Cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn hiệu quả và an toàn

Kiết lỵ là một căn bệnh đường ruột khá phổ biến, gây đau bụng, tiêu chảy nhiều lần trong ngày và làm người bệnh mệt mỏi, mất nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Đặc biệt ở người lớn, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể kéo dài và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn như thế nào cho hiệu quả, an toàn và phù hợp với từng tình trạng bệnh? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu chi tiết để bạn có thể chủ động xử lý khi gặp tình huống này.

Dấu hiệu nhận biết bệnh sớm kiết lỵ ở người lớn

Kiết lỵ là bệnh nhiễm khuẩn hoặc amip ở ruột già, gây viêm loét niêm mạc đại tràng, dẫn đến hiện tượng tiêu chảy kèm máu hoặc chất nhầy. Có hai loại chính:

• Kiết lỵ do vi khuẩn (shigella): Lây qua đường ăn uống, đặc biệt ở những nơi điều kiện vệ sinh kém.
• Kiết lỵ do amip (Entamoeba histolytica): Lây nhiễm từ thức ăn, nước uống hoặc tiếp xúc với người nhiễm bệnh.

Một số triệu chứng điển hình để nhận biết sớm:

• Đau bụng quặn, chủ yếu ở vùng hạ vị hoặc hố chậu trái.
• Đi ngoài nhiều lần trong ngày (có thể từ 5 - 15 lần), phân ít, kèm theo máu hoặc nhầy.
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao nếu nhiễm khuẩn nặng.
• Cảm giác mót rặn sau khi đi ngoài.
• Mệt mỏi, chán ăn, cơ thể mất nước nhanh.

Việc phát hiện sớm và có cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn phù hợp ngay từ đầu sẽ giúp quá trình hồi phục nhanh chóng hơn và ngăn ngừa biến chứng.

Những nguyên tắc quan trọng trong cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn

Cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn đúng là người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:

Bổ sung nước và điện giải kịp thời

Tiêu chảy nhiều lần khiến cơ thể mất nước và chất điện giải rất nhanh. Vì vậy, hãy chủ động uống nhiều nước, ưu tiên các dung dịch như oresol (ORS), nước cháo loãng, nước dừa, nước muối pha loãng… Điều này giúp duy trì huyết áp, cải thiện tình trạng mệt mỏi và hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Ăn uống nhẹ, dễ tiêu

Trong thời gian bị bệnh, người lớn nên ăn cháo trắng, súp gà, cơm nhão, hạn chế chất xơ và dầu mỡ. Tuyệt đối tránh đồ cay, chua, thức uống có gas hoặc cồn. Chế độ ăn hợp lý là một phần quan trọng trong cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn, giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.

Nghỉ ngơi đầy đủ

Khi cơ thể đang trong tình trạng nhiễm trùng, hệ miễn dịch phải hoạt động liên tục để chống lại sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây bệnh khác. Quá trình này tiêu tốn rất nhiều năng lượng và khiến cơ thể dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, suy kiệt nếu không được chăm sóc đúng cách. Vì vậy, việc nghỉ ngơi đầy đủ trong giai đoạn này là vô cùng quan trọng nhằm giúp cơ thể tập trung toàn bộ nguồn lực để phục hồi và loại bỏ tác nhân gây bệnh.

Ngược lại, nếu tiếp tục làm việc quá sức, vận động cường độ cao hoặc thường xuyên thức khuya, bạn sẽ khiến hệ miễn dịch bị suy yếu, làm kéo dài thời gian bệnh hoặc khiến tình trạng nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, hãy lắng nghe cơ thể, cho phép bản thân được nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và hạn chế tối đa các hoạt động gắng sức trong thời gian này để hỗ trợ quá trình hồi phục một cách hiệu quả nhất.

Cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn bằng thuốc và y học hiện đại

Việc điều trị kiết lỵ bằng thuốc cần được thực hiện nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ, dựa trên kết quả xét nghiệm phân hoặc thăm khám lâm sàng. Việc sử dụng thuốc không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc hoặc các biến chứng không mong muốn. Dưới đây là các nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị kiết lỵ ở người lớn:

Thuốc kháng sinh

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn hay amip, bác sĩ sẽ chỉ định loại kháng sinh hoặc thuốc diệt ký sinh trùng phù hợp. Cụ thể:

• Với kiết lỵ do vi khuẩn: Các kháng sinh như ciprofloxacin, norfloxacin hoặc azithromycin thường được chỉ định.
• Với kiết lỵ amip: Thuốc đặc trị như metronidazole hoặc tinidazole giúp tiêu diệt amip gây bệnh.

Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý mua thuốc uống nếu chưa có chỉ định, vì có thể gây kháng thuốc hoặc tác dụng phụ không mong muốn.

Thuốc chống tiêu chảy

Trong một số trường hợp được lựa chọn cẩn thận, có thể sử dụng loperamide để làm giảm số lần đi ngoài. Tuy nhiên, chỉ được dùng khi không có biểu hiện sốt hoặc tiêu chảy có lẫn máu, vì thuốc này có thể làm chậm quá trình đào thải vi khuẩn, làm nặng thêm tình trạng nhiễm trùng.

Thuốc bổ trợ

Ngoài các thuốc điều trị đặc hiệu, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số thuốc hỗ trợ nhằm cải thiện triệu chứng và thúc đẩy quá trình hồi phục:

• Thuốc hạ sốt, giảm đau: Paracetamol có thể được sử dụng trong trường hợp sốt nhẹ hoặc đau quặn bụng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn trong giai đoạn cấp tính. Tuy nhiên, cần tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn để tránh nguy cơ gây độc gan.
• Men vi sinh (probiotic): Đây là các lợi khuẩn có thể được bổ sung để giúp khôi phục sự cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột, đặc biệt sau khi dùng kháng sinh. Một số loại men vi sinh như Lactobacillus rhamnosus GG hoặc Saccharomyces boulardii đã được nghiên cứu cho thấy có thể giúp rút ngắn thời gian bị tiêu chảy. Tuy nhiên, hiệu quả có thể khác nhau ở mỗi người.

Điều trị kiết lỵ bằng y học hiện đại thường mang lại hiệu quả nhanh chóng nếu được áp dụng đúng cách và kịp thời. Tuy nhiên, việc tự ý điều trị hoặc trì hoãn can thiệp y tế có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm mất nước, viêm đại tràng nặng, hoặc nhiễm trùng lan rộng. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị và tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ.

Kiết lỵ là căn bệnh đường ruột tuy không quá nguy hiểm nếu được xử lý sớm, nhưng cũng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu chủ quan. Qua bài viết này, bạn đã biết rõ cách chữa bệnh kiết lỵ ở người lớn một cách hiệu quả, từ các biện pháp y học hiện đại đến mẹo dân gian và chế độ ăn uống sinh hoạt. Hãy luôn lắng nghe cơ thể, chủ động thăm khám và điều trị đúng lúc để bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình.