Biến chứng sau nút mạch gan - Những điều cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe

Tại Việt Nam, ung thư gan là một trong những loại ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao. Nút mạch gan (TACE - Transarterial Chemoembolization) là một trong những giải pháp điều trị được ứng dụng rộng rãi. Tuy hiệu quả nhưng quy trình này không tránh khỏi những rủi ro nhất định. Việc hiểu rõ về biến chứng sau nút mạch gan giúp người bệnh và gia đình chuẩn bị tốt hơn trong quá trình theo dõi và hồi phục.

Biến chứng sau nút mạch gan là gì?

Nút mạch gan là thủ thuật đưa thuốc điều trị trực tiếp vào động mạch nuôi khối u gan, đồng thời làm tắc mạch để cắt đứt nguồn dinh dưỡng nuôi u. Sau khi thực hiện thủ thuật này, một số bệnh nhân có thể gặp biến chứng sau nút mạch gan.

Thông thường, sau khi nút mạch, người bệnh có thể xuất hiện một vài phản ứng nhẹ như mệt mỏi, đau vùng gan, sốt nhẹ. Đây là các tác dụng phụ bình thường, xảy ra khi cơ thể phản ứng với thuốc hoặc thiếu máu cục bộ tạm thời ở vùng gan. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng diễn ra kéo dài, nặng dần hoặc xuất hiện những dấu hiệu bất thường như vàng da, sốt cao, đau dữ dội, người bệnh cần cảnh giác vì đó có thể là biến chứng nghiêm trọng.

Tỷ lệ xảy ra biến chứng nghiêm trọng sau nút mạch gan là khoảng 5 - 10%, trong đó đa số là các biến chứng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm và xử trí kịp thời.

Những biến chứng thường gặp sau nút mạch gan

Sau đây là một số biến chứng sau nút mạch gan thường gặp mà người bệnh và gia đình cần nhận diện sớm:

Hội chứng sau nút mạch (Post-embolization syndrome)

Chiếm tỉ lệ cao nhất trong các phản ứng sau thủ thuật. Người bệnh có thể sốt nhẹ, đau bụng vùng gan, buồn nôn hoặc nôn. Đây là phản ứng bình thường, thường xuất hiện trong vòng 3 – 5 ngày đầu sau can thiệp và có thể tự cải thiện bằng cách nghỉ ngơi, sử dụng thuốc hỗ trợ.

Tổn thương gan cấp

Đây là biến chứng nghiêm trọng hơn. Do vùng gan bị thiếu máu cục bộ, men gan có thể tăng cao ở người mắc xơ gan nặng, có nguy cơ dẫn tới suy gan. Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng.

Viêm túi mật, áp xe gan

Thuốc hoặc các yếu tố gây tắc mạch có thể lan đến các vùng khác ngoài u, gây viêm, nhiễm trùng. Áp xe gan là tình trạng cần can thiệp y tế sớm vì có thể dẫn tới sốc nhiễm khuẩn nếu không điều trị kịp thời.

Tắc động mạch ngoài gan không mong muốn

Nếu quá trình nút mạch không chính xác, thuốc có thể đi lạc vào các mạch máu ngoài gan như mạch dạ dày, tụy, ruột,… gây tổn thương các cơ quan này. Đây là biến chứng hiếm nhưng cần được cảnh giác. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, vàng da, đau bụng dữ dội, tiêu chảy, mất ý thức,… là rất quan trọng. Khi có bất kỳ biểu hiện bất thường nào, cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra lại.

Biến chứng sau nút mạch gan có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm của biến chứng sau nút mạch gan phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Loại biến chứng: Các biến chứng nhẹ thường có thể tự khỏi. Trong khi đó, các biến chứng nặng hơn như nhiễm trùng hoặc tổn thương gan cấp cần được can thiệp điều trị sớm.
• Tình trạng sức khỏe trước đó: Người bị xơ gan nặng, viêm gan B/C hoặc có bệnh lý tim mạch, thận,… sẽ có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng.
• Kỹ thuật thực hiện: Tay nghề bác sĩ, trang thiết bị và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Theo các chuyên gia, việc theo dõi thể trạng sát sao sau can thiệp có thể giúp phát hiện sớm các bất thường, giảm thiểu biến chứng nguy hiểm.

Làm gì để hạn chế và xử trí biến chứng sau nút mạch gan?

Để hạn chế biến chứng sau nút mạch gan, người bệnh cần tuân thủ đầy đủ hướng dẫn của bác sĩ sau can thiệp:

Nghỉ ngơi, chăm sóc đúng cách

Sau thủ thuật, người bệnh cần nằm nghỉ ngơi ít nhất 1 - 2 ngày. Việc theo dõi các chỉ số sinh tồn, tình trạng đau bụng, nhiệt độ cơ thể sẽ giúp phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.

Chế độ ăn uống phù hợp

Nên ăn nhẹ, ăn các loại đồ ăn dễ tiêu và ăn nhiều rau xanh. Tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng. Uống đủ nước giúp thải độc và hỗ trợ gan phục hồi.

Khi nào cần quay lại bệnh viện?

Nếu có các dấu hiệu như:

• Sốt cao > 38.5°C không hạ sau 2 ngày;
• Đau bụng tăng, chướng bụng, nôn ói kéo dài;
• Vàng da, nước tiểu sẫm màu;
• Lú lẫn, mệt lả, không tỉnh táo.

Người bệnh nên đến bệnh viện ngay để được xử trí kịp thời.

Lưu ý sau nút mạch gan

Sau khi xuất viện, người bệnh cần được gia đình hỗ trợ theo dõi tại nhà:

• Kiểm tra nhiệt độ hằng ngày.
• Theo dõi màu da, nước tiểu và phân.
• Ghi nhớ lịch tái khám: Tùy theo từng trường hợp, bác sĩ sẽ hẹn xét nghiệm máu, siêu âm hoặc chụp CT để đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện biến chứng sớm.
• Chế độ sinh hoạt cũng rất quan trọng: Hạn chế lao động nặng, tránh sử dụng rượu bia, duy trì tinh thần tích cực và vận động nhẹ nhàng sau 1 - 2 tuần tùy tình trạng sức khỏe.

Nút mạch gan là phương pháp điều trị hiệu quả nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra biến chứng. Việc hiểu rõ các biến chứng sau nút mạch gan, từ nhẹ đến nặng, cùng với chế độ chăm sóc và theo dõi đúng cách sẽ là yếu tố then chốt giúp người bệnh hồi phục tốt hơn. Nếu có dấu hiệu bất thường, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để tránh những hậu quả không mong muốn.

Ngoài ra, một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư gan chính là tình trạng viêm gan B mạn tính. Việc tiêm vắc xin viêm gan B đầy đủ và đúng lịch là biện pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm về sau, trong đó có cả ung thư gan - nguyên nhân khiến nhiều người phải điều trị bằng phương pháp nút mạch gan. Hãy chủ động phòng bệnh ngay từ đầu, đặc biệt là cho trẻ sơ sinh, người chưa từng tiêm chủng hoặc có nguy cơ cao. Tiêm vắc xin không chỉ giúp bảo vệ chính bạn mà còn góp phần bảo vệ cả cộng đồng. Liên hệ với Trung tâm Tiêm chủng Long Châu ngay hôm nay để đặt lịch tiêm và nhận về vô vàn những ưu đãi hấp dẫn khác.