Bị chó đã tiêm phòng dại cắn có bị dại không? Có cần tiêm vắc xin ngừa dại không?

Khi bị chó cắn, điều quan trọng là xác định chó đã tiêm phòng dại cắn có bị dại không để có biện pháp xử lý phù hợp. Vắc xin phòng dại giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ở chó, nhưng không đảm bảo tuyệt đối 100%. Vì vậy, dù chó đã tiêm phòng hay chưa, người bị cắn vẫn cần theo dõi tình trạng chó và tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời.

Liệu khi bị chó đã tiêm phòng dại cắn có bị dại không?

Nhiều người thắc mắc bị chó đã tiêm phòng dại cắn có bị dại không bởi vì nhiều người cho rằng chó, mèo đã tiêm phòng dại cắn sẽ không gây bệnh dại nên không cần tiêm phòng sau khi bị cắn. Tuy nhiên, điều này chưa hoàn toàn chính xác, vì thực tế vẫn có trường hợp chó nhà phát bệnh dại dù đã tiêm vắc xin. Hiệu quả miễn dịch ở động vật phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời điểm tiêm, phác đồ tiêm, mũi nhắc lại hằng năm, chất lượng vắc xin và kỹ thuật tiêm. Vì vậy, khi bị chó cắn, mèo cào, người dân cần sơ cứu vết thương tại chỗ và đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và tiêm phòng.

Bệnh dại do virus dại gây ra, trong đó nhiều trường hợp bị chó, mèo nuôi trong nhà cắn. Đặc biệt, vết cắn ở vùng đầu, mặt, cổ sẽ có thời gian ủ bệnh ngắn hơn và 100% người lên cơn dại đều tử vong. Khi chó hoặc mèo bị dại, tuyến nước bọt, dây thần kinh và các bộ phận khác của chúng đều có virus dại. Vì vậy, khi bị cắn hoặc cào, cần ngay lập tức rửa vết thương bằng nước và xà phòng liên tục trong 15 phút (hoặc nước sạch nếu không có xà phòng), sau đó sát trùng bằng cồn 45 - 70%, cồn iod hoặc Povidone Iodine để giảm thiểu lượng virus. Tiếp theo, đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tiêm phòng dại. Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa trị vì điều này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Bệnh dại lây sang người qua đường nào?

Bệnh dại là một bệnh nhiễm virus cấp tính, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và lây từ động vật sang người qua chất tiết, chủ yếu là nước bọt có chứa virus dại. Hầu hết các trường hợp phơi nhiễm đều do vết cắn, vết liếm của động vật mắc bệnh, tuy nhiên, bệnh cũng có thể lây qua hít phải khí dung hoặc ghép tạng từ người nhiễm virus dại. Khi đã lên cơn dại, cả người và động vật đều tử vong. Ở Việt Nam, chó là nguồn lây nhiễm chính, chiếm khoảng 96-97% các ca bệnh, tiếp theo là mèo (3-4%), còn các động vật khác như thỏ, chuột, sóc chưa ghi nhận trường hợp nhiễm bệnh.

Các giai đoạn của bệnh dại như sau:

• Giai đoạn ủ bệnh: Thường kéo dài 20 - 60 ngày, nhưng có thể dao động từ 4 ngày đến nhiều năm (y văn từng ghi nhận trường hợp ủ bệnh đến 19 năm). Thời gian ủ bệnh càng ngắn khi vết thương gần hệ thần kinh trung ương như vùng đầu, mặt hoặc lây qua ghép giác mạc.

• Giai đoạn khởi phát: Kéo dài 2 - 10 ngày, với triệu chứng sợ hãi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, đặc biệt là tê bì, đau tại vị trí vết thương nơi virus xâm nhập.

• Giai đoạn toàn phát (giai đoạn viêm não): Xuất hiện các biểu hiện như mất ngủ, tăng nhạy cảm với ánh sáng, tiếng động, gió nhẹ, kèm theo rối loạn thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp.

Bệnh diễn tiến theo hai thể:

• Thể hung dữ (chiếm 80%): Người bệnh kích động, hoảng loạn, sợ nước, sợ gió, có thể tiến triển đến co giật, liệt cơ hô hấp và tử vong sau 2 - 6 ngày.

