngứa dai dẳng.

Những thói quen này nếu kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa nghiêm trọng, vì vậy cần được điều chỉnh sớm để bảo vệ sức khỏe vùng kín.

Biến động nội tiết tố

Biến động nội tiết tố là một trong những nguyên nhân sinh lý phổ biến gây ngứa vùng kín, đặc biệt là ở phụ nữ trong những giai đoạn chuyển tiếp của cuộc đời.

• Giai đoạn dậy thì: Đây là thời điểm bắt đầu có sự sản sinh hormone sinh dục nữ (estrogen, progesterone). Sự thay đổi nội tiết đột ngột có thể khiến âm hộ nhạy cảm hơn, dễ bị kích ứng, ngứa ngáy hoặc tăng tiết dịch bất thường do hệ sinh dục chưa ổn định.
• Thời kỳ kinh nguyệt: Trước và trong chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ hormone dao động mạnh, cộng với môi trường ẩm ướt do máu kinh, nếu không vệ sinh đúng cách có thể gây ngứa, khó chịu ở mép âm hộ. Ngoài ra, việc dùng băng vệ sinh kéo dài cũng góp phần làm vùng da nhạy cảm bị kích ứng.
• Thời kỳ mang thai: Khi mang thai, hormone tăng cao ảnh hưởng đến lưu lượng máu vùng chậu và làm tăng tiết dịch âm đạo. Nếu lượng dịch quá nhiều hoặc pH âm đạo thay đổi, có thể gây mất cân bằng hệ vi sinh, dẫn đến ngứa hoặc nhiễm nấm nhẹ.
• Sau sinh và cho con bú: Trong giai đoạn hậu sản và khi cho con bú, lượng estrogen trong cơ thể giảm tạm thời, khiến âm đạo bị khô, dễ kích ứng và dẫn đến ngứa. Tình trạng này thường cải thiện dần sau khi nội tiết ổn định trở lại.
• Giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh: Khi bước vào thời kỳ này, nồng độ hormone estrogen suy giảm rõ rệt, dẫn đến tình trạng teo niêm mạc âm đạo và giảm tiết dịch nhờn tự nhiên. Lớp niêm mạc mỏng đi khiến vùng kín trở nên khô rát, dễ bị kích ứng và ngứa.

Bệnh lý phụ khoa và nhiễm trùng

Bên cạnh các nguyên nhân sinh lý, thói quen sinh hoạt hay yếu tố tâm lý, ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa cũng có thể bắt nguồn từ các bệnh lý phụ khoa và tình trạng nhiễm trùng. Đây là nhóm nguyên nhân cần được đặc biệt lưu ý vì nếu không điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Cụ thể gồm:

• Nấm âm đạo: Là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, thường do vi khuẩn nấm Candida phát triển quá mức. Bệnh gây ra cảm giác ngứa dữ dội, đặc biệt là ngứa 2 bên mép vùng kín, kèm theo khí hư trắng đục vón cục như bã đậu và mùi hôi khó chịu.
• Viêm cổ tử cung và viêm lộ tuyến cổ tử cung: Các bệnh lý này gây kích ứng vùng âm đạo, dẫn đến ngứa, đau khi quan hệ tình dục, rối loạn kinh nguyệt và tăng tiết khí hư bất thường.
• Mụn rộp sinh dục: Gây ra bởi virus herpes simplex, bệnh đặc trưng bởi cảm giác ngứa rát kèm theo sự xuất hiện của các nốt mụn nước, mụn mủ hoặc u nhú quanh vùng âm hộ.
• Rận lông mu: Là một loại ký sinh trùng nhỏ sống trong lông mu, hút máu và gây ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi đổ mồ hôi.
• Sùi mào gà: Do virus HPV gây ra, biểu hiện bằng các u nhú nhỏ, mềm, dễ vỡ và thường đi kèm cảm giác ngứa hoặc khó chịu vùng kín.
• Bệnh ngoài da: Các bệnh da liễu như lang ben, hắc lào hoặc các loại nấm da khác có thể lan xuống vùng kín, gây đỏ, tróc da và ngứa kéo dài.

Tâm lý căng thẳng

Tâm lý căng thẳng cũng là một yếu tố ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe vùng kín, mặc dù ít được chú ý so với các nguyên nhân thể chất.

• Căng thẳng kéo dài: Khi cơ thể thường xuyên chịu áp lực từ công việc, học tập hoặc cuộc sống cá nhân, hệ thần kinh và nội tiết bị ảnh hưởng, dẫn đến rối loạn hormone và suy giảm hệ miễn dịch. Sự mất cân bằng này khiến vùng kín trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị kích ứng và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển, gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu, đặc biệt ở những vùng da mỏng như hai bên mép âm hộ.
• Thiếu ngủ kéo dài: Mất ngủ hoặc ngủ không đủ giấc làm cơ thể mệt mỏi, giảm khả năng phục hồi và tăng nồng độ hormone stress (cortisol), từ đó ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch và nội tiết.
• Mâu thuẫn trong các mối quan hệ: Xung đột với bạn đời, gia đình hoặc người thân dễ gây ra lo âu kéo dài, khiến cơ thể rơi vào trạng thái stress tiềm ẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân, bao gồm cả hệ sinh dục.
• Thay đổi lớn trong cuộc sống: Các sự kiện như mất người thân, ly hôn, thay đổi công việc, mang thai ngoài kế hoạch hoặc sau sinh đều có thể gây rối loạn cảm xúc và làm tăng nguy cơ mắc các rối loạn liên quan đến nội tiết.
• Áp lực học tập, thi cử: Ở nữ giới trẻ tuổi, đặc biệt là học sinh - sinh viên, áp lực học hành hoặc thi cử kéo dài có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe phụ khoa.
• Mặc cảm về ngoại hình hoặc đời sống tình dục: Tự ti về cơ thể, lo lắng về khả năng sinh sản hoặc quan hệ tình dục không như mong muốn cũng có thể âm thầm gây căng thẳng kéo dài.

