Tình trạng ho có đờm xanh kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Vậy những căn bệnh nào thường gây ra triệu chứng này? Khi gặp tình trạng ho có đờm xanh, người bệnh cần xử trí ra sao? Hãy cùng Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu chi tiết qua nội dung dưới đây.
Ho có đờm xanh là biểu hiện của bệnh gì?
Tình trạng ho có đờm xanh có thể liên quan đến nhiều bệnh lý đường hô hấp, cụ thể như sau:
Viêm họng
Viêm họng là hiện tượng viêm xảy ra ở vùng hầu họng (phía sau cổ họng), thường do vi khuẩn gây ra, đặc biệt là Streptococcus pyogenes. Khi bị nhiễm khuẩn, người bệnh có thể xuất hiện các biểu hiện như ho kèm đờm xanh.
Viêm phế quản
Ban đầu, viêm phế quản thường gây ho khan, sau đó chuyển sang ho có đờm loãng hoặc đờm trắng. Nếu xảy ra tình trạng bội nhiễm, đờm sẽ chuyển sang màu vàng hoặc xanh. Ở thể viêm phế quản mạn tính do nhiễm khuẩn kéo dài, đờm xanh xuất hiện thường xuyên và đặc hơn, phản ánh tình trạng nhiễm trùng đang tiến triển.
Viêm phổi
Bệnh viêm phổi có thể bắt nguồn từ virus, nấm hoặc vi khuẩn. Viêm phổi do vi khuẩn – chẳng hạn như Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus hoặc Klebsiella pneumoniae – thường gây ho nhiều kèm đờm đặc màu xanh, đôi khi có lẫn máu. Đây là một dạng nhiễm trùng nghiêm trọng cần được điều trị sớm.

Giãn phế quản
Giãn phế quản là tình trạng các phế quản bị giãn bất thường và kéo dài, khiến chức năng đào thải chất nhầy bị suy giảm. Sự ứ đọng dịch nhầy tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, dẫn đến nhiễm trùng và xuất hiện ho có đờm xanh – một triệu chứng điển hình của bệnh này.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)
COPD là bệnh lý mạn tính do viêm đường thở kéo dài, thường gặp ở người hút thuốc lâu năm hoặc tiếp xúc thường xuyên với chất độc hại. Khi bệnh tiến triển hoặc trong giai đoạn cấp tính, người bệnh có thể ho ra đờm xanh đậm, kèm theo khó thở.
Áp xe phổi
Áp xe phổi là tình trạng hình thành ổ mủ trong mô phổi do vi khuẩn như Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes gây ra. Khi ổ áp xe vỡ, bệnh nhân có thể ho ra lượng lớn đờm xanh, có mùi hôi và đôi khi kèm máu. Bệnh thường là hậu quả của viêm phổi không được điều trị kịp thời, hoặc do hít phải dị vật, thức ăn vào phổi.
Viêm xoang
Viêm xoang là bệnh lý xảy ra khi các xoang quanh mũi và mắt bị viêm, có thể do nhiễm khuẩn hoặc phản ứng dị ứng. Dịch tiết từ xoang chảy xuống cổ họng có thể khiến người bệnh bị ho, và đờm xanh xuất hiện nhiều hơn khi có nhiễm trùng kèm theo.
Xơ nang (Cystic fibrosis)
Xơ nang là bệnh di truyền ảnh hưởng đến các tuyến tiết chất nhầy, mồ hôi và dịch tiêu hóa. Trong bệnh này, chất nhầy trở nên đặc và dính, dễ tích tụ trong phổi và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Do đó, ho ra đờm xanh là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh xơ nang.
Phương pháp điều trị tình trạng ho có đờm màu xanh lá
Đờm xuất hiện trong đường hô hấp dưới bất kỳ hình thức nào cũng có thể gây cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Việc điều trị ho có đờm xanh thường tập trung vào việc cải thiện các triệu chứng và xử lý nguyên nhân gây bệnh, nhằm giảm bớt sự khó chịu do tình trạng này gây ra.
Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn sử dụng các loại thuốc phù hợp, chẳng hạn như thuốc làm loãng đờm (long đờm) có chứa hoạt chất guaifenesin, giúp đờm bớt đặc và dễ khạc ra ngoài hơn. Tốt nhất, người bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa Hô hấp để được thăm khám và chẩn đoán chính xác, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhằm đạt hiệu quả tối ưu.

