Muỗi sốt xuất huyết là một trong những nỗi lo lắng thường trực mỗi khi mùa mưa đến. Chúng không chỉ gây khó chịu mà còn là nguyên nhân chính gây ra bệnh sốt xuất huyết – một căn bệnh nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời. Vậy muỗi gây sốt xuất huyết có phải là muỗi vằn như mọi người vẫn thường gọi không? Và làm sao để phòng tránh muỗi đốt hiệu quả trong đời sống hàng ngày?
Muỗi sốt xuất huyết có phải là muỗi vằn?
Bạn từng nghe đến muỗi vằn – nguyên nhân truyền bệnh sốt xuất huyết gây ám ảnh mỗi mùa mưa? Nhưng liệu muỗi gây sốt xuất huyết có đúng là muỗi vằn? Cùng tìm hiểu kỹ hơn để nhận diện chúng:
Đặc điểm sinh học
Đúng vậy! Muỗi sốt xuất huyết chính là muỗi vằn, còn có tên khoa học là Aedes aegypti. Loài muỗi này có ngoại hình dễ nhận biết với các vằn trắng đen rõ rệt trên thân và chân, trông khá khác biệt so với muỗi thường. Kích thước nhỏ, thân màu đen, cánh trong suốt, đặc biệt hoạt động mạnh vào sáng sớm và chiều tối.
/muoi_sot_xuat_huyet_co_phai_la_muoi_van_phong_muoi_dot_the_nao_1_cf40a79923.jpg)
Không giống như những loài muỗi khác thường sống trong bụi rậm hoặc cống rãnh, muỗi vằn thích sinh sản ở những nơi nước sạch, chẳng hạn như: Chậu cây cảnh, bát nước cúng, chai lọ hở miệng, hay thậm chí là nắp chai nước mưa còn đọng. Chúng có thể đẻ trứng lên thành các vật chứa nước và trứng có thể sống được hàng tháng dù không có nước.
Cách thức gây bệnh
Muỗi vằn gây sốt xuất huyết bằng cách truyền virus Dengue từ người bệnh sang người lành. Khi một con muỗi cái đốt người nhiễm virus Dengue, virus sẽ sinh sôi trong cơ thể muỗi và sau khoảng 8 – 10 ngày, muỗi đó có khả năng truyền bệnh cho người khác.
/muoi_sot_xuat_huyet_co_phai_la_muoi_van_phong_muoi_dot_the_nao_2_6dfba65e4a.jpg)
Điều đáng sợ là muỗi không bị nhiễm bệnh nhưng lại là yếu tố trung gian cực kỳ nguy hiểm. Mỗi lần đốt, chúng có thể lây lan virus cho nhiều người khác, đặc biệt trong cộng đồng có mật độ dân cư đông, khí hậu nóng ẩm và môi trường sống ẩm thấp. Đây là nơi lý tưởng để muỗi vằn phát triển.
Dấu hiệu mắc bệnh sốt xuất huyết
Khi bị muỗi sốt xuất huyết mang virus đốt, người bệnh sẽ không phát hiện ngay. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 4 – 10 ngày sau khi bị đốt. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:
- Sốt cao đột ngột, thường trên 39 – 40 độ C;
- Đau đầu dữ dội, đặc biệt là sau trán và sau mắt;
- Đau cơ, đau khớp, cảm giác mệt mỏi kéo dài;
- Phát ban, nổi mẩn đỏ trên da, có thể xuất hiện vào ngày thứ 3 – 5 của bệnh;
- Chảy máu cam, chảy máu chân răng, hoặc dấu hiệu bầm tím bất thường;
/muoi_sot_xuat_huyet_co_phai_la_muoi_van_phong_muoi_dot_the_nao_3_dfadd5943f.jpg)
Ở những trường hợp nặng, bệnh có thể diễn tiến thành sốt xuất huyết Dengue nặng, gây trụy tim mạch, xuất huyết nội tạng và tử vong. Vì vậy, nếu có các triệu chứng trên, bạn nên đến cơ sở y tế gần nhất để được xét nghiệm và điều trị kịp thời.
Những đối tượng dễ mắc bệnh sốt xuất huyết nhất là trẻ em, người già và phụ nữ mang thai do hệ miễn dịch yếu hơn người bình thường. Bên cạnh đó, người sống trong khu vực có nhiều muỗi vằn, môi trường ẩm thấp, thiếu vệ sinh cũng có nguy cơ cao hơn. Người hay làm việc ngoài trời vào sáng sớm hoặc chiều tối – thời điểm muỗi hoạt động mạnh cũng dễ bị đốt và lây bệnh. Đặc biệt, nếu bạn từng mắc sốt xuất huyết, lần sau nhiễm lại có thể diễn tiến nặng hơn do phản ứng miễn dịch chéo với các chủng virus khác.
Phòng muỗi đốt như thế nào?
