Hướng dẫn cách phòng tránh bệnh sốt rét​ an toàn và hiệu quả

Sốt rét là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm tại nhiều khu vực có khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là vùng rừng núi hoặc nơi có môi trường ẩm thấp. Với tốc độ lây lan nhanh qua trung gian truyền bệnh là muỗi, sốt rét không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn gây ra nhiều gánh nặng cho cộng đồng. Do đó, việc nắm rõ và áp dụng đúng các biện pháp phòng tránh là điều cần thiết để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách phòng tránh bệnh sốt rét​ an toàn và hiệu quả mà bạn đọc có thể tham khảo.

Phương thức lây truyền của bệnh sốt rét

Ký sinh trùng gây bệnh sốt rét không thể sống lâu bên ngoài cơ thể, chỉ tồn tại trong máu người nhiễm bệnh và muỗi Anopheles, loài muỗi truyền bệnh. Máu của người nhiễm bệnh có thể tiếp tục lây truyền mầm bệnh trong ít nhất một tháng. Bệnh sốt rét lây qua đường máu với bốn cách chính:

• Muỗi truyền: Đây là con đường chủ yếu và phổ biến nhất để bệnh sốt rét lây lan.

• Truyền máu: Trong những trường hợp hiếm, người hiến máu vô tình mang ký sinh trùng sốt rét mà không biết và khi hiến máu, mầm bệnh có thể truyền sang người nhận.

• Mẹ truyền sang con: Phụ nữ mang thai mắc sốt rét có thể truyền bệnh cho thai nhi qua nhau thai, gây nguy cơ sảy thai, sinh non và những biến chứng nghiêm trọng do thiếu máu, hạ đường huyết hoặc phù phổi cấp. Tuy nhiên, tỉ lệ này rất thấp.

• Tiêm chích: Khi sử dụng bơm tiêm chung, người nhiễm ký sinh trùng có thể truyền bệnh cho người khác qua máu.

Chính vì vậy, việc hiểu rõ các phương thức lây truyền giúp cộng đồng phòng tránh và kiểm soát bệnh sốt rét hiệu quả hơn.

Hướng dẫn cách phòng tránh bệnh sốt rét​ an toàn và hiệu quả

Dưới đây là những cách phòng tránh bệnh sốt rét​ an toàn và hiệu quả mà bạn đọc nên biết:

Tuyên truyền và giáo dục cộng đồng về phòng ngừa bệnh sốt rét

Sốt rét là bệnh phổ biến ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, dễ bùng phát vào mùa mưa ẩm thấp. Nếu không phòng ngừa, bệnh có thể lan rộng thành dịch, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cộng đồng. Tuyên truyền cần nhấn mạnh việc sốt rét lây qua muỗi, do đó cần tiêu diệt muỗi và ký sinh trùng gây bệnh. Người dân nên ngủ màn, mặc quần áo dài buổi tối, xây dựng nhà ở xa nguồn nước và sử dụng màn tẩm hóa chất, thuốc diệt muỗi. Vệ sinh môi trường, khơi thông cống rãnh, phát quang bụi rậm để loại bỏ nơi sinh sản của muỗi. Khi có dấu hiệu sốt, hãy đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời.

Giảm thiểu nguy cơ muỗi đốt

Để giảm thiểu nguy cơ bị muỗi đốt, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau đây:

• Sử dụng các phương pháp diệt muỗi như đập muỗi, vợt điện hoặc đèn bắt muỗi để tiêu diệt muỗi trong khu vực sống.

• Mặc quần áo dài tay và mang vớ khi hoạt động ngoài trời vào ban đêm, đặc biệt khi làm việc trong rừng hoặc nương rẫy.

• Ngủ trong màn từ 8 giờ tối để tránh thời gian muỗi Anopheles hoạt động mạnh. Tốt nhất nên sử dụng màn tẩm hóa chất để phòng tránh bệnh sốt rét.

• Dùng hương tinh dầu hoặc hun khói để xua muỗi ra khỏi không gian sống.

• Trồng các loại cây có mùi thơm như lá long não, giúp đuổi muỗi tự nhiên.

• Sử dụng kem xua muỗi khi làm việc hoặc sinh hoạt ngoài trời vào ban đêm, đặc biệt trong khu vực rừng, rẫy.

Việc chủ động áp dụng các biện pháp này sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe khỏi nguy cơ bị muỗi đốt và giảm thiểu khả năng mắc bệnh sốt rét.

Loại bỏ nơi sinh sống của muỗi

Để ngăn ngừa bệnh sốt rét, việc tiêu diệt muỗi ngay từ nơi sinh sản và ẩn nấp là rất quan trọng. Bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Dọn dẹp môi trường xung quanh nhà, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh để nước không đọng lại, lấp các vũng nước đọng, đậy kín nắp các dụng cụ chứa nước như chum, vại và dọn sạch cỏ cây xung quanh suối để ngăn ngừa bọ gậy phát triển.

