Các loại mụn nước thường gặp và phương pháp điều trị hiệu quả

Không ít người từng gặp phải hiện tượng những nốt nhỏ chứa dịch trong suốt nổi trên da, gây cảm giác ngứa ngáy hoặc châm chích. Đây chính là biểu hiện đặc trưng của mụn nước - một dạng tổn thương da phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Tùy vào nguyên nhân gây ra, mụn nước có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc lan rộng thành từng đám, liên quan đến các bệnh lý từ nhẹ đến nghiêm trọng. Vậy mụn nước cụ thể là gì và các loại mụn nước thường gặp là gì? 

Mụn nước là gì?

Mụn nước là những tổn thương da có dạng bóng nước nhỏ, nổi trên bề mặt, chứa dịch lỏng trong suốt hoặc vàng nhạt. Chúng hình thành khi lớp ngoài của da bị tổn thương hoặc phản ứng viêm làm tích tụ dịch giữa các lớp biểu bì. Trong một số trường hợp, nếu vùng da có mụn nước bị nhiễm khuẩn, chất dịch bên trong có thể chuyển thành mủ, khiến tổn thương nghiêm trọng hơn.

Mụn nước có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành từng cụm, phân bố ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể như tay, chân, môi, vùng kín hoặc thân mình. Việc nhận biết sớm và xử trí đúng cách là điều rất quan trọng, bởi nếu mụn nước bị vỡ, không được chăm sóc y tế phù hợp có thể dẫn đến nhiễm trùng, viêm da hoặc để lại sẹo. 

Tùy theo nguyên nhân gây ra, các loại mụn nước sẽ có đặc điểm và mức độ nghiêm trọng khác nhau, cần được phân biệt rõ ràng để lựa chọn hướng điều trị hiệu quả.

Các loại mụn nước thường gặp và đặc điểm nhận biết

Nếu làn da bạn xuất hiện các bóng nước nhỏ chứa dịch, đừng chủ quan - bởi đây có thể là dấu hiệu điển hình của các loại mụn nước do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Dưới đây là những dạng thường gặp và đặc trưng lâm sàng giúp bạn nhận diện sớm.

Mụn nước do zona thần kinh

Zona (giời leo) là một dạng tái hoạt động của virus varicella zoster - thủ phạm gây thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus này ẩn mình trong hạch thần kinh và có thể “thức dậy” khi miễn dịch suy yếu, gây phát ban và nổi các loại mụn nước dọc theo dây thần kinh. Tổn thương thường mọc thành cụm, gây đau rát, sốt, mệt mỏi, và nếu không được điều trị đúng cách, có thể để lại biến chứng thần kinh hậu zona.

Mụn nước do chàm da (eczema)

Một trong các loại mụn nước xuất hiện phổ biến ở người lớn là do viêm da cơ địa hay chàm thể tạng. Tổn thương thường khởi đầu bằng tình trạng đỏ da, khô ráp, ngứa ngáy kéo dài, sau đó nổi nhiều mụn nước nhỏ li ti. Khi mụn vỡ sẽ gây rỉ dịch, đóng vảy và bong tróc da. Eczema thường tiến triển mạn tính và dễ tái phát, nhất là khi tiếp xúc với chất gây dị ứng hoặc căng thẳng kéo dài.

Mụn nước do thủy đậu

Thủy đậu là bệnh nhiễm virus cấp tính, chủ yếu xảy ra ở trẻ nhỏ nhưng người lớn cũng có thể mắc. Đặc điểm là sốt, mệt mỏi, sau đó xuất hiện các loại mụn nước rải rác toàn thân – từ mặt, ngực, lưng đến tay chân. Mụn nước có thể to dần, có lõm ở giữa, nếu không chăm sóc đúng cách sẽ dễ bị nhiễm khuẩn, hóa mủ. Mặc dù bệnh có thể tự khỏi, nhưng việc dùng thuốc kháng virus đúng lúc sẽ giúp rút ngắn thời gian bệnh và ngăn biến chứng.

Mụn nước do ghẻ, rôm sảy, tay chân miệng và các bệnh lý khác

Ghẻ nước gây ra những mụn nước nhỏ, ngứa nhiều về đêm, thường xuất hiện ở kẽ tay, khuỷu tay, cơ quan sinh dục. Đây là bệnh do ký sinh trùng gây nên, rất dễ lây lan nếu không được điều trị đúng cách.

Rôm sảy hay gặp ở trẻ nhỏ vào mùa hè, biểu hiện là các loại mụn nước nhỏ lấm tấm, ngứa, đỏ, mọc ở trán, cổ, lưng.

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm với biểu hiện điển hình là các bóng nước ở miệng, lòng bàn tay, bàn chân, kèm theo sốt và loét miệng. Cần theo dõi sát vì một số trường hợp có thể tiến triển nặng.

Ngoài ra, còn có các loại mụn nước đặc biệt do nhiễm virus Herpes (mụn nước vùng môi, sinh dục), hoặc bệnh tự miễn như Pemphigoid - với đặc điểm bóng nước lớn, dễ vỡ, gây đau và kèm theo các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng.

Việc điều trị tùy thuộc nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định thuốc bôi chứa corticosteroid, thuốc kháng virus hoặc thuốc chống ký sinh trùng. Trong mọi trường hợp, nếu bạn nghi ngờ mình đang mắc phải các loại mụn nước kể trên, hãy thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp.

Điều trị mụn nước

Phần lớn mụn nước đều lành tính và có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp cần can thiệp y tế:

• Mụn nước do nhiễm trùng (như Herpes, zona, tay chân miệng...): Cần dùng thuốc kháng virus, kháng sinh hoặc thuốc đặc trị theo chỉ định bác sĩ.
• Mụn nước do dị ứng, hóa chất: Cần ngưng tiếp xúc với tác nhân gây kích ứng, có thể dùng thuốc bôi chống viêm hoặc kháng histamin.
• Mụn nước do bệnh tự miễn (Pemphigoid...): Hiện chưa có cách điều trị dứt điểm, thường cần dùng corticosteroid và thuốc hỗ trợ để kiểm soát triệu chứng.
• Mụn nước lớn, có mủ hoặc nhiễm trùng nặng: Có thể phải chích rạch và dẫn lưu dịch trong điều kiện vô trùng.

Dù thuộc nhóm các loại mụn nước nào, bạn cũng nên tránh làm vỡ bóng nước, giữ vệ sinh da sạch sẽ và thăm khám khi có dấu hiệu bất thường.

Mụn nước có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhẹ như rôm sảy đến nghiêm trọng như zona, tay chân miệng hay các bệnh tự miễn. Việc nhận biết đúng các loại mụn nước thường gặp sẽ giúp bạn chủ động xử lý và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm. Khi mụn nước kèm theo triệu chứng toàn thân, đau rát kéo dài hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và chăm sóc đúng cách.

Tiêm vắc xin đúng lịch là cách hiệu quả giúp cơ thể hình thành kháng thể, ngăn ngừa sự tấn công của virus gây bệnh có thể dẫn đến nổi mụn nước, điển hình như thủy đậu hoặc zona. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin chính hãng, tiêm an toàn với đội ngũ y tế nhiều kinh nghiệm, giúp bạn yên tâm bảo vệ sức khỏe. Gọi tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp.