Dấu hiệu lupus ban đỏ toàn thân và cách nhận biết sớm để điều trị kịp thời

Lupus ban đỏ toàn thân là một bệnh lý tự miễn phức tạp khi hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn và tấn công chính các tế bào khỏe mạnh. Bệnh có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan quan trọng như da, khớp, tim, thận và hệ thần kinh.

Nhận biết dấu hiệu lupus ban đỏ

Dấu hiệu lupus ban đỏ ở mỗi người cũng không giống nhau, có người chỉ biểu hiện ngoài da nhẹ, nhưng cũng có người bị tổn thương nặng ở nội tạng. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến của lupus ban đỏ mà bạn cần nhận biết để chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.

Phát ban hình cánh bướm trên mặt

Đây là dấu hiệu đặc trưng và dễ nhận biết nhất của bệnh lupus ban đỏ. Khoảng 30% người bệnh xuất hiện vết ban đỏ ở vùng gò má và sống mũi, tạo hình như cánh bướm. Ngoài ra, ban đỏ còn có thể lan ra cổ tay, bàn tay hoặc vùng da hở khác. Các tổn thương da này rất nhạy cảm với ánh sáng, dễ nặng hơn khi tiếp xúc với tia UV. Nếu bệnh tiến triển lâu, vùng da giữa vết ban có thể bị teo, hình thành hồng ban dạng đĩa. Một số trường hợp còn xuất hiện bọng nước, chảy dịch hoặc xuất huyết dưới da.

Sốt kéo dài không rõ nguyên nhân

Viêm nhiễm trong cơ thể do lupus gây ra có thể khiến người bệnh sốt kéo dài hoặc sốt tái diễn nhiều lần mà không tìm thấy nguyên nhân cụ thể. Đây là một trong những dấu hiệu cảnh báo sớm mà người bệnh cần được thăm khám y tế ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.

Đau và sưng khớp

Đau khớp là triệu chứng rất phổ biến, thường xảy ra ở các khớp nhỏ như bàn tay, cổ tay hoặc mắt cá chân. Cảm giác đau thường xuất hiện đối xứng hai bên và có thể kèm theo sưng nhẹ. Triệu chứng này dễ bị nhầm với viêm khớp dạng thấp nên cần xét nghiệm để phân biệt.

Sưng hạch, sưng mắt và bắp chân

Người mắc lupus ban đỏ có thể gặp sưng hạch bạch huyết, phù quanh mắt hoặc sưng bắp chân. Những biểu hiện này là hậu quả của tình trạng viêm lan tỏa trong cơ thể và rối loạn miễn dịch mạn tính.

Rụng tóc từng mảng

Rụng tóc là dấu hiệu khá đặc trưng của lupus. Người bệnh thường bị rụng tóc lan tỏa hoặc thành từng mảng nhỏ, đôi khi để lại vùng hói tạm thời. Nguyên nhân là do viêm nang tóc hoặc ban đỏ trên da đầu, đi kèm với tổn thương da.

Ngón tay, ngón chân đổi màu (Hội chứng Raynaud)

Khoảng 30% người bị lupus đồng thời mắc hội chứng Raynaud, tình trạng các mạch máu ở đầu ngón tay, ngón chân co lại khi gặp lạnh hoặc căng thẳng, khiến da chuyển màu trắng, tím rồi đỏ, kèm cảm giác tê buốt hoặc đau nhói.

Mệt mỏi, kiệt sức kéo dài

Người bệnh lupus thường có cảm giác mệt mỏi cực độ, dù ngủ đủ giấc và không hoạt động quá sức. Sự kiệt sức này khác hẳn với mệt mỏi thông thường, có thể kéo dài nhiều ngày và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày.

Đau ngực khi hít thở sâu

Đau nhói ngực khi hít thở sâu hoặc ho là dấu hiệu cảnh báo viêm màng phổi hoặc viêm màng tim hai biến chứng khá thường gặp của lupus. Người bệnh có thể cảm thấy đau giảm đi khi ngồi dậy hoặc ngả người về phía trước.

Loét miệng và mũi

Khoảng 40% người bệnh lupus xuất hiện các vết loét nhỏ trong khoang miệng hoặc mũi, thường không đau và tồn tại vài ngày đến vài tuần. Tuy là tổn thương nhẹ nhưng đây là dấu hiệu giúp bác sĩ định hướng chẩn đoán bệnh.

