Dấu hiệu nội tiết kém khi mang thai: Nhận biết sớm để bảo vệ mẹ và bé

Trong thai kỳ, sự cân bằng nội tiết tố đóng vai trò quyết định đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Khi hormone quan trọng như progesterone và estrogen bị rối loạn, cơ thể sẽ xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo mà mẹ bầu không nên bỏ qua. Qua bài viết này, Tiêm Chủng Long Châu sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về dấu hiệu rối loạn nội tiết khi mang thai, nguyên nhân và cách cải thiện, giúp mẹ duy trì một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.

Các dấu hiệu nội tiết kém khi mang thai mẹ bầu cần lưu ý

Sự thay đổi hormone trong thai kỳ là hiện tượng sinh lý bình thường, tuy nhiên khi mức hormone mất cân bằng, cơ thể sẽ bắt đầu xuất hiện những biểu hiện rõ rệt cho mẹ bầu dễ nhận biết. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp mà mẹ nên quan sát kỹ:

• Ra máu và nguy cơ dọa sảy thai: Progesterone là hormone giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì lớp niêm mạc tử cung để thai nhi bám chắc. Khi hormone này bị suy giảm, mẹ bầu có thể xuất hiện các biểu hiện như ra máu âm đạo bất thường, thậm chí xuất huyết nhẹ kéo dài, kèm theo cảm giác đau âm ỉ ở vùng bụng dưới hoặc nặng bụng. Một số mẹ còn thấy co thắt tử cung lặp đi lặp lại, đi kèm với cảm giác mệt và choáng nhẹ. Đây là tín hiệu cảnh báo rối loạn nội tiết quan trọng và cần được theo dõi sát sao để can thiệp kịp thời.
• Tăng cân chậm hoặc sụt cân bất thường: Trong thai kỳ, cân nặng của mẹ bầu thường tăng đều để phù hợp với sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, nếu mẹ ăn uống đầy đủ nhưng cân nặng không tăng hoặc thậm chí giảm, đây có thể là dấu hiệu của sự rối loạn nội tiết. Sự thiếu hụt hormone khiến cơ thể hấp thu và sử dụng dưỡng chất kém hiệu quả, từ đó làm tăng nguy cơ thai nhi chậm phát triển. Mẹ cũng sẽ cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt hoặc thiếu năng lượng kéo dài khiến sinh hoạt hàng ngày bị ảnh hưởng.
• Da sạm, mụn bùng phát và tóc rụng nhiều: Nội tiết tố giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của da và tóc. Khi nội tiết kém, mẹ bầu có thể thấy da xỉn màu, nám hoặc tàn nhang xuất hiện rõ rệt, đồng thời tình trạng mụn bùng phát nhiều hơn so với bình thường. Ngoài ra, tóc sẽ rụng nhiều, dễ gãy và thiếu sức sống.
• Mệt mỏi kéo dài, tâm trạng thất thường và mất ngủ: Rối loạn nội tiết tố ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng, năng lượng và chất lượng giấc ngủ của mẹ bầu. Khi hormone không cân bằng, mẹ sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi dù không làm việc quá sức, tâm trạng thay đổi thất thường, dễ lo âu và cáu gắt. Giấc ngủ trở nên chập chờn, khó ngủ sâu và thường xuyên trằn trọc, khiến cơ thể không được phục hồi đầy đủ. Nếu tình trạng này kéo dài, nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của thai nhi.
• Đau đầu thường xuyên: Một dấu hiệu khác của nội tiết kém là tình trạng đau đầu hoặc đau nửa đầu lặp đi lặp lại. Sự mất cân bằng hormone ảnh hưởng đến tuần hoàn máu và hệ thần kinh, khiến mẹ bầu dễ bị nhức đầu, buồn nôn hoặc nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn. Đây là biểu hiện mà nhiều mẹ thường nhầm với mệt mỏi thông thường, nhưng thực tế đây là dấu hiệu rối loạn nội tiết tố thai kỳ cần được quan sát và thăm khám nếu xuất hiện thường xuyên.
• Thai nhi phát triển chậm: Nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất và oxy cho thai nhi. Khi hormone bị rối loạn, thai nhi có thể phát triển chậm, biểu hiện qua thai nhỏ hơn so với tuổi thai, ít thai máy và kết quả siêu âm cho thấy sự tăng cân hoặc phát triển không đạt chuẩn. 

