Khi bỗng nhiên cảm thấy tê một bên mặt hoặc toàn bộ vùng mặt, nhiều người thường xem nhẹ hoặc cho rằng chỉ do mệt mỏi hay tư thế ngủ không đúng. Nhưng bạn có biết, tê mặt có thể là dấu hiệu của những bệnh lý tiềm ẩn, thậm chí là tình trạng cấp cứu cần được xử lý kịp thời? Việc nhận biết và phân biệt nguyên nhân gây tê mặt là vô cùng quan trọng để tránh các hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu xem tê mặt có nguy hiểm hay không qua bài viết dưới đây.
Tê mặt là gì?
Tê mặt hay còn gọi là mất cảm giác mặt (facial numbness), là một hiện tượng phổ biến khi mà cảm giác bình thường trên khuôn mặt bị suy giảm hoặc mất đi hoàn toàn. Người bị tê mặt có thể cảm thấy một vùng da mặt trở nên tê liệt, mất cảm giác, hoặc thậm chí xuất hiện cảm giác dị cảm tức là cảm giác bất thường như kim châm, ngứa râm ran, nóng rát. Ngoài ra, tê mặt còn có thể đi kèm với triệu chứng yếu cơ hoặc liệt cơ ở một phần hoặc toàn bộ khuôn mặt, gây ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và biểu đạt cảm xúc.

Nguyên nhân gây tê mặt thường liên quan đến các vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến dây thần kinh điều khiển cảm giác và vận động của khuôn mặt. Trong cơ thể, các dây thần kinh này có nhiệm vụ truyền tín hiệu cảm giác từ da mặt lên não bộ và ngược lại, truyền lệnh vận động từ não đến các cơ mặt. Khi dây thần kinh bị tổn thương, viêm nhiễm, chèn ép hoặc đứt gãy, hiện tượng tê mặt sẽ xuất hiện.
Tê mặt không phải là một bệnh lý riêng biệt mà là một triệu chứng báo hiệu các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, có thể từ những nguyên nhân đơn giản như căng thẳng thần kinh, thiếu máu, đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn như chấn thương dây thần kinh mặt, viêm dây thần kinh, thoái hóa đốt sống cổ, hoặc các bệnh lý thần kinh trung ương như đột quỵ, đa xơ cứng, hoặc khối u não. Vì vậy, mức độ nguy hiểm của tê mặt phụ thuộc rất lớn vào nguyên nhân gây ra và các triệu chứng đi kèm.

Để đánh giá đúng tình trạng tê mặt, bác sĩ sẽ dựa trên việc khảo sát chi tiết các triệu chứng kèm theo như mức độ tê liệt, vị trí tê, có yếu cơ hay không, và các dấu hiệu khác như đau đầu, chóng mặt, mất thăng bằng hoặc rối loạn thị giác. Việc thăm khám kỹ lưỡng kết hợp với các xét nghiệm hình ảnh và xét nghiệm chuyên sâu sẽ giúp xác định nguyên nhân chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Bị tê mặt có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám?
Tê mặt có thể rất nguy hiểm, tùy thuộc vào nguyên nhân và các triệu chứng đi kèm. Chính vì vậy, bất kỳ ai khi xuất hiện cảm giác tê mặt đều không nên chủ quan mà cần đi khám ngay để được chẩn đoán chính xác và xử trí kịp thời.
Tê mặt trong nhiều trường hợp, nó có thể là dấu hiệu cảnh báo của những bệnh lý nghiêm trọng. Đặc biệt, khi tê mặt đi kèm với các triệu chứng đột ngột khác như thay đổi thị lực, yếu hoặc liệt cơ mặt, mất cảm giác ở một bên cơ thể, hoặc rối loạn khả năng ngôn ngữ thì đây có thể là dấu hiệu của đột quỵ hoặc các rối loạn thần kinh khác đang diễn tiến. Những trường hợp này cần được cấp cứu y tế ngay lập tức để tránh những hậu quả nặng nề có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe, thậm chí tính mạng.

Một số triệu chứng cảnh báo bạn cần đặc biệt chú ý bao gồm:
- Thay đổi về thị lực: Mờ mắt, mất khả năng nhìn rõ, hoặc có hiện tượng nhìn đôi, chớp sáng.
- Yếu cơ hoặc liệt một bên mặt: Một bên mặt có thể bị chảy xệ, mất kiểm soát vận động hoặc cảm giác.
- Mất cảm giác ở một bên cơ thể: Có thể là tê hoặc hoàn toàn mất cảm giác, kéo dài từ mặt xuống tay hoặc chân.
- Sự nhầm lẫn, mất phương hướng: Khó nhận biết môi trường xung quanh, nói năng lắp bắp hoặc không rõ ràng.
- Khó khăn khi cầm nắm, phối hợp động tác: Thao tác đơn giản như cầm vật hay sử dụng tay trở nên khó khăn.
- Mất thăng bằng hoặc dễ ngã: Gây nguy hiểm khi đi lại, cần được đánh giá ngay.
Ngược lại, nếu tê mặt xuất hiện nhẹ, không kèm các dấu hiệu nghiêm trọng khác và kéo dài ngắn ngày, khả năng nguy hiểm thấp hơn. Tuy nhiên, dù mức độ nhẹ hay nghiêm trọng thì việc thăm khám y tế vẫn là điều cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân và tránh các biến chứng không mong muốn.
Tóm lại, tê mặt có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là các bệnh lý về thần kinh. Khi thấy tê mặt kèm các biểu hiện bất thường, bạn hoặc người thân không nên chần chừ mà cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.
Tê mặt do bệnh gì gây ra?
Tê mặt có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Phẫu thuật nha khoa: Các thủ thuật như nhổ răng, điều trị tủy răng, hay phẫu thuật vùng rãnh nha khoa có thể ảnh hưởng tới các dây thần kinh mặt xung quanh. Điều này có thể gây tổn thương dây thần kinh, dẫn đến tê mặt tạm thời hoặc lâu dài tùy mức độ can thiệp.
- Chấn thương vùng mặt: Va đập mạnh, tai nạn hoặc tổn thương trực tiếp đến vùng mặt có thể làm tổn thương dây thần kinh hoặc cơ mặt, gây tê hoặc thậm chí liệt một phần mặt.
- Ngủ sai tư thế: Thói quen ngủ gục đầu, nằm nghiêng hoặc tư thế không thoải mái có thể khiến dây thần kinh bị chèn ép tạm thời, tạo ra cảm giác tê, ngứa hoặc kiến bò ở mặt khi thức dậy.
- Bệnh đa xơ cứng (Multiple Sclerosis - MS): Đây là bệnh tự miễn, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các sợi thần kinh, gây tổn thương và làm giảm khả năng truyền tín hiệu thần kinh. MS có thể khiến người bệnh bị tê liệt hoặc mất cảm giác ở mặt cùng các bộ phận khác trên cơ thể.
- Bệnh zona thần kinh: Virus gây zona thường kích thích cảm giác tê, rát, ngứa hoặc đau ở một vùng da nhất định, phổ biến là một bên mặt. Zona thần kinh có thể để lại các di chứng về thần kinh lâu dài nếu không được điều trị sớm.
- Đột quỵ: Tê mặt là một trong những dấu hiệu cảnh báo đột quỵ rất quan trọng. Khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, các dây thần kinh điều khiển mặt sẽ bị ảnh hưởng, gây mất cảm giác hoặc liệt cơ mặt đột ngột.
- Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA): Giống như đột quỵ nhưng các triệu chứng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, cơn thiếu máu não thoáng qua cũng gây ra tê mặt, rối loạn vận động hoặc ngôn ngữ tạm thời.
- Liệt dây thần kinh mặt (Bell’s Palsy): Tình trạng viêm hoặc tổn thương dây thần kinh mặt khiến một bên khuôn mặt đột nhiên yếu hoặc liệt, kèm theo cảm giác tê và mất kiểm soát vận động cơ mặt.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin bị tê mặt có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám? Mức độ nguy hiểm của tê mặt phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra và các triệu chứng kèm theo. Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện cảm giác tê mặt kéo dài hoặc đi kèm các biểu hiện bất thường khác như yếu liệt, mất cảm giác toàn thân, thay đổi thị lực hay khó nói, cần lập tức đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý nhanh chóng. Việc chủ quan có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.