Chỉ số SGOT trong xét nghiệm máu là gì? Ý nghĩa của chỉ số SGOT

Khi đi khám sức khỏe định kỳ, nhiều người thường thắc mắc khi thấy chỉ số SGOT trong kết quả xét nghiệm máu tăng hoặc giảm so với mức bình thường. SGOT (AST) là enzyme có trong nhiều mô. Khi mô bị tổn thương, enzyme này có thể rò rỉ vào máu, gián tiếp phản ánh tình trạng tổn thương. Vì vậy, việc tìm hiểu ý nghĩa của chỉ số SGOT là cần thiết để phát hiện sớm những bất thường trong cơ thể.

Chỉ số SGOT trong xét nghiệm máu là gì?

Xét nghiệm SGOT là một trong những xét nghiệm máu quan trọng giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe của gan và phát hiện sớm tổn thương gan.

Định nghĩa SGOT

SGOT là viết tắt của glutamic-oxaloacetic transaminase, còn được gọi là AST (aspartate aminotransferase). Đây là một loại enzyme gan có trong tế bào gan và nhiều cơ quan khác như tim, cơ, thận và não.

Mặc dù SGOT được dùng để đánh giá chức năng gan, enzyme này cũng có ở tim, cơ, thận và não. Do đó, chấn thương cơ, cơn đau tim hoặc tổn thương ở các cơ quan này cũng có thể làm tăng chỉ số SGOT trong máu.

*Chỉ số SGOT trong xét nghiệm máu là gì?*

Mục đích của xét nghiệm SGOT

Xét nghiệm SGOT giúp đo nồng độ enzyme AST trong máu, từ đó đánh giá hoạt động và sức khỏe của gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, enzyme SGOT sẽ rò rỉ vào máu, làm tăng nồng độ của nó. Vì vậy, bác sĩ thường sử dụng xét nghiệm này để chẩn đoán bệnh gan hoặc theo dõi tình trạng tổn thương gan ở những người mắc bệnh lý về gan, chẳng hạn như viêm gan C.

Mối liên hệ giữa SGOT và SGPT

Để đánh giá chính xác hơn tình trạng gan, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm SGPT (hay còn gọi là ALT) cùng với SGOT. ALT (alanine aminotransferase) là enzyme tập trung chủ yếu trong gan, nên chỉ số ALT tăng cao thường là dấu hiệu đặc hiệu hơn của tổn thương gan so với SGOT.

Xét nghiệm SGOT là công cụ hữu ích giúp bác sĩ phát hiện và theo dõi các vấn đề về gan. Tuy nhiên, vì SGOT còn tồn tại ở nhiều cơ quan khác, nên kết quả cần được kết hợp với xét nghiệm ALT và các dấu hiệu lâm sàng khác để xác định nguyên nhân chính xác.

Chỉ số SGOT tăng cao hoặc giảm thấp có ý nghĩa gì?

Chỉ số SGOT bình thường là bao nhiêu?

Mức SGOT bình thường nằm trong khoảng 5 - 40 đơn vị/lít huyết thanh.

Phạm vi này có thể thay đổi đôi chút tùy theo phương pháp xét nghiệm của từng phòng thí nghiệm. Nếu kết quả khác biệt đáng kể so với giới hạn bình thường, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo tổn thương hoặc rối loạn chức năng gan.

SGOT tăng cao có ý nghĩa gì?

Khi nồng độ SGOT trong máu tăng cao, điều đó cho thấy các tế bào gan hoặc cơ quan khác đang bị tổn thương, khiến enzyme này rò rỉ vào máu.

Một số nguyên nhân phổ biến gồm:

Bệnh lý về gan: Viêm gan virus, gan nhiễm mỡ không do rượu, xơ gan, ung thư gan, hoặc tổn thương gan do rượu.
Tổn thương ở các cơ quan khác: Tim, thận, cơ hoặc xương.
Ảnh hưởng tạm thời: Do tập thể dục gắng sức hoặc do sử dụng một số loại thuốc.
Trường hợp nghiêm trọng: Nồng độ AST rất cao có thể là dấu hiệu của viêm gan cấp tính hoặc tổn thương gan tiến triển.

*Khi nồng độ SGOT trong máu tăng cao, điều đó cho thấy các tế bào gan đang bị tổn thương*

Vì vậy, khi chỉ số SGOT tăng, cần khám bác sĩ để tìm nguyên nhân chính xác, tránh tự ý kết luận hoặc điều trị.

SGOT giảm thấp có ý nghĩa gì?