• Thể liệt (hội chứng Landry): Xuất hiện liệt hướng lên, bệnh nhân sống lâu hơn thể hung dữ vài ngày, nhưng cuối cùng vẫn tử vong.

Chẩn đoán bệnh dựa trên triệu chứng lâm sàng, đặc biệt là các dấu hiệu sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng, kết hợp với yếu tố dịch tễ như tiền sử bị động vật nghi dại cắn.

Lợi ích của việc tiêm vắc xin cho người bị chó đã tiêm phòng dại cắn

Người bị chó đã tiêm phòng dại cắn vẫn cần được xem xét điều trị dự phòng bằng vắc xin phòng dại. Dù chó đã tiêm phòng hay chưa, việc đánh giá tình trạng sức khỏe của động vật tại thời điểm cắn và theo dõi trong 10 ngày tiếp theo là rất quan trọng để quyết định phương án xử lý phù hợp.

Tùy từng trường hợp, biện pháp điều trị sẽ khác nhau:

• Nếu chó chỉ sờ hoặc liếm trên vùng da lành: Không cần điều trị dự phòng, không cần tiêm vắc xin dại hay huyết thanh kháng dại.
• Nếu chó cào, cắn gây vết xước (có chảy máu hoặc không), liếm lên niêm mạc hoặc vùng da có vết thương hở, và vẫn khỏe mạnh trong suốt 10 ngày theo dõi. Tiêm vắc xin dại càng sớm càng tốt và cần đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và nhận chỉ dẫn từ bác sĩ.

Phòng ngừa bệnh dại như thế nào?

Trong điều kiện môi trường thuận lợi, virus gây bệnh dại có thể tồn tại từ 3 đến 4 năm. Do đó, việc phòng ngừa chủ động là rất cần thiết. Một số biện pháp hiệu quả có thể kể đến là:

• Tuyên truyền, giáo dục sức khỏe: Cung cấp thông tin về bệnh dại, cách nhận biết động vật nghi mắc bệnh, và hướng dẫn xử lý khi bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật nghi nhiễm.
• Báo cáo với cơ quan thú y khi phát hiện động vật có dấu hiệu mắc bệnh dại.
• Quản lý vật nuôi: Đăng ký, cấp giấy phép nuôi chó, mèo; đảm bảo tiêm vắc xin dại cho ít nhất 85% số vật nuôi trong khu vực.
• Bảo vệ nhóm nguy cơ cao: Nhân viên thú y, kiểm lâm, người làm việc với virus dại cần được tiêm vắc xin dự phòng và tiêm nhắc lại theo hướng dẫn.
• Hạn chế tiếp xúc với động vật: Không để trẻ nhỏ chơi đùa với chó, mèo đi lạc, dạy trẻ tránh xa các loài động vật hoang dã như dơi, cáo, chồn hôi…
• Tiêm phòng cho vật nuôi: Chủ động tiêm vắc xin cho chó, mèo và hạn chế thả rông để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.

Việc bị chó đã tiêm phòng dại cắn vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh dại, tùy thuộc vào tình trạng miễn dịch của chó và các yếu tố khác. Vì vậy, dù chó đã được tiêm phòng, người bị cắn vẫn cần xử lý vết thương đúng cách và tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp. Nếu còn thắc mắc về vấn đề chó đã tiêm phòng dại cắn có bị dại không, hãy luôn thận trọng và chủ động bảo vệ sức khỏe bằng cách tiêm vắc xin phòng dại khi cần thiết.

Tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh dại, giúp bảo vệ sức khỏe và ngăn chặn nguy cơ tử vong do virus dại gây ra. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín cung cấp dịch vụ tiêm chủng với nguồn vắc xin chính hãng, chất lượng cao, được bảo quản theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Khi tiêm vắc xin tại đây, khách hàng được tư vấn đầy đủ, theo dõi sát sao và trải nghiệm dịch vụ chuyên nghiệp với chi phí hợp lý. Để đặt lịch hẹn, vui lòng liên hệ Tiêm chủng Long Châu qua hotline miễn phí 18006928.