Cứng hàm không chỉ khiến sinh hoạt thường ngày trở nên khó khăn mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng - đặc biệt là uốn ván. Uốn ván do vi khuẩn xâm nhập qua vết thương có thể gây co cứng cơ, dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời. Nhận biết sớm triệu chứng cứng hàm và chủ động phòng ngừa bằng vắc xin là chìa khóa bảo vệ sức khỏe bền vững.
Cứng hàm là gì? Khi nào cần lo lắng?
Cứng hàm là hiện tượng cơ hàm bị co cứng, khiến người bệnh khó hoặc không thể mở miệng. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân thông thường như viêm khớp, chấn thương, nhưng đặc biệt nguy hiểm khi là dấu hiệu sớm của bệnh uốn ván.
Vi khuẩn Clostridium tetani xâm nhập qua vết thương hở, tiết ra độc tố gây ức chế hệ thần kinh trung ương. Hậu quả là các cơ, nhất là cơ hàm, bị co thắt liên tục, tạo nên triệu chứng cứng hàm đặc trưng.
Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp các biểu hiện kèm theo như khó nuốt, co cứng cổ, lưng và toàn thân. Khi cứng hàm xuất hiện sau chấn thương hoặc kèm các dấu hiệu trên, đây là tình huống khẩn cấp cần được xử lý ngay, vì có thể là dấu hiệu khởi đầu của uốn ván - căn bệnh nguy hiểm có nguy cơ tử vong cao.

Biến chứng nguy hiểm nếu không xử lý cứng hàm do uốn ván kịp thời
Cứng hàm do uốn ván không chỉ gây khó chịu mà còn là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm độc thần kinh nghiêm trọng. Nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời, người bệnh có nguy cơ đối mặt với nhiều biến chứng đe dọa tính mạng.
Suy hô hấp: Biến chứng đe dọa tính mạng do uốn ván
Uốn ván làm co cứng các nhóm cơ trên toàn cơ thể, bao gồm cả cơ hô hấp. Co thắt mạnh liên tục khiến người bệnh khó thở, dẫn đến thiếu oxy trầm trọng. Nếu không được hỗ trợ thở máy hoặc mở khí quản kịp thời, suy hô hấp có thể gây tử vong nhanh chóng.

Gãy xương do co cứng cơ quá mức
Trong các cơn co giật mạnh, lực tác động của cơ có thể đủ lớn để gây gãy xương sườn, xương sống hoặc xương chi, nhất là ở người cao tuổi hoặc có nền xương yếu. Đây là biến chứng nghiêm trọng, kéo dài thời gian điều trị và hồi phục.
Tổn thương thần kinh kéo dài
Độc tố uốn ván ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương. Nếu bệnh tiến triển nặng, người bệnh có thể gặp các di chứng thần kinh lâu dài như: tăng trương lực cơ, vận động kém linh hoạt, rối loạn thăng bằng hoặc phản xạ.
Nguy cơ tử vong cao
Theo thống kê y tế, tỷ lệ tử vong do uốn ván có thể lên tới 10 - 20%, đặc biệt ở những trường hợp không được tiêm phòng hoặc xử trí sớm. Trẻ sơ sinh, người già và bệnh nhân suy giảm miễn dịch có nguy cơ tử vong cao hơn khi mắc bệnh.

Phòng ngừa cứng hàm do uốn ván hiệu quả bằng vắc xin
Cứng hàm do uốn ván hoàn toàn có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vắc xin - phương pháp duy nhất giúp cơ thể tạo miễn dịch và tránh nguy cơ mắc bệnh. Việt Nam hiện áp dụng đa dạng các loại vắc xin có chứa thành phần ngừa uốn ván, phù hợp cho nhiều độ tuổi từ trẻ sơ sinh đến người lớn. Các loại vắc xin này không chỉ giúp ngăn ngừa tình trạng cứng hàm nguy hiểm do uốn ván mà còn giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng như suy hô hấp hoặc tử vong.
Việc tiêm vắc xin định kỳ giúp duy trì nồng độ kháng thể đủ mạnh để cơ thể chống lại độc tố uốn ván khi có nguy cơ phơi nhiễm từ môi trường. Hiểu được tầm quan trọng của việc phòng bệnh chủ động, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện cung cấp đầy đủ các loại vắc xin có thành phần ngừa uốn ván với mức giá hợp lý. Phụ huynh và người dân có thể dễ dàng lựa chọn loại vắc xin phù hợp cho bản thân và gia đình.
Các loại vắc xin ngừa uốn ván tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu:
- Vắc xin uốn ván hấp phụ TT.
- Vắc xin uốn ván bạch hầu hấp phụ Td.
- Vắc xin 3 trong 1 Boostrix.
- Vắc xin 3 trong 1 Adacel.
- Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim.
- Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa.
- Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim.

Cứng hàm không nên xem nhẹ, đặc biệt khi đây có thể là dấu hiệu ban đầu của bệnh uốn ván - một tình trạng nguy hiểm cần được xử lý khẩn cấp. Bên cạnh việc điều trị y tế kịp thời, phòng bệnh bằng cách tiêm vắc xin uốn ván đầy đủ và đúng lịch là biện pháp bảo vệ sức khỏe lâu dài, giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh. Đừng quên lựa chọn Trung tâm Tiêm chủng Long Châu để tiêm các loại vắc xin uy tín, bảo vệ bản thân và gia đình trước những mối nguy tiềm ẩn.