Mặc dù hiếm gặp hơn so với tình trạng tăng SGOT, việc chỉ số SGOT (AST) giảm thấp đôi khi có thể phản ánh một số tình trạng sức khỏe đặc biệt, bao gồm:

Thiếu vitamin B6 (pyridoxine): Đây là yếu tố đồng vận cần thiết cho hoạt động của AST. Thiếu hụt vitamin B6 có thể làm giảm hoạt tính enzym trong huyết thanh.
Xơ gan giai đoạn muộn: Khi chức năng gan suy giảm nghiêm trọng và số lượng tế bào gan giảm đáng kể, mức AST có thể thấp hơn bình thường do giảm tổng hợp enzyme.
Một số rối loạn di truyền hoặc bệnh lý chuyển hóa hiếm gặp: Có thể ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp hoặc hoạt động của enzyme gan.

Tuy nhiên, mức SGOT thấp thường không mang nhiều ý nghĩa lâm sàng và hiếm khi được sử dụng như một chỉ dấu để chẩn đoán bệnh. Việc đánh giá SGOT thấp cần được thực hiện trong bối cảnh tổng thể lâm sàng, kết hợp với các chỉ số khác như ALT, albumin, INR, và tổng phân tích chức năng gan. Nếu nghi ngờ có thiếu hụt vitamin hoặc bệnh lý chuyển hóa, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm bổ sung phù hợp.

*Thiếu vitamin B6, khiến cơ thể không sản xuất đủ enzyme SGOT*

Những cách giúp hạ chỉ số SGOT tại nhà

Chỉ số SGOT (AST) tăng cao thường cho thấy gan đang bị tổn thương hoặc chịu áp lực do chế độ ăn, thuốc men hay thói quen sinh hoạt. Việc điều chỉnh lối sống và ăn uống hợp lý có thể giúp giảm men gan và cải thiện chức năng gan tự nhiên. Dưới đây là những biện pháp đơn giản, dễ áp dụng tại nhà.

Ăn uống lành mạnh để bảo vệ gan

Một chế độ ăn tốt cho gan là yếu tố then chốt giúp hạ chỉ số SGOT:

Tăng cường rau xanh và trái cây: Các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như quả mọng, cà rốt, cải bó xôi giúp giải độc gan và giảm viêm.
Chọn protein nạc: Ưu tiên cá, thịt gà hoặc protein thực vật, thay vì thịt đỏ nhiều mỡ để giảm gánh nặng cho gan.
Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn: Thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường hoặc chất bảo quản có thể khiến gan làm việc quá sức.
Uống trà xanh: Trà xanh chứa các hợp chất giúp hỗ trợ chức năng gan và giảm tổn thương tế bào gan.

Uống đủ nước mỗi ngày

Nước giúp thanh lọc độc tố và hỗ trợ gan trong quá trình chuyển hóa. Cố gắng uống 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cơ thể và giúp gan hoạt động hiệu quả hơn.

Giảm hoặc ngừng uống rượu

Rượu là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan và làm tăng men SGOT. Việc hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu bia giúp gan có thời gian phục hồi và giảm đáng kể chỉ số SGOT.

Duy trì thói quen tập thể dục hợp lý

Vận động thường xuyên giúp tăng cường trao đổi chất và cải thiện sức khỏe gan.

Nên chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc đạp xe.
Tránh tập luyện quá sức vì tổn thương cơ cũng có thể khiến chỉ số SGOT tăng tạm thời.

Thận trọng khi sử dụng thuốc

Một số loại thuốc, chẳng hạn thuốc giảm đau hoặc thuốc hạ mỡ máu (statin), có thể làm men gan tăng. Bên cạnh đó, không nên tự ý ngừng thuốc, mà hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều chỉnh phù hợp.

Hỗ trợ gan bằng các biện pháp tự nhiên

Một vài thảo dược và thực phẩm tự nhiên có thể giúp gan khỏe mạnh hơn:

Nghệ: Chứa curcumin có khả năng giảm viêm và bảo vệ tế bào gan.
Cây kế sữa: Là thực phẩm bổ sung tự nhiên nổi tiếng trong việc hỗ trợ giải độc gan.
Tỏi: Giúp kích hoạt enzyme gan giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.

Ngủ đủ giấc và thư giãn hợp lý

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và tái tạo tế bào gan. Nên ngủ 7 - 8 tiếng mỗi đêm, đồng thời tránh căng thẳng kéo dài vì stress cũng ảnh hưởng đến gan.

Để hạ chỉ số SGOT hiệu quả, bạn cần kết hợp nhiều biện pháp từ ăn uống, nghỉ ngơi, vận động đến quản lý thuốc và hạn chế rượu. Những thói quen lành mạnh này không chỉ giúp giảm men gan mà còn bảo vệ sức khỏe toàn thân lâu dài.

Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc: “Chỉ số SGOT trong xét nghiệm máu là gì?”. Tóm lại, chỉ số SGOT là dấu hiệu quan trọng giúp đánh giá chức năng gan và phát hiện sớm các bệnh lý về gan, tim hoặc cơ. Nếu chỉ số này tăng cao, người bệnh cần được thăm khám để xác định nguyên nhân chính xác, tránh tự ý điều trị. Duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp ổn định chỉ số SGOT và bảo vệ gan hiệu quả.