Đau bụng quặn từng cơn là dấu hiệu bệnh gì? Những thông tin cần biết

Đôi khi, những cơn đau quặn bụng có thể tự khỏi nếu nguyên nhân chỉ là các rối loạn nhẹ trong tiêu hóa và được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, không thể chủ quan, bởi đau quặn bụng cũng có thể là biểu hiện của các vấn đề nghiêm trọng hơn trong hệ tiêu hóa, bắt nguồn từ thói quen ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh hoặc là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn cần được điều trị kịp thời. Vậy, đau bụng quặn từng cơn là dấu hiệu bệnh gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Triệu chứng khác đi kèm với đau bụng quặn từng cơn

Đau bụng quặn từng cơn thường không xuất hiện đơn lẻ mà đi kèm với nhiều triệu chứng khác, phản ánh tình trạng rối loạn ở các cơ quan tiêu hóa hoặc nội tạng. Tùy theo nguyên nhân gây đau, người bệnh có thể gặp các biểu hiện sau:

• Buồn nôn và nôn: Thường xuất hiện trong các bệnh lý dạ dày tá tràng, viêm tụy cấp hoặc tắc ruột. Nôn có thể làm giảm cảm giác đau tạm thời nhưng cũng là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải.
• Sốt: Là biểu hiện thường gặp trong các tình trạng viêm như viêm ruột thừa, viêm ruột, viêm đại tràng.
• Tiêu chảy hoặc táo bón: Là triệu chứng đặc trưng trong các rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích hoặc nhiễm trùng đường ruột.
• Chướng bụng, đầy hơi: Gợi ý tình trạng ứ khí hoặc kém tiêu hóa, có thể đi kèm với đau âm ỉ hoặc đau quặn từng cơn, đặc biệt sau khi ăn.
• Phân bất thường: Phân lỏng, có nhầy, mùi hôi hoặc lẫn máu thường đi kèm trong các bệnh viêm đại tràng hoặc nhiễm trùng tiêu hóa.
• Đau lan: Đau có thể lan ra lưng, hông hoặc vùng bụng khác, giúp định hướng vị trí tổn thương như tụy, gan, thận.

Đau bụng quặn từng cơn là dấu hiệu bệnh gì?

Đau bụng quặn từng cơn là biểu hiện lâm sàng khá phổ biến, thường gặp trong nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau liên quan đến hệ tiêu hóa, gan mật, tiết niệu và phụ khoa. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:

Bệnh lý dạ dày tá tràng

Các bệnh như viêm loét dạ dày tá tràng hay trào ngược dạ dày thực quản có thể gây ra cơn đau bụng vùng thượng vị. Mặc dù phần lớn các trường hợp đau mang tính chất âm ỉ, một số người bệnh có thể xuất hiện đau quặn từng cơn, đặc biệt khi dạ dày tăng co bóp hoặc có tổn thương sâu gây co thắt.

Hội chứng ruột kích thích (IBS)

Là một rối loạn chức năng của ruột, không do tổn thương thực thể. Người bệnh thường cảm thấy đau bụng quặn từng cơn, kèm theo thay đổi tính chất phân (tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ), đầy bụng và chướng hơi. Cơn đau thường giảm sau khi đi tiêu.

Viêm loét đại tràng, bệnh Crohn

Đây là hai bệnh lý viêm ruột mạn tính. Bệnh nhân thường bị đau quặn bụng, tiêu chảy kéo dài, có thể lẫn máu và chất nhầy trong phân. Viêm loét kéo dài còn gây sụt cân, thiếu máu và mệt mỏi toàn thân.

Bệnh lý gan mật

Các bệnh lý như viêm gan, xơ gan ít khi gây đau quặn. Tuy nhiên, khi có biến chứng như tắc ống mật chủ, viêm túi mật cấp hoặc sỏi đường mật, bệnh nhân có thể gặp cơn đau quặn dữ dội vùng hạ sườn phải, lan ra sau lưng hoặc vai phải, đôi khi kèm sốt, buồn nôn.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Nhiễm trùng tiểu hoặc viêm bàng quang, viêm niệu quản có thể gây đau bụng quặn vùng dưới rốn hoặc vùng hông lưng, kèm tiểu buốt, tiểu rắt, nước tiểu đục hoặc có mùi hôi. Nếu lan đến thận, bệnh nhân có thể sốt cao và đau vùng hông dữ dội.

Bệnh phụ khoa

Ở nữ giới, các bệnh như u nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu hoặc u xơ tử cung có thể gây đau bụng quặn từng cơn, thường tăng lên trong kỳ kinh hoặc sau giao hợp. Các cơn đau có thể kèm rối loạn kinh nguyệt, khí hư bất thường.

