Iot là gì? Vai trò và tầm quan trọng của iot đối với sức khỏe

Nếu bạn đang thắc mắc xoay quanh câu hỏi “Iot là gì?” thì bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin hữu ích để giúp bạn hiểu rõ vai trò, khuyến nghị và tầm quan trọng của vi chất này đối với sức khỏe.

Iot là gì?

Tổng quan về iot

Iot (Iodine) là một vi chất dinh dưỡng thiết yếu, thuộc nhóm khoáng chất mà cơ thể con người không thể tự tổng hợp, do đó cần được cung cấp từ bên ngoài thông qua thực phẩm hoặc các nguồn bổ sung. 

Dù tồn tại với hàm lượng rất nhỏ, iot lại có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và duy trì hoạt động của hormone tuyến giáp. Các hormone này tham gia điều hòa chuyển hóa, kiểm soát quá trình tăng trưởng, phát triển trí tuệ và hỗ trợ nhiều chức năng sinh lý quan trọng khác.

Vai trò đối với sức khỏe

Iot là một vi chất dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều quá trình sinh học của cơ thể. Mặc dù chỉ cần với lượng rất nhỏ, nhưng iot vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa chuyển hóa, duy trì cân bằng năng lượng và hỗ trợ sự phát triển toàn diện. Những vai trò quan trọng của iot đối với sức khỏe gồm:

• Điều hòa hoạt động tuyến giáp: Iot là thành phần chủ yếu để tổng hợp hormone tuyến giáp, giúp kiểm soát quá trình trao đổi chất và duy trì năng lượng cho cơ thể.
• Hỗ trợ phát triển não bộ: Trong giai đoạn bào thai và những năm đầu đời, iot góp phần hình thành cấu trúc và chức năng của hệ thần kinh, ảnh hưởng lâu dài đến khả năng học tập và trí nhớ.
• Thúc đẩy tăng trưởng: Iot giúp điều chỉnh quá trình phát triển xương và cơ bắp, bảo đảm sự lớn lên hài hòa của trẻ nhỏ.
• Ổn định chức năng sinh lý: Ngoài vai trò chuyển hóa, iot còn tham gia vào việc duy trì nhịp tim, điều hòa thân nhiệt và hỗ trợ sức khỏe sinh sản.

Iot là khoáng chất không thể thiếu để duy trì sự cân bằng sinh học và phát triển toàn diện. Việc cung cấp đủ iot mỗi ngày sẽ tạo nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh, cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Khuyến nghị bổ sung iot

Nhu cầu iot của cơ thể thay đổi tùy theo lứa tuổi và giai đoạn phát triển. Bổ sung đúng liều lượng không chỉ giúp duy trì hoạt động bình thường của tuyến giáp mà còn hỗ trợ sự phát triển trí não và thể chất, đặc biệt ở trẻ em và phụ nữ mang thai.

Dưới đây là những khuyến nghị về lượng iot cần thiết mỗi ngày:

• Trẻ em 0 – 5 tuổi: 90 µg/ngày;
• Trẻ em 6 – 12 tuổi: 120 µg/ngày;
• Người trưởng thành và thanh thiếu niên: 150 µg/ngày;
• Phụ nữ mang thai: 220 µg/ngày;
• Phụ nữ cho con bú: 250 – 290 µg/ngày.

Việc bổ sung iot nên được duy trì đều đặn mỗi ngày, bởi cơ thể không có khả năng dự trữ lâu dài loại vi chất này. Sự thiếu hụt hoặc thừa iot đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, vì vậy điều quan trọng là cân đối lượng iot ở mức phù hợp với từng nhóm đối tượng.

Thiếu iot có sao không?

Iot là thành phần thiết yếu để tổng hợp hormone tuyến giáp. Khi cơ thể không được cung cấp đủ iot trong thời gian dài, hoạt động tuyến giáp sẽ bị rối loạn, kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe. Tình trạng thiếu iot không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn là vấn đề sức khỏe cộng đồng, đặc biệt ở những khu vực dân cư ít sử dụng muối iot.

Một số vấn đề thường gặp khi thiếu iot gồm:

• Bướu cổ: Tuyến giáp phải hoạt động quá mức để bù đắp thiếu hụt, dẫn đến phì đại và hình thành bướu.
• Suy giảm phát triển trí tuệ: Trẻ em thiếu iot có nguy cơ chậm phát triển nhận thức, giảm khả năng học tập và trí nhớ.
• Ảnh hưởng thai kỳ: Phụ nữ mang thai thiếu iot dễ gặp biến chứng, thai nhi có nguy cơ nhẹ cân, chậm phát triển trí não hoặc dị tật bẩm sinh.
• Rối loạn chuyển hóa: Người thiếu iot thường mệt mỏi, giảm khả năng làm việc, dễ tăng cân bất thường hoặc gặp các vấn đề về nhịp tim, huyết áp.

Thiếu iot gây ra nhiều rối loạn về sức khỏe, từ bướu cổ đến suy giảm trí tuệ và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nhỏ. Vì vậy, việc bảo đảm cung cấp đủ iot hằng ngày có ý nghĩa quan trọng không chỉ với cá nhân mà còn đối với sức khỏe cộng đồng.

Các cách hỗ trợ bổ sung iot

Cơ thể không thể tự tổng hợp iot, do đó việc bổ sung từ chế độ ăn uống hằng ngày là hết sức cần thiết. Việc lựa chọn nguồn iot phù hợp giúp duy trì sức khỏe tuyến giáp, hỗ trợ tăng trưởng và phòng ngừa các rối loạn do thiếu hụt. Dưới đây là một số cách phổ biến để bổ sung iot:

• Sử dụng muối iot: Đây là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến khích áp dụng rộng rãi để phòng chống thiếu hụt iot trong cộng đồng.
• Ăn hải sản: Cá biển, tôm, cua, sò và rong biển là những nguồn thực phẩm tự nhiên giàu iot, có thể bổ sung định kỳ vào khẩu phần ăn.
• Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa bò, phô mai và sữa chua cung cấp một lượng iot đáng kể, phù hợp cho cả trẻ em lẫn người trưởng thành.
• Trứng và ngũ cốc tăng cường: Trứng gà, ngũ cốc hoặc bánh mì được bổ sung iot trong quá trình chế biến cũng là nguồn cung cấp quan trọng.
• Thực phẩm bổ sung hoặc thuốc: Trong trường hợp đặc biệt (như phụ nữ mang thai, người mắc bệnh tuyến giáp,...), bác sĩ có thể chỉ định bổ sung iot thông qua chế phẩm chuyên biệt.

Có nhiều cách để bổ sung iot cho cơ thể, trong đó muối iot và thực phẩm tự nhiên là nguồn phổ biến và an toàn nhất. Cha mẹ nên xây dựng chế độ ăn cân đối, đa dạng, kết hợp giữa các nhóm thực phẩm giàu iot nhằm bảo đảm nhu cầu hằng ngày và phòng tránh thiếu hụt dinh dưỡng.

Bài viết đã giúp giải đáp thắc mắc “Iot là gì?” và vai trò quan trọng của vi chất này đối với sức khỏe. Iot không chỉ cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và thể chất. Việc bổ sung đủ iot mỗi ngày là nền tảng để cơ thể duy trì trạng thái khỏe mạnh, đồng thời phòng ngừa nhiều rối loạn liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng.

Bên cạnh chế độ ăn uống cân đối, mỗi người cũng nên chú trọng đến việc tiêm chủng phòng bệnh đầy đủ và đúng lịch để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đa dạng vắc xin thiết yếu cho mọi lứa tuổi cùng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp. Để được hỗ trợ chi tiết và đặt lịch tiêm, bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 hoặc truy cập Tiêm chủng Long Châu.