Chấm đỏ và xuất huyết dưới da

Do lupus làm giảm số lượng tiểu cầu, mạch máu dễ vỡ gây ra các chấm đỏ li ti trên da, chảy máu cam hoặc chảy máu nướu khi đánh răng. Những biểu hiện này cần được xử lý sớm để phòng ngừa biến chứng xuất huyết nghiêm trọng.

Đau đầu và rối loạn thần kinh

Khoảng 50% người mắc lupus gặp tình trạng đau đầu kéo dài, giảm trí nhớ, khó tập trung hoặc tê ngứa các dây thần kinh. Một số trường hợp nặng có thể bị đau nửa đầu hoặc đột quỵ sớm ở độ tuổi 30 đến 40.

Tóm lại, lupus ban đỏ là căn bệnh tự miễn phức tạp, có thể tấn công nhiều cơ quan cùng lúc. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và thăm khám chuyên khoa kịp thời là chìa khóa giúp người bệnh kiểm soát bệnh tốt hơn, hạn chế biến chứng nặng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Lupus ban đỏ có lây không?

Nhiều người thường lo lắng rằng bệnh lupus ban đỏ có thể lây lan do đặc trưng xuất hiện các tổn thương da như ban đỏ hay phát ban. Tuy nhiên, trên thực tế, lupus ban đỏ không phải là bệnh truyền nhiễm. Đây là một bệnh lý tự miễn, xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể vốn có nhiệm vụ bảo vệ bạn khỏi vi khuẩn và virus lại nhầm lẫn và tấn công chính các mô lành mạnh.

Nguyên nhân gây bệnh lupus ban đỏ không xuất phát từ virus, vi khuẩn hay nấm, mà chủ yếu liên quan đến yếu tố di truyền, nội tiết và môi trường. Một số tác nhân như ánh nắng mặt trời, căng thẳng kéo dài, hoặc sử dụng thuốc không phù hợp có thể kích hoạt hoặc làm bệnh bùng phát mạnh hơn, nhưng không có khả năng lây qua tiếp xúc, đường hô hấp hay máu.

Vì vậy, người mắc lupus ban đỏ hoàn toàn có thể sinh hoạt, làm việc và giao tiếp bình thường mà không lo lây nhiễm cho người khác. Điều quan trọng là cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, kết hợp chế độ nghỉ ngơi, ăn uống và bảo vệ da hợp lý để kiểm soát bệnh hiệu quả.

Phòng ngừa lupus ban đỏ

Hiện nay, y học vẫn chưa có phương pháp đặc hiệu để phòng ngừa hoàn toàn bệnh lupus ban đỏ, do đây là bệnh lý tự miễn có cơ chế phức tạp, liên quan đến yếu tố di truyền, nội tiết và môi trường. Tuy nhiên, mỗi người vẫn có thể giảm nguy cơ khởi phát hoặc hạn chế bệnh tái phát bằng cách chăm sóc sức khỏe đúng cách và tránh các yếu tố kích hoạt.

Trước hết, người bệnh nên thận trọng khi sử dụng thuốc, đặc biệt là những loại có nguy cơ gây mẫn cảm hoặc kích hoạt phản ứng tự miễn như procainamide, hydralazine, minocycline, diltiazem, penicillamine, INH, quinidine hay methyldopa. Việc dùng thuốc cần được bác sĩ chỉ định và theo dõi chặt chẽ, tránh tự ý sử dụng hoặc ngưng thuốc đột ngột.

Bên cạnh đó, người bệnh cần giữ gìn sức khỏe toàn thân, tránh để cơ thể bị nhiễm khuẩn hoặc căng thẳng kéo dài, vì đây là những yếu tố có thể khiến lupus bùng phát. Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mạnh và tái khám định kỳ là những biện pháp hữu hiệu giúp kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về dấu hiệu lupus ban đỏ. Lupus ban đỏ toàn thân là bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện và điều trị sớm. Việc lắng nghe cơ thể, chú ý đến những dấu hiệu bất thường và đi khám khi có nghi ngờ sẽ giúp người bệnh ngăn chặn các tổn thương nghiêm trọng và duy trì cuộc sống khỏe mạnh, cân bằng hơn. Chủ động chăm sóc sức khỏe, tuân thủ phác đồ điều trị và giữ tinh thần lạc quan chính là chìa khóa giúp người bệnh sống tốt cùng lupus ban đỏ.