Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý

Liệt dây thần kinh số 7 là bệnh lý thần kinh ngoại biên thường gặp ở cả người lớn và trẻ em, đặc biệt dễ xuất hiện vào thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột. Ở trẻ em, tình trạng này có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động vùng mặt, làm suy giảm chất lượng cuộc sống và khả năng phát triển toàn diện. Việc nắm rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là vô cùng cần thiết để giúp trẻ được điều trị hiệu quả và phục hồi tốt.

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là gì?

Bệnh liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là tình trạng tổn thương dây thần kinh điều khiển các cơ mặt khiến một bên hoặc cả hai bên khuôn mặt bị méo lệch bất thường. Bệnh còn được gọi là liệt mặt và có thể gây khó khăn trong việc điều khiển các hoạt động như nhắm mắt, cười, ăn nhai hoặc uống nước. Tình trạng này thường xuất hiện đột ngột khiến nhiều phụ huynh hoang mang lo lắng.

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngoại hình, tâm lý và khả năng giao tiếp của trẻ. Một số trẻ có thể tự phục hồi trong vài tuần nhưng cũng có những trường hợp cần can thiệp y tế kéo dài. Trong những tình huống nặng, nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể để lại di chứng suốt đời.

Nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em có thể do nhiều yếu tố gây ra, trong đó phổ biến nhất là tình trạng nhiễm lạnh đột ngột khiến dây thần kinh bị viêm hoặc sưng, dẫn đến liệt mặt. Dưới đây là các nguyên nhân chính cha mẹ cần lưu ý:

Nhiễm lạnh đột ngột

Trẻ bị nhiễm lạnh đột ngột có thể khiến dây thần kinh số 7 bị tổn thương dẫn đến liệt mặt. Đây là nguyên nhân chiếm trên 75% các ca mắc.

Yếu tố di truyền

Nếu trong gia đình có người từng bị liệt dây thần kinh mặt thì nguy cơ trẻ mắc bệnh sẽ cao hơn do di truyền qua gen.

Nhiễm virus

Các loại virus như HSV‑1, thỉnh thoảng VZV (Ramsay Hunt), rubella hoặc herpes có thể xâm nhập và ảnh hưởng đến dây thần kinh mặt, gây ra liệt.

Chấn thương vùng đầu mặt

Tai nạn hoặc va đập trong lúc trẻ chơi đùa có thể làm tổn thương dây thần kinh số 7.

Viêm tai giữa kéo dài

Trẻ bị viêm tai giữa hoặc viêm xương chũm tái đi tái lại mà không được điều trị dứt điểm cũng dễ dẫn đến biến chứng liệt mặt.

Bệnh lý toàn thân

Trẻ mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường hoặc thường xuyên bị cảm cúm cũng có nguy cơ cao hơn.

Dấu hiệu nhận biết liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em thường khởi phát đột ngột và có biểu hiện rõ ràng trên khuôn mặt. Việc sớm phát hiện triệu chứng giúp điều trị kịp thời và hạn chế biến chứng lâu dài. 

Dưới đây là những dấu hiệu điển hình mà cha mẹ cần lưu ý:

Mặt bị xệ hoặc méo lệch

Một bên mặt của trẻ có thể xệ xuống bất thường hoặc méo lệch rõ rệt. Khi uống nước, trẻ dễ bị trào ra ngoài vì miệng không thể khép kín bình thường.

Mắt không nhắm kín

Trẻ không thể nhắm kín mắt ở bên mặt bị liệt. Phản xạ nhấp nháy mắt giảm hoặc mất hẳn khiến mắt dễ khô hoặc kích ứng.

Yếu hoặc tê một bên mặt

Trẻ có biểu hiện yếu hoặc tê đột ngột ở nửa mặt. Việc cử động như cười, nói hay nhai thức ăn trở nên khó khăn.

Đau tai hoặc nhức đầu

Một số trẻ than đau trong tai hoặc nhức đầu kèm theo các dấu hiệu thần kinh mặt.

Mất vị giác và tăng tiết nước bọt

Trẻ có thể giảm khả năng cảm nhận mùi vị và tiết nhiều nước bọt hơn bình thường trong khi ăn hoặc nói chuyện.

Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Xử lý đúng khi trẻ bị liệt dây thần kinh số 7

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là tình trạng tổn thương dây thần kinh điều khiển các cơ vùng mặt khiến trẻ gặp khó khăn trong giao tiếp và sinh hoạt. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra biến chứng về thể chất và tâm lý. Dưới đây là những việc cha mẹ nên làm khi trẻ mắc phải tình trạng này.

Đưa trẻ đi khám sớm tại cơ sở y tế uy tín

Ngay khi phát hiện các biểu hiện bất thường ở mặt trẻ, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện có chuyên khoa thần kinh hoặc nhi khoa để được chẩn đoán chính xác. Việc can thiệp sớm sẽ giúp trẻ phục hồi nhanh hơn và hạn chế di chứng lâu dài.

Hỗ trợ trẻ trong sinh hoạt hằng ngày

Trẻ bị liệt mặt sẽ khó chớp mắt, dễ khô mắt hoặc viêm kết mạc. Cha mẹ nên giúp trẻ sử dụng nước nhỏ mắt dưỡng ẩm và che chắn mắt khi ra ngoài. Bữa ăn nên chuẩn bị đồ mềm, dễ nuốt, có thể cắt nhỏ để trẻ ăn uống thuận tiện hơn.

Hỗ trợ tâm lý cho trẻ

Liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn dễ gây tự ti. Trẻ có thể bị trêu chọc khi đi học. Do đó, cha mẹ nên luôn quan tâm chia sẻ với con và thông báo tình trạng của trẻ cho giáo viên để được hỗ trợ tâm lý phù hợp.

Tuyệt đối không dùng mẹo dân gian

Không nên tự ý điều trị bằng cách dán cao hay đắp thuốc theo lời truyền miệng. Những cách này có thể khiến tình trạng nặng thêm và gây khó khăn trong điều trị chuyên môn sau này.

Tóm lại, liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ em là bệnh lý tuy lành tính nhưng cần được can thiệp sớm để tránh những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và tâm lý. Phụ huynh nên chú ý đến các dấu hiệu bất thường ở vùng mặt của trẻ và đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế uy tín nếu nghi ngờ mắc bệnh. Đồng thời, nên hỗ trợ trẻ trong sinh hoạt hằng ngày và động viên tinh thần để trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn này. Không tự ý áp dụng các biện pháp dân gian mà cần tuân thủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ chuyên khoa.