Ho có đờm vàng là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì?

Nhiều người thường chủ quan bỏ qua triệu chứng ho có đờm vàng, dẫn đến việc điều trị các bệnh lý bị trì hoãn. Trong bài viết này, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ tổng hợp một số bệnh thường đi kèm với triệu chứng ho có đờm vàng, giúp bạn đọc tham khảo và chủ động hơn trong việc thăm khám cũng như bảo vệ sức khỏe của mình.

Ho có đờm vàng là gì?

Đờm là chất dịch được tiết ra từ đường hô hấp, bắt đầu từ các hốc mũi xoang đến khí quản và phổi. Thành phần của đờm gồm có chất nhầy, hồng cầu, bạch cầu mủ cùng với các dị nguyên hoặc độc tố gây kích ứng đường hô hấp. Kết cấu và màu sắc của đờm thay đổi tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý. Ở người bình thường, đờm thường có màu trong suốt.

Khi đờm chuyển sang màu vàng, rất có thể là do bạch cầu đang tập trung tại vùng bị nhiễm trùng để chống lại các tác nhân gây bệnh. Điều này cho thấy người bệnh có thể đang bị một số vấn đề về đường hô hấp liên quan đến viêm nhiễm. Màu sắc của đờm phản ánh mức độ nghiêm trọng cũng như thời gian diễn tiến của bệnh lý tiềm ẩn.

Ho có đờm vàng là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì?

Viêm xoang

Viêm xoang cũng là nguyên nhân phổ biến gây ho có đờm vàng hoặc xanh. Tình trạng này xảy ra khi dịch nhầy ứ đọng trong các xoang mũi, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, làm đờm chuyển sang màu vàng hoặc xanh.

Viêm xoang được chia làm hai loại chính dựa trên diễn tiến bệnh:

• Viêm xoang cấp tính: Bệnh thường khởi phát đột ngột, tiến triển nhanh chóng và kéo dài khoảng 4 tuần. Triệu chứng thường gặp là nghẹt mũi, dịch mũi ban đầu trong suốt rồi chuyển sang đục, vàng hoặc xanh. Người bệnh có thể mệt mỏi, khó thở đặc biệt về ban đêm, dịch nhầy tích tụ ở cổ họng gây kích thích, ho kéo dài.
• Viêm xoang mãn tính: Diễn biến kéo dài trên 12 tuần, triệu chứng tương tự viêm xoang cấp nhưng tái phát nhiều lần do không được điều trị triệt để. Bệnh thường trở nặng khi thay đổi thời tiết hoặc sức đề kháng suy giảm.
• Cả hai dạng viêm xoang đều gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Người bệnh nên dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh để kiểm soát triệu chứng.

Viêm phổi

Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng phổi do virus, vi khuẩn hoặc nấm gây ra. Triệu chứng đặc trưng là ho có đờm, đôi khi đờm có màu xanh, vàng hoặc lẫn máu, kèm đau ngực khi ho hoặc thở. Người bệnh còn có thể sốt, mệt mỏi, ớn lạnh, khó thở hoặc thở khò khè. Ở người lớn tuổi hoặc người suy giảm miễn dịch, sốt có thể không rõ ràng, dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ.
 

Viêm phế quản

Viêm phế quản do virus hoặc vi khuẩn gây ra, biểu hiện chính là ho ra đờm có thể là vàng, xanh hoặc trắng, thậm chí có máu. Người bệnh thường kèm sốt, khó thở, tức ngực, mất ngủ. Những người có hệ miễn dịch yếu, hút thuốc lá hoặc mắc bệnh trào ngược dạ dày dễ bị viêm phế quản hơn.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

COPD là bệnh viêm mãn tính niêm mạc đường hô hấp, làm giảm khả năng lưu thông không khí tại phổi, thường gặp ở người hút thuốc hoặc tiếp xúc nhiều với khói thuốc. Triệu chứng bao gồm ho khạc đờm ngày càng tăng, ho đờm vàng, khó thở khi vận động, đau tức ngực, sụt cân, sốt nhẹ hoặc ớn lạnh, phù chân. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như tràn khí màng phổi, suy tim.