Tại sao ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa?

Khi gặp phải vùng kín bị ngứa, phản xạ tự nhiên của hầu hết mọi người là gãi để giảm bớt cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa, đây là một hiện tượng phổ biến nhưng ít người nhận ra. Cơ chế này liên quan đến sự phản ứng của cơ thể khi tiếp xúc với kích thích từ việc gãi. Khi bạn gãi vùng kín, lớp da bị kích thích sẽ tiết ra histamine, một chất hóa học đóng vai trò trong phản ứng viêm của cơ thể. Histamine là yếu tố chính làm tăng cảm giác ngứa, khiến tình trạng ngứa càng trở nên nghiêm trọng hơn. Cảm giác ngứa càng tăng, bạn lại càng muốn gãi nhiều hơn, tạo ra một vòng xoáy không ngừng: Ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa.

Đây chính là lý do tại sao việc gãi không chỉ không giúp giảm ngứa mà còn có thể khiến tình trạng ngứa vùng kín nữ trở nên kéo dài và nặng nề hơn. Việc liên tục gãi có thể làm tổn thương lớp biểu bì da, tạo ra những vết trầy xước hoặc viêm nhiễm tại khu vực da bị ngứa. Khi da bị tổn thương, các vi khuẩn hoặc nấm có thể dễ dàng xâm nhập, gây ra tình trạng viêm nhiễm, làm cho ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa, và càng khó khăn để điều trị.

Hơn nữa, ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa còn có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm da, nhiễm trùng hoặc thậm chí các bệnh phụ khoa nghiêm trọng hơn nếu không được xử lý đúng cách. Do đó, thay vì gãi, bạn cần tìm hiểu nguyên nhân gây ngứa để có phương pháp điều trị phù hợp, tránh làm tình trạng ngứa trở nên tồi tệ hơn.

Cách xử lý khi bị ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa

Khi bị ngứa vùng kín, nếu nguyên nhân là do phản ứng với hóa mỹ phẩm, dung dịch vệ sinh hoặc thuốc, việc ngừng sử dụng các sản phẩm này sẽ giúp triệu chứng ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa dần biến mất. Đây là cách xử lý đơn giản và hiệu quả nhất trong những trường hợp này.

Tuy nhiên, nếu ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa do bệnh lý ngoài da, bác sĩ sẽ có thể chỉ định phác đồ điều trị kết hợp giữa thuốc uống và thuốc bôi để tiêu diệt nấm hoặc vi khuẩn gây nhiễm trùng. Trong trường hợp ngứa vùng kín nữ do bệnh lây qua đường tình dục như sùi mào gà hay mụn rộp, phương pháp đốt laser ALA - PDT kết hợp với thuốc nội khoa sẽ được áp dụng.

Nếu nguyên nhân là các bệnh phụ khoa như viêm nấm âm đạo hay viêm lộ tuyến cổ tử cung, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp, có thể là thuốc uống, thuốc đặt, thuốc bôi hoặc thực hiện thủ thuật như đốt lộ tuyến.

Để ngừng vòng luẩn quẩn ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa, điều quan trọng là bạn không nên tự ý gãi. Thay vào đó, hãy thăm khám bác sĩ để xác định nguyên nhân chính xác và tuân thủ các chỉ dẫn điều trị.

Bên cạnh đó, để ngừa ngứa tái phát, phụ nữ nên chú ý:

• Không gãi khi bị ngứa, thay vào đó hãy đến gặp bác sĩ.
• Tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng thuốc.
• Chọn quần lót thoải mái, chất liệu cotton và thay thường xuyên.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách, không tự thụt rửa âm đạo.
• Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su.
• Đảm bảo vùng kín luôn khô thoáng, sạch sẽ và thay băng vệ sinh định kỳ trong kỳ kinh nguyệt.
• Giữ vệ sinh đúng cách và chăm sóc cẩn thận sẽ giúp ngừa tình trạng ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa, tránh những biến chứng không mong muốn.

Trong khi ngứa vùng kín nữ càng gãi càng ngứa là một vấn đề khá phổ biến, điều quan trọng là phải hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị đúng đắn. Việc tự ý gãi chỉ làm tình trạng thêm nghiêm trọng và kéo dài, vì vậy, thay vì tiếp tục vòng xoáy khó chịu đó, hãy tìm đến sự giúp đỡ của bác sĩ. Việc điều trị đúng cách, kết hợp với những thói quen vệ sinh hợp lý, sẽ giúp bạn nhanh chóng thoát khỏi cảm giác ngứa ngáy và bảo vệ sức khỏe vùng kín lâu dài. 

Tiêm vắc xin là cách chủ động giúp phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục, trong đó có những nguyên nhân phổ biến gây ngứa vùng kín ở nữ giới như virus HPV hay các tác nhân lây truyền qua đường tình dục. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin thiết yếu dành cho nữ, bao gồm cả vắc xin HPV, với quy trình tiêm an toàn, kín đáo và đội ngũ y tế tận tâm. Gọi ngay tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp.