Chân răng là gì? Những thông tin cần biết

Chân răng là bộ phận nằm sâu dưới nướu, giúp răng đứng vững và thực hiện tốt chức năng ăn nhai. Khi chân răng gặp vấn đề, sức khỏe răng miệng có thể bị ảnh hưởng, gây đau nhức, ê buốt. Vậy chân răng có cấu tạo như thế nào, đảm nhiệm những nhiệm vụ gì và cần chăm sóc ra sao để luôn khỏe mạnh? 

Chân răng là gì?

Chân răng là cấu trúc quan trọng giúp cố định răng trong xương ổ răng, đảm bảo chức năng ăn nhai và duy trì sự ổn định của toàn bộ cung hàm. 

Về mặt giải phẫu, mỗi răng được chia thành hai phần chính: Thân răng (phần lộ ra trong khoang miệng) và chân răng (phần nằm dưới nướu, cắm sâu trong xương hàm). Ranh giới giữa hai phần là cổ răng. Chân răng được bao bọc bởi lớp cement và được neo giữ bởi hệ thống dây chằng nha chu. Khi chân răng bị lộ hoặc tổn thương, chức năng của răng sẽ bị ảnh hưởng đáng kể, tạo điều kiện cho các bệnh lý nha chu phát triển.

Răng vĩnh viễn

Răng vĩnh viễn là hệ răng tồn tại suốt đời, do đó cấu trúc chân răng được hình thành chắc chắn và ổn định hơn. Số chân của từng nhóm răng bao gồm:

• Răng có 1 chân: Răng cửa, răng nanh, răng hàm nhỏ (premolar) ở cả hai hàm, ngoại trừ một số vị trí đặc biệt.
• Răng có 2 chân: Răng hàm nhỏ thứ nhất hàm trên; răng hàm lớn thứ nhất và thứ hai ở hàm dưới.
• Răng có 3 chân: Răng hàm lớn thứ nhất và thứ hai ở hàm trên.
• Răng khôn (răng số 8): Số chân thay đổi, có thể 3 hoặc 4 chân, đôi khi chân răng cong, phân nhánh hoặc dính nhau.

Nhờ hệ thống chân răng bền vững, răng vĩnh viễn đảm nhiệm vai trò ăn nhai chính. Tuy nhiên, nếu chân răng bị tiêu, viêm hoặc lộ ra ngoài, đây đều là dấu hiệu bệnh lý và cần được xử trí kịp thời.

Răng sữa

Răng sữa là hệ răng tạm thời, xuất hiện từ giai đoạn trẻ nhỏ và tồn tại cho đến khi răng vĩnh viễn mọc thay. Số lượng chân răng sữa được phân bố như sau:

• Răng có 1 chân: Gồm các răng cửa và răng nanh.
• Răng có 2 chân: Chủ yếu là các răng hàm dưới, bao gồm chân gần và chân xa.
• Răng có 3 chân: Các răng hàm trên, gồm hai chân ngoài và một chân trong.

Chân răng có cấu tạo thế nào? 

Cấu trúc của chân răng được chia thành ba lớp chính, mỗi lớp đảm nhận vai trò sinh lý và bảo vệ riêng biệt.

• Xi măng gốc răng: Lớp ngoài cùng của chân răng không giống men răng ở thân răng, có bản chất gần giống xương và được tạo ra từ mô liên kết trung bì. Xi măng là điểm bám của các dây chằng nha chu, giúp cố định răng vào xương ổ răng, đồng thời tham gia vào cơ chế hấp thụ lực nhai.
• Ngà răng: Nằm bên trong xi măng gốc răng, ngà răng chứa mạch máu và dây thần kinh cảm giác, nhạy cảm với các kích thích cơ học và nhiệt độ. Ngà răng đóng vai trò nuôi dưỡng chân răng và truyền cảm giác đau khi có tổn thương hoặc sâu răng.
• Tủy răng: Phần sâu nhất nằm trong ống tủy ở chân răng, chứa mạch máu và thần kinh, là trung tâm nuôi dưỡng răng và điều hòa cảm giác. 

Chân răng có chức năng gì?

Chân răng là bộ phận quan trọng giúp răng ổn định và thực hiện chức năng ăn nhai hiệu quả. Bao quanh chân răng là các dây chằng nha chu, có vai trò cố định răng vào xương ổ răng, giữ cho răng vững chắc trên cung hàm và chịu lực khi nhai. Phần tận cùng của chân răng có cấu trúc chóp, nơi các mạch máu và dây thần kinh đi vào tủy răng, cung cấp dưỡng chất và oxy nuôi dưỡng răng. Nhờ đó, chân răng không chỉ giữ răng ổn định mà còn duy trì sức sống và khả năng cảm giác của răng.

Các bệnh thường gặp ở chân răng

Chân răng là bộ phận quan trọng giúp răng bám chắc vào nướu và thực hiện chức năng ăn nhai. Tuy nhiên, vị trí này cũng rất dễ bị tổn thương do các bệnh lý răng miệng. Một số bệnh thường gặp ở chân răng bao gồm:

Viêm chân răng

Viêm chân răng là tình trạng nhiễm trùng tại vùng chân răng, thường xuất hiện khi vệ sinh răng miệng kém hoặc mắc các bệnh nha chu. Triệu chứng thường gặp gồm: nướu đỏ sẫm, đau nhức gốc răng, hơi thở có mùi hôi, chảy máu chân răng và trong một số trường hợp có thể sốt hoặc mệt mỏi. 

Viêm nha chu

Bệnh lý này là biến chứng tiến triển từ viêm chân răng, gây tổn thương mô nâng đỡ răng, bao gồm dây chằng nha chu và xương ổ răng. Viêm nha chu làm răng lung lay, dễ gãy rụng, đồng thời tăng nguy cơ nhiễm trùng lan rộng trong khoang miệng.

Áp xe chân răng

Áp xe xảy ra khi ổ viêm tại chân răng tích tụ mủ, gây sưng đau dữ dội, nướu tấy đỏ và có thể lan sang các mô xung quanh. Bệnh lý này không chỉ ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai mà còn có nguy cơ biến chứng nguy hiểm như viêm xoang hàm, mặt hoặc nhiễm trùng huyết nếu không xử lý kịp thời.

Những lưu ý để bảo vệ răng miệng

Để bảo vệ răng miệng và duy trì sức khỏe toàn hàm, cần chăm sóc răng miệng đúng cách và chủ động phòng ngừa các bệnh lý. Các chuyên gia nha khoa khuyến cáo một số lưu ý sau:

• Vệ sinh răng miệng đúng cách: Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, chải kỹ các kẽ răng để loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám.
• Sử dụng nước súc miệng: Giúp diệt khuẩn, làm sạch khoang miệng và hỗ trợ ngăn ngừa hôi miệng.
• Dùng chỉ nha khoa: Loại bỏ thức ăn và mảng bám bị kẹt trong các kẽ răng mà bàn chải không tiếp cận được.
• Hạn chế thực phẩm ngọt: Trẻ em nên giảm ăn kẹo, bánh ngọt để phòng ngừa sâu răng và viêm nướu.
• Tránh thực phẩm quá cứng hoặc quá nóng: Giúp bảo vệ men răng, hạn chế nguy cơ mẻ răng hoặc kích ứng nướu.
• Khám răng định kỳ: Tái khám mỗi 6 tháng để phát hiện sớm các vấn đề răng miệng và can thiệp kịp thời.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chân răng và các bệnh lý thường gặp. Hãy duy trì thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách, kết hợp khám nha khoa định kỳ để bảo vệ sức khỏe răng miệng một cách toàn diện.