Nguyên nhân khiến mẹ bầu bị nội tiết kém

Sự rối loạn nội tiết trong thai kỳ có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:

• Tiền sử rối loạn nội tiết hoặc các bệnh lý phụ khoa: Nếu trước đây mẹ bầu từng có kinh nguyệt không đều, buồng trứng đa nang, rối loạn tuyến giáp hoặc các vấn đề nội tiết khác thì nguy cơ mất cân bằng hormone khi mang thai sẽ cao hơn.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu vi chất: Thiếu các vi chất như vitamin D, vitamin E, omega-3, sắt, kẽm hoặc vitamin nhóm B sẽ khiến cơ thể không đủ nguyên liệu để sản xuất hormone cần thiết.
• Căng thẳng và áp lực kéo dài: Stress làm tăng hormone cortisol, từ đó ức chế sự sản xuất progesterone và estrogen. Khi cơ thể căng thẳng liên tục khiến mẹ bầu dễ mất ngủ, suy giảm miễn dịch, mệt mỏi kéo dài và rối loạn tâm trạng dẫn đến nội tiết kém.
• Sinh hoạt không điều độ và thiếu vận động: Ngủ ít hơn 7 - 8 tiếng mỗi ngày, thức khuya thường xuyên và lối sống ít vận động đều làm giảm khả năng sản xuất hormone của cơ thể. Những thói quen này làm tăng nguy cơ xuất hiện các triệu chứng mất cân bằng hormone trong thai kỳ.
• Tiếp xúc với môi trường độc hại: Một số hóa chất như BPA trong nhựa, thuốc trừ sâu hoặc khói thuốc lá có thể gây rối loạn hormone. Mẹ bầu tiếp xúc thường xuyên với những chất này sẽ làm tăng nguy cơ mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Cách cải thiện tình trạng nội tiết kém khi mang thai

Khi phát hiện dấu hiệu rối loạn nội tiết tố thai kỳ, mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp tự nhiên kết hợp lối sống khoa học để cân bằng hormone:

• Dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ vi chất: Mẹ nên tăng cường các thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia và quả óc chó, bổ sung vitamin B6, D, E từ trứng, sữa và ngũ cốc nguyên cám. Đồng thời, ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn và đường tinh luyện.
• Hoạt động thể chất nhẹ nhàng, đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga bầu hoặc bơi lội sẽ giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm căng thẳng và hỗ trợ sản xuất hormone. Mẹ nên tránh lối sống thụ động, ngồi hoặc nằm quá lâu, đồng thời duy trì cân nặng hợp lý để không gây áp lực cho cơ thể và thai nhi.
• Quản lý căng thẳng và cải thiện giấc ngủ: Thiền, tập yoga, tắm nước ấm và duy trì lịch sinh hoạt đều đặn là những cách giúp mẹ thư giãn tinh thần và ổn định hormone. Tránh tiếp xúc với thiết bị điện tử trước khi ngủ và duy trì giấc ngủ từ 7 - 8 tiếng mỗi ngày sẽ giúp năng lượng được phục hồi đầy đủ, hạn chế tình trạng mệt mỏi, cáu gắt và rối loạn giấc ngủ.
• Hạn chế tiếp xúc với các chất gây rối loạn nội tiết: Mẹ nên chọn mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da an toàn, không chứa hóa chất độc hại, ưu tiên thực phẩm hữu cơ và tránh sử dụng đồ nhựa chứa BPA. Đồng thời, tránh môi trường có khói thuốc hoặc hóa chất độc hại để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.

Khi nào mẹ bầu cần thăm khám chuyên khoa

Mẹ bầu cần gặp bác sĩ ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu:

• Ra máu bất thường kéo dài.
• Đau bụng, co thắt liên tục.
• Thai máy ít hoặc không thấy thai máy.
• Mệt mỏi kéo dài, mất ngủ, tâm trạng thất thường.
• Da sạm, rụng tóc nhiều bất thường.

Việc thăm khám kịp thời sẽ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng nội tiết, can thiệp đúng cách và đảm bảo sức khỏe mẹ và bé.

Nhận biết và xử lý dấu hiệu nội tiết kém khi mang thai sớm là yếu tố quan trọng để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn. Mẹ bầu nên duy trì lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng hợp lý, giảm căng thẳng và thăm khám định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và thai nhi. Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, việc đến cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, điều chỉnh nội tiết là cần thiết và nên thực hiện ngay lập tức.