• Thực hiện vệ sinh cá nhân thường xuyên và giữ cho đồ đạc, quần áo luôn gọn gàng, ngăn nắp.

• Dời chuồng gia súc, gia cầm ra xa nhà và các khu vực gần rừng, nguồn nước để tránh muỗi xâm nhập vào nhà.

Việc thực hiện những biện pháp trên sẽ giúp giảm số lượng muỗi và nguy cơ mắc bệnh sốt rét.

Sử dụng hóa chất phòng chống sốt rét

Biện pháp hóa học là một trong những cách hiệu quả để ngăn muỗi truyền bệnh sốt rét. Màn ngủ và rèm có thể được tẩm hóa chất như Lambda cyhalothrin (ICON 2,5CS hoặc 10CS) với liều 20 mg/m² hoặc Alpha cypermethrin (Fendona 10SC) với liều 25 mg/m², giúp tiêu diệt muỗi khi tiếp xúc.

Ngoài ra, cần phun thuốc tồn lưu lên vách tường trong nhà cao khoảng 2 mét, hoặc lên cả mái nếu nhà thấp. Các loại thuốc như Lambda cyhalothrin (ICON 10WP, 10CS) và Alpha cypermethrin (Fendona 10SC) thường được dùng với liều 30 mg/m². Việc phun, tẩm thuốc nên thực hiện một lần mỗi năm, ưu tiên trước mùa mưa, đây là thời điểm muỗi phát triển mạnh. Tuy nhiên, cần linh hoạt điều chỉnh tùy theo tình hình dịch sốt rét tại địa phương.

Uống thuốc dự phòng và điều trị kịp thời

Ở các vùng có dịch sốt rét lưu hành mạnh, việc uống thuốc dự phòng là cần thiết cho những người có sức đề kháng yếu, phụ nữ mang thai và những ai từ vùng khác chuyển đến. Tại Việt Nam, thuốc phòng bệnh được cấp cho những đối tượng này để tự điều trị khi có triệu chứng.

Người dân khi vào rừng, nương rẫy ở những khu vực có dịch sốt rét cao nên đến cơ sở y tế lấy thuốc và nhận hướng dẫn từ bác sĩ về cách nhận biết các triệu chứng sốt rét và xử trí kịp thời. Nếu xuất hiện dấu hiệu rét run, sốt, vã mồ hôi và khát nước, cần uống thuốc ngay và nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám, xét nghiệm máu và điều trị ngay từ đầu, tránh để bệnh diễn biến nặng hoặc dẫn đến tử vong. Ngoài ra, việc kiểm soát chặt chẽ quy trình truyền máu, đặc biệt đối với người có tiền sử sốt rét hoặc sinh sống tại vùng có dịch, là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa bệnh.

Những tác hại của bệnh sốt rét gây nên

Nhiều người không chỉ thắc mắc về cách phòng tránh bệnh sốt rét​ mà còn lo lắng về tác hại của nó. Sốt rét là bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ em và người cao tuổi. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Thiếu máu do ký sinh trùng phá hủy hồng cầu, khiến cơ thể mệt mỏi và suy yếu.

• Gan và lách bị tổn thương, sưng to bất thường.

• Trẻ em có thể bị chậm phát triển về thể chất và trí tuệ.

• Phụ nữ mang thai dễ gặp rủi ro như sảy thai, sinh non, hoặc các biến chứng khi sinh.

• Lây truyền từ mẹ sang con có thể gây sốt rét bẩm sinh cho trẻ sơ sinh.

• Trẻ em mắc sốt rét thường diễn tiến nặng hơn với thiếu máu nghiêm trọng và suy hô hấp.

Vì những nguy cơ này, việc chủ động phòng ngừa sốt rét là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

Việc phòng ngừa bệnh sốt rét không chỉ dựa vào các biện pháp cá nhân mà còn cần sự chung tay của cộng đồng và các tổ chức. Bằng những cách phòng tránh bệnh sốt rét​ an toàn và hiệu quả, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Hãy chủ động phòng tránh để bảo vệ chính mình và những người xung quanh khỏi căn bệnh nguy hiểm này.

Tiêm vắc xin là phương pháp hiệu quả trong việc phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm, giúp củng cố hệ miễn dịch và tăng cường khả năng bảo vệ cơ thể trước các tác nhân nguy hiểm. Tiêm vắc xin thủy đậu không chỉ ngăn ngừa bệnh thủy đậu mà còn hỗ trợ hệ miễn dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phòng chống các bệnh truyền nhiễm khác, bao gồm cả sốt rét. Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói vắc xin phòng bệnh thủy đậu được nhập khẩu chính hãng, bao gồm: Vắc xin Varivax (Mỹ) và vắc xin Varilrix (Bỉ). Mời bạn liên hệ trực tiếp với Tiêm chủng Long Châu qua hotline: 1800 6928 (miễn phí) để được tư vấn nhanh nhất về các gói vắc xin và hẹn đặt lịch tiêm phù hợp.