Cách điều trị đau bụng quặn từng cơn

Đau bụng quặn từng cơn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ rối loạn tiêu hóa lành tính đến các bệnh lý nghiêm trọng như viêm ruột, bệnh lý gan mật, phụ khoa hay tiết niệu. Dưới đây là các biện pháp điều trị thường được áp dụng:

Các biện pháp chăm sóc tại nhà

Trong trường hợp cơn đau nhẹ, không kéo dài và không kèm theo các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà nhằm cải thiện triệu chứng:

• Chườm ấm vùng bụng: Nhiệt liệu pháp giúp thư giãn các cơ trơn đường tiêu hóa, giảm co thắt và cải thiện cơn đau.
• Massage nhẹ vùng bụng: Kích thích lưu thông máu, thư giãn cơ và hỗ trợ giảm đau hiệu quả.
• Trà hoa cúc: Có đặc tính kháng viêm và an thần nhẹ, giúp làm dịu đường tiêu hóa, giảm chướng bụng, co thắt.
• Bù nước và chất điện giải: Đặc biệt cần thiết khi đau bụng đi kèm tiêu chảy, nhằm duy trì cân bằng nội môi và tránh mất nước. Cần thận trọng ở bệnh nhân có bệnh lý thận.
• Nghỉ ngơi hợp lý: Hạn chế hoạt động mạnh, giúp giảm áp lực lên ổ bụng và phục hồi nhanh chóng.
• Sử dụng thuốc không kê đơn: Acetaminophen hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau tạm thời, tuy nhiên cần tránh lạm dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
• Thuốc kháng acid hoặc ức chế bơm proton: Áp dụng trong trường hợp nghi ngờ nguyên nhân từ dạ dày, cần có sự hướng dẫn chuyên môn.

Lưu ý: Phụ nữ mang thai, người cao tuổi và người có bệnh nền nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tự ý áp dụng các phương pháp trên.

Can thiệp y tế

Khi cơn đau bụng quặn từng cơn kéo dài, tái diễn nhiều lần hoặc kèm các dấu hiệu nguy hiểm như sốt, nôn ói, tiêu chảy kéo dài, sụt cân, đi ngoài ra máu… người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị chuyên sâu.

Tùy theo nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định:

• Kháng sinh: Dùng trong các trường hợp viêm dạ dày do vi khuẩn hoặc nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.
• Aminosalicylates: Điều trị viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.
• Corticosteroids: Áp dụng khi có phản ứng viêm nặng trong bệnh viêm ruột.
• Thuốc chống co thắt: Giảm triệu chứng đau ở bệnh nhân hội chứng ruột kích thích hoặc co thắt cơ quá mức. Người bệnh không được tự ý sử dụng thuốc mà cần có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Nên ăn và kiêng gì khi bị đau quặn bụng từng cơn?

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cải thiện triệu chứng đau bụng quặn từng cơn, đồng thời góp phần phục hồi chức năng tiêu hóa và ngăn ngừa tái phát. Vậy nên ăn và kiêng gì khi bị đau quặn bụng từng cơn?

Thực phẩm nên ăn

• Thực phẩm giàu flavonoid: Hành, táo, gừng và trà xanh là nguồn giàu flavonoid tự nhiên, chất chống oxy hóa có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn Helicobacter pylori (HP).
• Thực phẩm chứa lợi khuẩn: Sữa chua hoặc thực phẩm lên men chứa probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm tình trạng đầy hơi, tiêu chảy liên quan đến rối loạn đường ruột.
• Chất xơ hòa tan: Có trong táo, lê, yến mạch giúp làm dịu niêm mạc tiêu hóa, giảm tiết axit dạ dày, hỗ trợ điều hòa nhu động ruột.
• Thực phẩm giàu vitamin A: Khoai lang, cà rốt, rau bina, gan động vật và dưa lưới giúp tái tạo niêm mạc tiêu hóa và hỗ trợ lành các vết loét.
• Thực phẩm giàu vitamin C: Ổi, cam, kiwi, bông cải xanh, mồng tơi.

Thực phẩm nên kiêng

• Rượu bia và đồ uống có cồn.
• Đồ chiên rán, thức ăn nhanh, nội tạng động vật.
• Gia vị cay, chua, mặn.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để hiểu rõ hơn về tình trạng đau bụng quặn từng cơn và những nguyên nhân tiềm ẩn có thể liên quan. Đừng chủ quan trước bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của cơ thể. Việc nhận biết sớm, thăm khám đúng lúc và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp bạn phòng ngừa và xử lý kịp thời những nguy cơ có thể xảy ra.