Áp xe phổi

Áp xe phổi là tình trạng nhiễm trùng tại một vùng mô phổi, thường là hậu quả của viêm phổi hoặc tắc nghẽn phổi do nhiễm khuẩn. Nếu không được điều trị sớm, có thể dẫn đến hoại tử phổi, nhiễm trùng máu, viêm màng não, đe dọa tính mạng. Người bệnh có biểu hiện ho ra đờm vàng lẫn mủ, sốt cao, đau ngực, hơi thở hôi, mệt mỏi, đau nhức vùng phổi, thở khò khè, tim đập nhanh.

Bệnh xơ nang

Xơ nang là bệnh lý di truyền mạn tính ảnh hưởng đến phổi và hệ tiêu hóa, gây tích tụ đờm trong phổi. Đờm có thể có màu vàng, xanh hoặc nâu khi ho, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hô hấp.

Giãn phế quản

Giãn phế quản là bệnh mãn tính tại đường hô hấp dưới, gây viêm và giãn thành phế quản, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh. Dấu hiệu điển hình là ho ra nhiều đờm vàng, khó thở, thở khò khè, đau tức ngực, có thể ho ra máu, sụt cân không rõ nguyên nhân. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây các biến chứng như tràn dịch màng phổi, suy tim, suy hô hấp, lao phổi.

Khi nào cần đi khám khi ho có đờm vàng?

Người bệnh nên đến gặp bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu sau đây:

• Đờm có màu sắc bất thường: Đờm từ màu vàng chuyển sang màu nâu hoặc hồng.
• Ho ra máu: Có thể là biểu hiện của các bệnh như viêm phổi, viêm phế quản hoặc ung thư phổi.
• Tiền sử bệnh tim: Nếu bạn từng mắc các bệnh về tim mạch, suy tim và bị ho kèm đờm vàng kéo dài, cần thăm khám bác sĩ sớm.
• Sốt cao: Sốt cao thường gặp ở bệnh cúm, nhưng nếu kèm theo ho có đờm, đau ngực, khó thở thì rất có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng khác.

Phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp như thế nào?

Để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh gây ho có đờm, việc phòng bệnh là vô cùng cần thiết. Dưới đây là một số biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả mà bạn có thể thực hiện hàng ngày:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt là ở những nơi đông người.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin C, ngủ đủ giấc và tập luyện thể dục đều đặn để duy trì sức đề kháng khỏe mạnh.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây bệnh: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh đường hô hấp, nên cách ly và giữ vệ sinh môi trường sống sạch sẽ.
• Tránh xa khói thuốc và bụi bẩn: Đây là nguyên nhân chính gây các bệnh phổi mãn tính. Nếu bạn hút thuốc, hãy cân nhắc bỏ thuốc ngay để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
• Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt quan trọng với những người làm việc trong môi trường ô nhiễm, người cao tuổi hoặc có tiền sử bệnh phổi.

Đặc biệt, viêm phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ nhỏ. Tiêm phòng vắc xin là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa các tác nhân gây viêm phổi như phế cầu khuẩn, Hib, cúm… Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp đầy đủ các loại vắc xin phòng ngừa viêm phổi với nguồn gốc rõ ràng và quy trình bảo quản nghiêm ngặt:

Vắc xin phòng viêm phổi do phế cầu khuẩn:

• Vắc xin Synflorix (Bỉ);
• Vắc xin Prevenar 13. 

Vắc xin phòng viêm phổi do virus cúm:

• Vaxigrip Tetra (Pháp);
• Influvac Tetra (Hà Lan);
• Ivacflu-S (Việt Nam).

Vắc xin phòng viêm phổi do não mô cầu:

• Vắc xin VA-MENGOC-BC (Cuba);
• Vắc xin liên hợp Menactra (Mỹ).

Vắc xin phòng viêm phổi do Hib:

• Vắc xin Hexaxim (Pháp);
• Vắc xin Infanrix Hexa (Bỉ).

Mong rằng qua những kiến thức chi tiết về ho có đờm vàng sẽ giúp bạn đọc dễ dàng nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường của bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Việc phát hiện kịp thời sẽ giúp bạn lựa chọn được phương án xử trí và chăm sóc sức khỏe phù hợp, từ đó ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm và cải thiện chất lượng cuộc sống một cách hiệu quả hơn.