HgB trong xét nghiệm máu là gì? Những thông tin quan trọng cần biết

Khi thực hiện xét nghiệm máu tổng quát, bạn có thể thấy chỉ số HgB xuất hiện trong bảng kết quả. Đây là viết tắt của Hemoglobin - một thành phần quan trọng trong tế bào hồng cầu, có vai trò vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và cơ quan trong cơ thể. Vậy HgB trong xét nghiệm máu là gì? Khi nào cần lo lắng nếu chỉ số này bất thường? 

HgB trong xét nghiệm máu là gì?

Khi tìm hiểu HgB trong xét nghiệm máu là gì, bạn sẽ thấy đây là một chỉ số quan trọng giúp đánh giá tình trạng thiếu máu và khả năng vận chuyển oxy của cơ thể. Hemoglobin (viết tắt là HgB) là một loại protein có trong hồng cầu, đảm nhiệm vai trò mang oxy từ phổi đến các mô và đưa CO₂ trở lại để đào thải ra ngoài. Do đó, chỉ số này phản ánh trực tiếp sức khỏe tổng thể, đặc biệt là hệ tuần hoàn và hô hấp.

Trong điều kiện bình thường, giá trị tham chiếu của chỉ số HgB khác nhau giữa các nhóm đối tượng:

• Nam giới: Từ 13 - 18 g/dL;
• Nữ giới: Từ 12 - 16 g/dL;
• Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ: Khoảng 11 - 14 g/dL.

Nếu HgB trong xét nghiệm máu thấp hơn mức bình thường, điều này có thể cho thấy bạn đang bị thiếu máu - mức độ thiếu máu càng nặng khi chỉ số càng giảm sâu. Trong trường hợp chỉ số Hemoglobin giảm dưới 8 g/dL, người bệnh có thể cần được chỉ định truyền máu để cải thiện tình trạng oxy hóa mô.

Tuy nhiên, việc đánh giá HgB trong xét nghiệm máu là gì và chính xác ra sao cũng cần xét đến các yếu tố kỹ thuật và sinh lý có thể gây sai lệch kết quả. Ví dụ:

• Việc buộc garo quá lâu trong quá trình lấy máu có thể khiến máu bị cô đặc tạm thời.
• Nồng độ bạch cầu và mỡ máu cao (lipid) có thể làm tăng giả chỉ số Hemoglobin.
• Những người sống ở vùng núi cao hoặc có thói quen hút thuốc thường có chỉ số HgB cao hơn bình thường.
• Tình trạng tan máu (vỡ hồng cầu) khi xử lý mẫu cũng có thể làm thay đổi kết quả đo.
• Một số thuốc như gentamycin, methyldopa có thể làm tăng HgB, trong khi aspirin, sulfonamid, apresoline lại có xu hướng làm giảm chỉ số này.

Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác hơn khi xem xét kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe toàn diện của người bệnh.

Những nguyên nhân khiến chỉ số HgB sụt giảm

Sau khi hiểu rõ HgB trong xét nghiệm máu là gì, nhiều người tiếp tục quan tâm đến nguyên nhân khiến chỉ số này thấp hơn mức bình thường. Thực tế, Hemoglobin giảm phản ánh tình trạng thiếu máu - một vấn đề sức khỏe không hiếm gặp và có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau.

Một trong những nguyên nhân phổ biến là sự rối loạn trong quá trình tạo máu. Cơ thể không sản sinh đủ tế bào máu đỏ, hoặc các tế bào này bị phá hủy quá nhanh trước khi kịp hoàn thành vòng đời, dẫn đến sự thiếu hụt Hemoglobin. Mất máu cấp hoặc mạn tính - như chấn thương, phẫu thuật, rong kinh ở phụ nữ hoặc hiến máu thường xuyên - cũng làm suy giảm lượng Hemoglobin một cách đáng kể. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp dẫn đến tình trạng Hemoglobin thấp.

Thiếu sắt

Sắt là thành phần không thể thiếu để tổng hợp Hemoglobin. Khi chế độ ăn uống thiếu hụt sắt, hoặc cơ thể hấp thu kém khoáng chất này, quá trình tạo hồng cầu sẽ bị ảnh hưởng. Hậu quả là chỉ số HgB giảm, kéo theo các biểu hiện thiếu máu như mệt mỏi, chóng mặt, da xanh xao…

Thiếu vitamin B12 (thiếu máu ác tính)

Vitamin B12 cần thiết cho quá trình tạo máu. Việc ăn uống nghèo nàn hoặc cơ thể không hấp thu được vitamin B12 do bệnh lý dạ dày - ruột có thể gây ra thiếu máu ác tính. Tình trạng này không chỉ làm giảm HgB mà còn ảnh hưởng đến hệ thần kinh nếu kéo dài.