Phòng bệnh hơn chữa bệnh – đặc biệt với sốt xuất huyết, việc chủ động phòng muỗi sốt xuất huyết đốt là điều vô cùng quan trọng. Dưới đây là những cách cực kỳ hữu ích giúp bạn tránh bị muỗi tấn công, nhất là vào mùa mưa:
Làm sạch môi trường sống
Muỗi vằn thích sinh sản trong nước sạch nhưng đọng lâu ngày. Vì vậy, hãy:
- Đổ nước đọng trong các vật chứa không cần thiết như chai lọ, vỏ lon, lốp xe cũ.
- Thay nước bình hoa, chậu cảnh 2 – 3 ngày/lần.
- Đậy kín bể nước, lu, khạp để muỗi không vào đẻ trứng.
- Thông thoáng nhà cửa, phát quang bụi rậm xung quanh khu vực sinh sống.
/muoi_sot_xuat_huyet_co_phai_la_muoi_van_phong_muoi_dot_the_nao_4_5e67c89a71.jpg)
Chỉ cần làm sạch và duy trì điều này hàng tuần, bạn sẽ cắt giảm đáng kể cơ hội cho muỗi phát triển.
Giữ cơ thể không tiết mồ hôi
Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng muỗi sốt xuất huyết rất thích mùi mồ hôi, đặc biệt là acid lactic tiết ra từ da sau khi vận động. Bạn nên:
- Tắm rửa thường xuyên, nhất là sau khi vận động, tập thể dục.
- Mặc quần áo thoáng mát, giúp da “thở” và giảm tiết mồ hôi.
Mặc trang phục phù hợp
Muỗi thường bị thu hút bởi màu tối, đặc biệt là màu đen và xanh đậm. Vì thế, bạn nên:
- Mặc đồ sáng màu, như trắng, be hoặc pastel.
- Chọn quần áo dài tay, nhất là vào sáng sớm và chiều tối khi muỗi hoạt động mạnh.
- Với trẻ em, nên mặc quần dài, tất chân khi chơi ngoài trời hoặc khi ngủ.
Trang phục phù hợp không chỉ bảo vệ bạn khỏi muỗi mà còn tránh được các loại côn trùng khác như kiến, ve, rệp...
Hạn chế vào vùng nhiều muỗi
Nếu bạn sống hoặc làm việc gần ao hồ, kênh rạch, khu vực có nhiều cây cối, hãy:
- Hạn chế ra ngoài vào thời điểm hoàng hôn hoặc bình minh.
- Dùng vợt điện hoặc màn chắn muỗi khi nghỉ ngơi, đặc biệt với người già và trẻ nhỏ.
- Lắp lưới chống muỗi ở cửa sổ, cửa ra vào để ngăn muỗi bay vào nhà.
/muoi_sot_xuat_huyet_co_phai_la_muoi_van_phong_muoi_dot_the_nao_5_e1edde3014.jpg)
Việc tránh những khu vực có nhiều muỗi là cách trực tiếp nhất để hạn chế nguy cơ bị muỗi sốt xuất huyết đốt và mắc bệnh.
Sử dụng mùi hương, thuốc chống muỗi
Ngoài các biện pháp vật lý, sử dụng sản phẩm xua muỗi cũng là lựa chọn tiện lợi và hiệu quả:
- Xịt hoặc bôi thuốc chống muỗi lên da, đặc biệt là chân tay.
- Đốt tinh dầu xua muỗi như sả chanh, cam thảo, oải hương – vừa thơm nhà vừa đuổi muỗi.
- Dùng vòng chống muỗi cho trẻ em, tiện mang theo khi ra ngoài.
- Sử dụng máy đuổi muỗi bằng sóng âm hoặc công nghệ quang học.
Tuy nhiên, hãy chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, tránh dùng quá nhiều hóa chất trong không gian kín.
Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết là bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe, nhất là trong thời điểm dịch bệnh gia tăng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện là lựa chọn hàng đầu của nhiều gia đình nhờ uy tín và chất lượng dịch vụ. Tại đây, khách hàng dễ dàng tra cứu thông tin vắc xin như vắc xin Qdenga, đăng ký lịch tiêm và theo dõi hướng dẫn trước – sau tiêm trên website với giá cả công khai, minh bạch. Đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, tận tình hỗ trợ giúp bạn an tâm trong từng mũi tiêm. Long Châu – điểm đến tin cậy cho hành trình chủ động phòng bệnh và bảo vệ sức khỏe người thân yêu.
Muỗi sốt xuất huyết chính là muỗi vằn – loại muỗi nhỏ bé nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ lớn cho sức khỏe cộng đồng. Để bảo vệ bản thân và gia đình, việc nhận biết dấu hiệu bệnh, chủ động phòng muỗi đốt và giữ gìn vệ sinh môi trường là vô cùng quan trọng. Đừng đợi đến khi sốt mới tìm cách xử lý, hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ hàng ngày. Cùng nhau nói “không” với muỗi gây sốt xuất huyết để có một cuộc sống an toàn và khỏe mạnh hơn bạn nhé!