Biện pháp hỗ trợ điều trị tình trạng ho có đờm xanh tại nhà
Khi xuất hiện triệu chứng ho có đờm màu xanh, người bệnh có thể chủ động áp dụng một số phương pháp cải thiện lối sống lành mạnh kết hợp với chăm sóc tại nhà nhằm hỗ trợ làm giảm triệu chứng và nâng cao thể trạng. Một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả bao gồm:
- Bổ sung đủ nước và duy trì chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng: Việc cung cấp đủ nước giúp làm loãng chất nhầy trong đường hô hấp, từ đó hỗ trợ làm sạch đờm dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, ăn uống cân đối, giàu dinh dưỡng sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao khả năng chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp.
- Dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý: Cơ thể cần được phục hồi khi đang chống lại tình trạng nhiễm trùng. Vì vậy, người bệnh nên hạn chế làm việc quá sức hay vận động quá mức để tránh làm chậm quá trình hồi phục tự nhiên.
- Áp dụng các phương pháp hỗ trợ tại nhà: Có thể sử dụng tinh dầu khuynh diệp để xông mũi họng hoặc súc miệng bằng nước muối sinh lý để làm dịu cổ họng, hỗ trợ làm loãng đờm và cải thiện triệu chứng.
- Sử dụng máy tạo ẩm không khí: Duy trì độ ẩm phù hợp trong không gian sống giúp ngăn chặn tình trạng khô đường hô hấp, từ đó hỗ trợ làm giảm cảm giác khó chịu do ho và đờm đặc. Cách này cũng quan trọng không kém so với việc uống đủ nước hằng ngày.
- Những biện pháp trên có thể góp phần cải thiện triệu chứng ho đờm xanh một cách tự nhiên và an toàn, đặc biệt khi được kết hợp với hướng dẫn từ bác sĩ nếu cần thiết.

Biện pháp phòng tránh bệnh đường hô hấp
Mỗi người hoàn toàn có thể chủ động thực hiện nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý đường hô hấp dẫn đến hiện tượng ho kèm đờm xanh, bao gồm:
- Ngăn ngừa nhiễm khuẩn đường hô hấp: Cần duy trì thói quen rửa tay thường xuyên và đúng cách, đặc biệt sau khi tiếp xúc với nơi công cộng; tránh tụ tập ở chỗ đông người trong thời điểm dịch bệnh lan rộng; giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ để ngăn vi khuẩn xâm nhập từ khoang miệng vào hệ hô hấp.
- Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây: Người cao tuổi, người có bệnh nền nên tránh gặp gỡ người đang mắc các bệnh lây truyền qua đường hô hấp như cảm lạnh hay cảm cúm để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Bảo vệ bản thân khỏi môi trường ô nhiễm: Hạn chế ra ngoài khi chỉ số chất lượng không khí thấp; đeo khẩu trang đúng cách khi ra đường; tránh xa các tác nhân kích ứng như khói xe, khí thải công nghiệp, khói thuốc lá... Nếu làm việc ở môi trường có nguy cơ cao như mỏ, công trình xây dựng hay xưởng sản xuất, cần trang bị đồ bảo hộ hô hấp đầy đủ.
- Cải thiện môi trường sống trong nhà: Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên để tránh tích tụ bụi bẩn, lông thú cưng, nấm mốc...; tăng cường thông thoáng không khí, ưu tiên sử dụng sản phẩm tự nhiên để hạn chế kích ứng hệ hô hấp; có thể trồng thêm cây xanh trong nhà để hấp thụ chất độc và tăng cường oxy.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất thông qua khẩu phần ăn giàu vitamin A, C, E và các khoáng chất thiết yếu như magie, kali, kẽm... giúp tăng cường sức khỏe hệ hô hấp; đồng thời cần đảm bảo cung cấp đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày.
- Rèn luyện thể chất đều đặn: Nên tập luyện tối thiểu 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần để nâng cao sức đề kháng. Người mắc bệnh phổi mãn tính cần luyện tập theo hướng dẫn y tế để đảm bảo an toàn.
- Tiêm vắc xin phòng bệnh: Việc tiêm vắc xin phòng cúm định kỳ hằng năm là một trong những biện pháp hữu hiệu để bảo vệ đường hô hấp. Ngoài ra, những người chưa tiêm vắc xin Covid-19 cũng nên chủ động liên hệ các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm chủng kịp thời.
- Khám sức khỏe định kỳ: Nên đi kiểm tra sức khỏe tổng quát từ 1–2 lần mỗi năm để phát hiện sớm các bệnh lý liên quan đến hệ hô hấp, từ đó có hướng điều trị phù hợp.

Tóm lại, tình trạng ho có đờm xanh có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Nếu người bệnh ho nhiều kèm đờm xanh và xuất hiện các biểu hiện bất thường nghiêm trọng, nên nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa Hô hấp để được thăm khám và điều trị theo hướng dẫn chuyên môn của bác sĩ.
Nếu bạn đang có nhu cầu tiêm vắc xin phòng bệnh, hãy đến Trung tâm Tiêm chủng Long Châu với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm tư vấn và chăm sóc cho bé, cùng quy trình tiêm chủng nghiêm ngặt, an toàn đảm bảo thực hiện đúng kỹ thuật, giảm thiểu đau đớn và nguy cơ biến chứng. Bên cạnh đó, các loại vắc xin tại Long Châu đều được bảo quản nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn, cam kết về chất lượng và hiệu quả. Hãy đến Tiêm chủng Long Châu để trải nghiệm dịch vụ tiêm chủng chuyên nghiệp và an toàn nhé!