Ghi nhớ ngay những cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà

Hen suyễn là bệnh mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu biết cách xử lý đúng khi gặp cơn hen đột ngột. Không phải lúc nào người bệnh cũng có thể đến bệnh viện kịp thời, vì vậy hiểu rõ các biện pháp hỗ trợ tại nhà là kỹ năng cần thiết. Cùng tìm hiểu những cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về bệnh hen suyễn

Hen suyễn, hay còn gọi là hen phế quản, là một bệnh lý viêm mạn tính của đường hô hấp, đặc trưng bởi tình trạng viêm co thắt phế quản làm hẹp đường thở, gây cản trở luồng khí lưu thông. Bệnh có thể khởi phát do nhiều yếu tố kích thích như dị nguyên trong không khí (phấn hoa, lông động vật, nấm mốc…), thay đổi thời tiết, gắng sức, hoặc tác nhân nội sinh như nhiễm trùng hô hấp, stress.

Các triệu chứng điển hình của hen suyễn bao gồm: ho kéo dài, đặc biệt về đêm và sáng sớm; thở khò khè; khó thở; cảm giác nặng ngực hoặc tức ngực. Các cơn hen có thể xảy ra ngắt quãng nhưng khi khởi phát, nếu không được xử trí đúng cách có thể dẫn đến tình trạng suy hô hấp cấp.

Hen suyễn không phải là bệnh truyền nhiễm. Yếu tố di truyền và môi trường đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh. Người có tiền sử gia đình mắc hen suyễn, viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng… có nguy cơ cao mắc bệnh. Ngoài ra, tiếp xúc thường xuyên với ô nhiễm không khí, khói thuốc, hóa chất cũng làm tăng tỷ lệ khởi phát bệnh.

Dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, bệnh hen suyễn hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nhờ điều trị bằng thuốc (chống viêm, giãn phế quản) kết hợp thay đổi lối sống, tuân thủ phác đồ và theo dõi định kỳ. Nhận biết sớm và chủ động kiểm soát là chìa khóa giúp người bệnh duy trì chất lượng cuộc sống ổn định lâu dài.

Cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà

Hen suyễn là bệnh mạn tính của đường hô hấp, có thể tái phát bất kỳ lúc nào nếu gặp phải các yếu tố kích thích. Tuy không thể điều trị dứt điểm, nhưng người bệnh hoàn toàn có thể chủ động kiểm soát và giảm nhẹ cơn hen tại nhà bằng các biện pháp phù hợp. Dưới đây là một số cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà hiệu quả:

Xử trí khi cơn hen cấp xảy ra

Khi lên cơn hen suyễn, người bệnh thường cảm thấy tức ngực, khó thở, ho liên tục và có thể mệt mỏi do thiếu oxy. Lúc này, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân ra nơi thoáng khí, tránh gió lạnh và các tác nhân kích thích như khói bụi, phấn hoa. Người bệnh nên được đặt ngồi thẳng hoặc kê cao nửa thân trên để hỗ trợ hô hấp.

Ngay sau đó, sử dụng thuốc giãn phế quản dạng hít theo hướng dẫn trước đó từ bác sĩ. Đây là cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà hiệu quả, giúp làm giãn cơ trơn phế quản và cải thiện lưu thông khí. Trong trường hợp không đáp ứng sau 5-10 phút, hoặc triệu chứng nặng hơn, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí chuyên sâu.

Biện pháp hỗ trợ không dùng thuốc

Nếu cơn hen nhẹ hoặc đang có dấu hiệu khởi phát, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ:

• Ngồi thẳng lưng giúp mở rộng khí quản, tăng lượng không khí hít vào.
• Tập hít thở sâu, thở bằng cơ hoành hoặc thở mím môi sẽ giúp duy trì lượng oxy máu, giảm cảm giác khó thở và hỗ trợ làm dịu cơn hen.
• Giữ tinh thần bình tĩnh là yếu tố quan trọng giúp làm giảm phản ứng co thắt đường thở do căng thẳng.

Cách phòng ngừa cơn hen lâu dài tại nhà

Bên cạnh các biện pháp xử lý tức thời, người bệnh cần có kế hoạch kiểm soát bệnh bền vững tại nhà:

• Hạn chế tiếp xúc dị nguyên: như bụi mịn, khói thuốc, lông thú, phấn hoa. Giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, tránh ẩm mốc và ô nhiễm không khí.
• Uống đủ nước mỗi ngày: giúp làm loãng chất nhầy trong đường thở, giảm nguy cơ co thắt phế quản.
• Chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường rau xanh, trái cây giàu vitamin và chất chống oxy hóa. Tránh thức ăn nhiều chất béo, đường, các thực phẩm dễ gây dị ứng.
• Luyện tập thể dục nhẹ nhàng: như đi bộ, yoga hoặc bài tập hít thở để tăng cường chức năng phổi và sức đề kháng.
• Luôn mang theo ống hít và thuốc dự phòng, giúp chủ động xử trí khi xuất hiện triệu chứng bất thường.

Khi nào người bệnh hen cần đi khám?

Hen suyễn là bệnh mạn tính có thể được kiểm soát tốt nếu tuân thủ điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, triệu chứng trở nên nghiêm trọng và không đáp ứng với thuốc cắt cơn thông thường. Khi đó, việc đi khám và can thiệp y tế kịp thời là cần thiết để phòng ngừa biến chứng nặng, thậm chí đe dọa tính mạng.

Người bệnh hen suyễn cần đi khám sớm nếu xuất hiện một hoặc nhiều biểu hiện sau:

• Khó thở nghiêm trọng, đặc biệt vào ban đêm hoặc sáng sớm, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ.
• Thở nhanh, thở dốc, không thể nói hết câu hoặc vận động nhẹ cũng khó khăn.
• Cảm giác tức ngực, đau hoặc bị ép chặt vùng ngực kéo dài.
• Sau khi sử dụng thuốc giãn phế quản khẩn cấp nhưng triệu chứng không cải thiện trong vòng 10-15 phút.
• Biểu hiện lơ mơ, lú lẫn hoặc mất định hướng, đây là dấu hiệu cảnh báo thiếu oxy lên não.
• Da môi hoặc đầu ngón tay tím tái, kèm theo vã mồ hôi lạnh, là dấu hiệu của tình trạng suy hô hấp nặng.
• Thường xuyên phải sử dụng thuốc cắt cơn, vượt quá số liều khuyến nghị trong ngày.

Đi thăm khám kịp thời giúp bác sĩ đánh giá mức độ kiểm soát bệnh, điều chỉnh thuốc và phác đồ điều trị phù hợp nhằm bảo vệ chức năng hô hấp và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.

Hy vọng qua những chia sẻ trên, người bệnh và người thân có thể chủ động hơn trong việc ứng phó với các cơn hen suyễn ngay tại nhà. Việc nắm vững những cách làm giảm cơn hen suyễn tại nhà, kết hợp với duy trì lối sống khoa học và tuân thủ điều trị sẽ là chìa khóa giúp kiểm soát tốt bệnh hen, hạn chế tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đừng quên tái khám định kỳ và luôn mang theo thuốc dự phòng để đảm bảo an toàn trong mọi tình huống.