Các loại tắc ruột thường gặp và cách phòng ngừa

Tắc ruột là tình trạng nghiêm trọng của hệ tiêu hóa, thường biểu hiện qua các triệu chứng như đau bụng dữ dội, nôn ói và chướng bụng. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp sớm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe. Vậy các loại tắc ruột thường gặp là gì?

Các loại tắc ruột thường gặp

Tắc ruột là một tình trạng nguy hiểm, có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi hoặc giới tính nào. Nguyên nhân và biểu hiện có thể khác nhau tùy vào tuổi tác và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Để hỗ trợ bác sĩ trong chẩn đoán và lựa chọn phương pháp điều trị, tắc ruột thường được chia thành hai nhóm chính là tắc ruột cơ học và tắc ruột cơ năng. 

Dưới đây là bảng phân chia các loại tắc ruột thường gặp:

Ngoài ra, dựa theo tiến triển, các loại tắc ruột có thể phân loại thành tắc ruột cấp tính và bán cấp, hoặc theo mức độ tắc nghẽn hoàn toàn hay không hoàn toàn.

Các triệu chứng thường gặp của bệnh tắc ruột

Các biểu hiện lâm sàng của tắc ruột thường xuất hiện sớm và tiến triển nhanh. Một số triệu chứng điển hình gồm:

• Đau bụng, chướng bụng: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Người bệnh thường đau từng cơn, dữ dội, sau đó giảm rồi tái phát theo chu kỳ 2 - 3 phút. Lúc đầu, đau có thể khu trú ở một vùng nhưng dần lan ra toàn bụng.
• Buồn nôn và nôn liên tục: Triệu chứng này thường đi kèm với các cơn đau. Ban đầu, người bệnh nôn ra thức ăn, sau đó là dịch mật, dịch tiêu hóa, và cuối cùng có thể nôn ra cả phân.
• Bí trung đại tiện: Đây là dấu hiệu quan trọng gợi ý tắc ruột hoàn toàn. Triệu chứng thường xuất hiện muộn hơn do phần ruột dưới chỗ tắc vẫn còn khả năng đẩy hơi và phân ra ngoài trong giai đoạn đầu.
• Bụng căng, gõ vang: Người bệnh có thể thấy bụng căng trướng. Ở những bệnh nhân gầy, thành bụng mỏng có thể quan sát thấy các quai ruột nổi hằn. Khi soi đèn, có thể thấy rõ sóng nhu động di chuyển dưới da, một đặc điểm điển hình của tắc ruột cơ học.

Đối tượng có nguy cơ tắc ruột

Tắc ruột có thể gặp ở nhiều nhóm đối tượng khác nhau, đặc biệt là những người có hệ tiêu hóa yếu hoặc mắc các bệnh lý nền. Một số nhóm dễ bị tắc ruột gồm:

• Trẻ sơ sinh: Nguyên nhân thường gặp là lồng ruột (một đoạn ruột chui vào đoạn kế cận) hoặc xoắn ruột. Trẻ có thể quấy khóc, sốt, bỏ bú, nôn ói,… nhưng triệu chứng thường khó nhận biết rõ ràng.
• Trẻ em: Hệ tiêu hóa còn non nớt, dễ bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống, sinh hoạt. Hội chứng lồng ruột thường xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi. Biểu hiện có thể là sốt cao, nôn dịch xanh vàng, phân lẫn máu, căng cứng bụng, mệt mỏi, mắt lờ đờ,…
• Người cao tuổi: Thường bị tắc ruột do dính ruột, dây thắt, thoát vị hay ung thư đường ruột. Thói quen ăn uống không khoa học như ăn nhiều chất xơ, nhai không kỹ hoặc táo bón lâu ngày cũng góp phần làm tăng nguy cơ. Triệu chứng thường gặp là đầy hơi, chướng bụng, đau bụng, khó đi cầu, mệt mỏi.
• Người mắc bệnh lý về ruột: Như viêm ruột mạn tính (Crohn), viêm túi thừa, xoắn đại tràng.

Cách phòng ngừa tắc ruột

Thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ tiêu hóa. Để giảm nguy cơ tắc ruột, bạn nên:

• Uống đủ nước mỗi ngày: Nước giúp làm mềm phân, hỗ trợ quá trình tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón (yếu tố làm tăng nguy cơ tắc ruột).
• Duy trì vận động thể chất: Tập thể dục thường xuyên giúp kích thích nhu động ruột, tăng cường sức khỏe toàn diện.
• Ăn chậm, nhai kỹ: Thói quen này giúp giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, hạn chế tình trạng nuốt phải thức ăn quá to gây khó tiêu hoặc tắc nghẽn.
• Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn nhiều trong 3 bữa chính, bạn có thể ăn 4 - 5 bữa nhỏ để hệ tiêu hóa làm việc nhẹ nhàng hơn.
• Bổ sung chất xơ hợp lý: Ăn đủ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt giúp đường ruột hoạt động hiệu quả, tránh táo bón. Tuy nhiên, không nên ăn quá nhiều chất xơ cùng lúc, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc có bệnh lý đường ruột.
• Khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các bệnh lý đường ruột như polyp, viêm ruột, khối u,… để có biện pháp xử lý kịp thời.

Có thể thấy, tắc ruột được phân loại dựa trên nhiều yếu tố như nguyên nhân, tiến triển và mức độ tắc nghẽn. Mỗi dạng tắc ruột đều tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng nếu chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị. Do đó, việc nhận biết sớm triệu chứng, hiểu rõ các loại tắc ruột và thăm khám y tế kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu rủi ro cho người bệnh.

Tiêm vắc xin là cách chủ động và hiệu quả giúp phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe cho cả bản thân và gia đình. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín với cơ sở vật chất hiện đại, không gian tiêm sạch sẽ, đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm và tận tâm. Tại đây, vắc xin được bảo quản đúng chuẩn, quy trình tiêm chủng an toàn và dịch vụ tư vấn, nhắc lịch miễn phí giúp khách hàng chủ động theo dõi các mũi tiêm. Hãy liên hệ ngay hotline miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch hẹn nhanh chóng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.