Đau thần kinh tọa có chữa hết không? Các phương pháp điều trị

Đau thần kinh tọa là tình trạng phổ biến, thường gặp ở người từ 30 - 60 tuổi do thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hoặc chấn thương. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển mạn tính, ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.

Đau thần kinh tọa có chữa hết không?

Đau thần kinh tọa là tình trạng đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, thường từ thắt lưng, qua mông xuống chân. Nguyên nhân phổ biến nhất là thoát vị đĩa đệm chèn ép rễ thần kinh. Cơn đau thường buốt, nóng rát, đi kèm tê bì. Tình trạng này gây ra không ít phiền toái cho người bệnh.

Các chuyên gia cho biết, khả năng chữa khỏi và hồi phục của người bệnh đau thần kinh tọa phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như:

• Giai đoạn bệnh: Ở giai đoạn sớm, khi nguyên nhân chỉ là viêm nhẹ hoặc chèn ép tạm thời, bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được xác định chính xác và điều trị kịp thời. Ngược lại, ở giai đoạn mạn tính với tổn thương dây thần kinh kéo dài, việc điều trị tập trung vào kiểm soát triệu chứng, giảm đau và ngăn ngừa biến chứng. Dù không thể phục hồi 100% cấu trúc dây thần kinh đã bị hủy hoại, người bệnh vẫn có thể sinh hoạt bình thường nếu tuân thủ phác đồ điều trị và phục hồi chức năng.
• Nguyên nhân gây bệnh: Thoát vị đĩa đệm nhẹ dễ hồi phục hơn so với hẹp ống sống bẩm sinh hoặc khối u chèn ép.
• Thời điểm phát hiện: Phát hiện sớm trong 1 - 2 tuần đầu tiên giúp tăng khả năng phục hồi rõ rệt, thậm chí lên đến 90% trong một số trường hợp nhẹ.
• Tuổi tác và sức khỏe tổng quát: Người trẻ, không thừa cân, không mắc bệnh nền (tiểu đường, loãng xương) thường hồi phục nhanh hơn.
• Mức độ tuân thủ điều trị: Người kiên trì vật lý trị liệu, dùng thuốc đúng liều và thay đổi lối sống có kết quả tốt hơn.

Các phương pháp điều trị đau thần kinh tọa hiện nay

Như các bạn đã biết, đau thần kinh tọa không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến một loạt các biến chứng nghiêm trọng. Chính vì thế, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với từng giai đoạn bệnh là việc làm vô cùng quan trọng đối với người bệnh đau thần kinh tọa.

Các phương pháp điều trị đau thần kinh tọa hiện nay có thể kể đến như:

Điều trị bảo tồn

Điều trị bảo tồn áp dụng cho giai đoạn nhẹ và trung bình của đau thần kinh tọa. Hướng điều trị này được ưu tiên trong 6 - 8 tuần đầu, giúp 80 - 90% bệnh nhân cải thiện mà không cần phẫu thuật.

Điều trị bảo tồn bao gồm các phương pháp:

• Sử dụng thuốc: Giảm đau (Paracetamol, NSAIDs), giãn cơ (Myonal, Mydocalm), Vitamin nhóm B (B1, B6, B12) hỗ trợ tái tạo bao myelin thần kinh.
• Vật lý trị liệu - phục hồi chức năng:
  • Kéo giãn cột sống thắt lưng bằng máy hoặc thủ công.
  • Bài tập McKenzie, giãn cơ piriformis, gân kheo.
  • Siêu âm trị liệu, điện xung, nhiệt nóng/lạnh giảm viêm.
• Châm cứu, bấm huyệt: Kích thích huyệt ủy trung, hoàn khiêu, thừa phù. Phương pháp này hiệu quả với đau do co cứng cơ.

