Nhiều người khi nghe đến bệnh lao thường chỉ nghĩ đến tổn thương ở phổi mà ít ai ngờ rằng lao màng não cũng nguy hiểm không kém. Đây là dạng lao có thể để lại nhiều di chứng nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Từ rối loạn thần kinh, mất trí nhớ đến liệt hoặc mù lòa, những biến chứng này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống người bệnh. Vì vậy, đừng chủ quan với các di chứng lao màng não để lại, hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để bảo vệ sức khỏe một cách chủ động.
Triệu chứng của lao màng não
Trước khi tìm hiểu các di chứng lao màng não có thể gây ra, chúng ta cần nhận biết những triệu chứng đặc trưng của bệnh. Tùy vào giai đoạn nhiễm bệnh mà dấu hiệu có thể xuất hiện ít hoặc rõ ràng hơn theo thời gian.
Giai đoạn khởi phát
Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường tiến triển âm thầm trong vài tuần. Người bệnh có thể bị sốt nhẹ, nhất là vào buổi chiều tối, kèm theo cảm giác mệt mỏi, chán ăn, sụt cân, ngủ kém. Trẻ nhỏ có biểu hiện lười ăn, không muốn chơi và dễ buồn ngủ. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể thấy đau đầu, buồn nôn hoặc bị rối loạn giấc ngủ. Một số trường hợp có thể xuất hiện co giật nhẹ, nhưng thường chỉ xảy ra trong thời gian ngắn.

Giai đoạn toàn phát
Ở giai đoạn này, bệnh đã nặng hơn và triệu chứng trở nên rõ rệt. Người bệnh thường xuyên bị đau đầu âm ỉ, cơn đau có thể tăng mạnh khi gặp ánh sáng mạnh hoặc tiếng ồn. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị sốt kéo dài, đau cột sống, đau khớp, đau bụng, kèm theo buồn nôn hoặc nôn không rõ nguyên nhân. Một số người còn gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa và không kiểm soát được đại tiểu tiện. Khi bệnh tiến triển nghiêm trọng, có thể dẫn đến liệt dây thần kinh sọ, liệt tay chân, rối loạn nhận thức, thay đổi hành vi và có nguy cơ rơi vào hôn mê nếu không được điều trị kịp thời.

Những di chứng lao màng não để lại
Lao màng não là một bệnh lý nguy hiểm, nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì tỉ lệ tử vong có thể lên đến 80%. Hầu hết bệnh nhân mắc lao màng não đều phải nhập viện điều trị tích cực trong vòng 2 đến 4 tháng, cho đến khi dịch não tủy trở lại trạng thái ổn định.
Vậy tại sao di chứng lao màng não lại được ngành y tế đặc biệt quan tâm? Bởi dù người bệnh đã được can thiệp điều trị đầy đủ, các biến chứng để lại vẫn rất nghiêm trọng. Một số di chứng phổ biến bao gồm suy giảm trí nhớ, rối loạn cảm xúc, béo phì, rối loạn nội tiết (như vô kinh, đái tháo nhạt), thậm chí là liệt nửa người, liệt tứ chi, động kinh hay mất thị lực.
Những hậu quả mà bệnh để lại không chỉ làm suy giảm chất lượng sống mà còn kéo theo gánh nặng tinh thần và tài chính cho người bệnh và gia đình. Vì vậy, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào dù là nhỏ nhất cũng cần được theo dõi chặt chẽ và thăm khám kịp thời tại các cơ sở y tế. Phát hiện và điều trị sớm chính là cách tốt nhất để giảm thiểu các di chứng nguy hiểm của lao màng não.

Các biện pháp điều trị lao màng não
Nếu lao màng não được chẩn đoán sớm và xử lý kịp thời, khả năng kiểm soát và điều trị bệnh là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, nếu việc phát hiện bị chậm trễ và người bệnh đã bị tổn thương nặng ở não hoặc màng não, thì các biến chứng do bệnh gây ra có thể rất nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Dù điều trị thành công thì nhiều trường hợp vẫn phải đối mặt với các di chứng vĩnh viễn, không thể phục hồi hoàn toàn.
Hiện nay, có nhiều loại thuốc được sử dụng trong điều trị lao nhằm tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, phổ biến nhất là các thuốc như:
- Isoniazid;
- Rifampin;
- Pyrazinamide;
- Ethambutol.
Trong số đó, Ethambutol là loại ít hoặc không có khả năng thâm nhập vào dịch não tủy nên không phải lúc nào cũng được dùng trong điều trị lao màng não. Thay vào đó, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thêm các loại kháng sinh nhóm Fluoroquinolon như Levofloxacin hoặc Moxifloxacin. Ngoài ra, steroid toàn thân cũng thường được kê đơn nhằm giảm thiểu các biến chứng viêm do lao màng não gây ra.
Về cơ bản, phác đồ điều trị lao màng não khá tương đồng với điều trị lao phổi. Giai đoạn đầu là điều trị tấn công với thuốc liều cao, sau đó là điều trị duy trì kéo dài. Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ bệnh nặng hay nhẹ, thời điểm phát hiện bệnh, sức khỏe tổng thể của người bệnh, khả năng đáp ứng thuốc và mức độ kháng thuốc của vi khuẩn. Vì vậy, phát hiện sớm vẫn là yếu tố then chốt để tăng tỉ lệ phục hồi và giảm nguy cơ biến chứng.

Tóm lại, đừng chủ quan với các di chứng lao màng não để lại, bởi đây là một trong những biến chứng nặng nề và khó hồi phục nhất của bệnh lao. Việc điều trị không chỉ mất nhiều thời gian mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh sau này. Chính vì thế, chủ động thăm khám khi có dấu hiệu bất thường, tuân thủ đúng phác đồ điều trị và nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh sẽ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân cũng như những người xung quanh.
Tiêm vắc xin BCG mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong việc phòng tránh bệnh lao màng não. Không chỉ giúp cơ thể hình thành hệ miễn dịch vững chắc trước vi khuẩn lao, vắc xin còn làm giảm đáng kể nguy cơ mắc các thể lao nặng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là biện pháp dự phòng an toàn, hiệu quả và được khuyến cáo trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện đang cung cấp các gói vắc xin được thiết kế phù hợp với từng độ tuổi và tình trạng sức khỏe cụ thể. Đội ngũ y bác sĩ tại đây sẽ tư vấn chi tiết để giúp bạn lựa chọn vắc xin phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu trong phòng bệnh. Liên hệ ngay với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua hotline 1800 6928 để được tư vấn miễn phí và đặt lịch tiêm phòng phù hợp với nhu cầu cá nhân!