Thiếu máu bất sản

Đây là một dạng rối loạn hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, khi tủy xương không thể sản xuất đủ hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Nguyên nhân có thể do nhiễm độc, nhiễm virus hoặc yếu tố di truyền. Thiếu máu bất sản khiến chỉ số Hemoglobin giảm sâu, đòi hỏi can thiệp y tế kịp thời.

Mất máu mạn tính

Chảy máu tiêu hóa, rong kinh, viêm loét dạ dày hay chảy máu đường ruột tiềm ẩn đều có thể gây mất máu kéo dài, khiến cơ thể không bù đắp đủ lượng hồng cầu mất đi, từ đó làm hạ chỉ số HgB.

Các bệnh lý liên quan đến tủy, gan, thận

Một số tình trạng như rối loạn chức năng thận, viêm gan mạn, rối loạn miễn dịch hay ung thư máu (bạch cầu) cũng ảnh hưởng đến quá trình tạo máu. Đây là những nguyên nhân sâu xa nhưng cần lưu ý nếu chỉ số HgB liên tục ở mức thấp.

Phụ nữ sau sinh và trong độ tuổi sinh sản cũng là nhóm đối tượng dễ bị thiếu máu hơn do mất máu trong quá trình sinh nở hoặc kinh nguyệt. Nếu không bổ sung đủ dinh dưỡng và sắt qua khẩu phần ăn, tình trạng thiếu máu có thể kéo dài và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể.

Làm thế nào để duy trì chỉ số Hemoglobin ở mức ổn định?

Khi hiểu HgB trong xét nghiệm máu là gì, chúng ta sẽ nhận thấy rằng bất kỳ sự lệch chuẩn nào của chỉ số này đều có thể là dấu hiệu cảnh báo những rối loạn trong sức khỏe. Để giữ chỉ số Hemoglobin luôn trong giới hạn bình thường và phòng ngừa tình trạng thiếu máu, bạn có thể áp dụng những nguyên tắc dưới đây.

Tăng cường dinh dưỡng đúng cách

Một chế độ ăn đa dạng và đầy đủ chất dinh dưỡng là yếu tố cốt lõi. Hãy bổ sung các thực phẩm giàu sắt và acid folic - hai dưỡng chất thiết yếu cho quá trình tạo hồng cầu như:

• Thịt đỏ (như thịt bò, gan động vật), cá, trứng, sữa và chế phẩm từ sữa,
• Đậu nành và các chế phẩm từ đậu,
• Rau lá xanh đậm như rau bina, cải xoăn, súp lơ,…
• Ngoài ra, nên kết hợp với thực phẩm chứa vitamin C để tăng khả năng hấp thu sắt, cùng các vitamin và khoáng chất khác như vitamin B12, kẽm, đồng, vitamin A nhằm hỗ trợ quá trình tạo máu và nâng cao miễn dịch.

Giữ lối sống năng động, lành mạnh

Rèn luyện thể chất thường xuyên - tối thiểu 30 phút mỗi ngày - không chỉ giúp máu lưu thông tốt hơn mà còn hỗ trợ hệ tim mạch và quá trình vận chuyển oxy. Bên cạnh đó, cần phân bổ hợp lý thời gian làm việc - nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, uống đủ nước mỗi ngày để cơ thể hoạt động hiệu quả.

Bổ sung khi cần thiết

Nếu chế độ ăn uống không đáp ứng đủ nhu cầu sắt, đặc biệt với người có nguy cơ thiếu máu như phụ nữ mang thai, người lớn tuổi, người ăn chay trường… thì nên tham khảo bác sĩ để bổ sung viên sắt, acid folic hoặc thực phẩm chức năng phù hợp.

Theo dõi sức khỏe định kỳ

Xét nghiệm máu là phương pháp đơn giản nhưng quan trọng để đánh giá tình trạng Hemoglobin trong cơ thể. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về máu, từ đó điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, lối sống hoặc can thiệp y tế kịp thời nếu cần thiết.

Hiểu rõ HgB trong xét nghiệm máu là gì sẽ giúp bạn theo dõi sức khỏe máu và phát hiện sớm nguy cơ thiếu máu hoặc các vấn đề tiềm ẩn. Nếu chỉ số Hemoglobin bất thường, hãy chủ động đến cơ sở y tế để được tư vấn và xử lý kịp thời. Duy trì chế độ sống lành mạnh và xét nghiệm định kỳ là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Việc bổ sung sắt đúng cách, kết hợp chế độ dinh dưỡng giàu vitamin B12, acid folic và lối sống lành mạnh sẽ hỗ trợ cải thiện chất lượng máu, ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói tiêm hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và cải thiện chỉ số huyết học. Gọi tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn chi tiết và lựa chọn gói chăm sóc phù hợp.