Can thiệp ngoại khoa

Can thiệp ngoại khoa được áp dụng khi bảo tồn thất bại hoặc có chỉ định cấp cứu. Các phương pháp được chỉ định bao gồm:

• Phẫu thuật vi phẫu lấy nhân thoát vị: Cắt bỏ phần đĩa đệm chèn ép, tỷ lệ cải thiện triệu chứng đạt khoảng 85 - 95% theo một số nghiên cứu, tuy nhiên kết quả còn tùy theo mức độ tổn thương và phục hồi sau mổ.
• Phẫu thuật nội soi: Ít xâm lấn, hồi phục nhanh trong 2 - 4 tuần.
• Thay đĩa đệm nhân tạo: Dành cho thoái hóa nặng, bảo tồn vận động cột sống. Theo các nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ tái phát sau phẫu thuật chỉ 5 - 10% nếu kết hợp phục hồi tốt.

Phục hồi sau điều trị

Giai đoạn phục hồi đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả điều trị lâu dài.

• Tập luyện: Duy trì các bài tập nhẹ nhàng như tư thế con mèo - con bò, cầu mông và kéo gối về ngực để tăng độ dẻo dai và ổn định cột sống.
• Bơi lội: Thực hiện 2 - 3 buổi mỗi tuần giúp tăng sức mạnh nhóm cơ trung tâm và giảm áp lực lên cột sống.
• Tái khám: Thực hiện định kỳ mỗi 3 - 6 tháng, chụp MRI kiểm tra để theo dõi tiến trình phục hồi và phát hiện sớm các bất thường (nếu có).

Cách phòng ngừa đau thần kinh tọa tái phát sau điều trị

Dưới đây là những biện pháp cụ thể giúp bạn phòng ngừa đau thần kinh tọa tái phát sau điều trị, bạn đọc có thể tham khảo:

Duy trì tư thế đúng

Để bảo vệ cột sống và giảm áp lực lên dây thần kinh, hãy chú ý:

• Ngồi: Lưng thẳng, màn hình ngang mắt, chân chạm sàn.
• Nâng vật nặng: Gập gối, giữ lưng thẳng, ôm sát vật vào ngực.
• Nằm: Đệm cứng vừa, gối kê dưới đầu gối (nằm ngửa) hoặc giữa hai chân (nằm nghiêng).

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên và đều đặn cũng là biện pháp hữu hiệu giúp phòng ngừa đau thần kinh tọa tái phát. Theo các chuyên gia, người đau thần kinh tọa nên ưu tiên các môn thể thao nhẹ nhàng giúp tăng cường sức mạnh cơ lưng mà không gây tổn thương như bơi lội, yoga, pilates, đi bộ nhanh…

Kiểm soát cân nặng và chế độ dinh dưỡng

Giữ cân nặng hợp lý và bổ sung dưỡng chất là cách hiệu quả để giảm áp lực lên cột sống. Theo đó, bạn nên:

• Giữ BMI < 25 để giảm áp lực lên đĩa đệm.
• Bổ sung:
  • Canxi (sữa, cá nhỏ nguyên xương).
  • Vitamin D (tắm nắng, cá hồi).
  • Omega-3 (cá ngừ, hạt chia) giảm viêm thần kinh.

Khám sức khỏe định kỳ

Việc thăm khám thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn từ đó có hướng can thiệp kịp thời. Chụp X-quang hoặc chụp MRI cột sống thắt lưng mỗi 1 - 2 năm nếu có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, thăm khám định kỳ còn giúp phát hiện sớm gai xương, thoát vị nhỏ để can thiệp kịp thời.

Đau thần kinh tọa có chữa hết không? Câu trả lời là có nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng cách và duy trì lối sống khoa học. Theo thống kê, hơn 80% bệnh nhân hồi phục hoàn toàn sau 4 - 6 tuần điều trị bảo tồn trong khi phẫu thuật hiện đại mang lại kết quả khả quan cho trường hợp nặng. Quan trọng nhất, người bệnh cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ, kiên trì vật lý trị liệu và thay đổi thói quen sinh hoạt để ngăn ngừa tái phát.