Bị cảm cúm có nên tập thể dục không? Lời khuyên và lưu ý quan trọng

Khi mắc cúm, không ít người lo lắng “bị cảm cúm có nên tập thể dục không” bởi tập luyện có thể vừa mang lại lợi ích vừa tiềm ẩn rủi ro nếu không đúng cách. Việc lựa chọn nên nghỉ ngơi hoàn toàn hay tiếp tục vận động nhẹ phụ thuộc vào mức độ triệu chứng, thể trạng cơ thể và cách chăm sóc sau tập. Hiểu rõ khi nào nên tập, khi nào cần dừng, cùng với các biện pháp phòng ngừa như tiêm vắc xin sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng và hạn chế biến chứng.

Bị cảm cúm có nên tập thể dục không

Cảm cúm là nhiễm virus đường hô hấp, có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng. Việc tập luyện khi mắc bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phục hồi, tùy thuộc vào mức độ triệu chứng và thể trạng người bệnh.

Quy tắc Above-the-neck (Triệu chứng ở phần trên đường hô hấp): Nếu triệu chứng chủ yếu ở phần trên đường hô hấp (nghẹt mũi, chảy mũi, hắt hơi, đau họng nhẹ) và không kèm sốt hay mệt toàn thân thì có thể thực hiện vận động nhẹ. 

Sốt, đau cơ nhiều, buồn nôn, nôn ói hay khó thở thì cần nghỉ ngơi hoàn toàn: Tập quá sức khi đang ốm nặng có thể làm cơ thể thêm căng thẳng và có khả năng làm tăng nguy cơ diễn tiến nặng hoặc bội nhiễm. Do đó nên thận trọng và tránh gắng sức cao khi bệnh nặng.

Nếu có các triệu chứng nhẹ ở phần trên, bệnh nhân có thể vận động nhẹ. Nếu triệu chứng lan ra toàn thân hoặc sốt thì người bệnh nên nghỉ ngơi.

Vậy khi nào là an toàn để tập luyện?

Mỗi người sẽ có ngưỡng chịu đựng và khả năng phục hồi khác nhau. Nếu triệu chứng cúm chỉ ở mức nhẹ, không ảnh hưởng nhiều đến hô hấp hay sức bền, bạn vẫn có thể duy trì một số hình thức vận động vừa sức.

Cảm nhẹ

Nếu bạn chỉ có cảm giác mệt nhẹ, đau đầu thoáng qua, không sốt, không đau nhức cơ quá nhiều, các bài tập nhẹ như đi bộ chậm, yoga hoặc kéo giãn cơ có thể giúp tuần hoàn máu tốt hơn và hỗ trợ phục hồi.

Tuy nhiên, cần chú ý không tập quá sức, giới hạn thời gian tập ngắn (15 - 30 phút) và ưu tiên môi trường thoáng khí, tránh chỗ đông người để hạn chế lây lan virus cúm.

Đau tai

Đau tai trong bối cảnh cảm cúm thường do tắc vòi nhĩ, nên tập nhẹ và tránh những hoạt động gây tăng áp lực nội sọ hoặc tai (ví dụ lặn, nhảy cao, valsalva). Trong giai đoạn này, bạn chỉ nên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng.

Tránh những hoạt động làm tăng áp lực nội sọ hoặc tai, chẳng hạn như lặn dưới nước, nhảy cao, tập tạ nặng, hoặc gắng sức quá mức. Nếu đau tai kèm chóng mặt hoặc mất thăng bằng, cần ngưng tập và thăm khám bác sĩ. 

Nghẹt mũi

Nghẹt mũi nhẹ có thể cải thiện tạm thời nhờ vận động, vì hoạt động thể chất giúp tăng lưu thông máu và làm thông đường thở. Tuy nhiên, nếu nghẹt mũi kèm khó thở hoặc đau xoang nên nghỉ ngơi, uống đủ nước ấm, kết hợp nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý sẽ an toàn hơn là cố gắng vận động.

Đau họng nhẹ

Khi đau họng mức nhẹ, không kèm sốt hay ho nặng, các bài tập nhẹ nhàng có thể chấp nhận được. Nên uống nước ấm trước và sau khi tập để giữ ẩm cổ họng.

Nếu triệu chứng nhẹ và chỉ ảnh hưởng phần trên cơ thể (mũi, họng, tai) mà không sốt, bạn có thể tập luyện vừa sức. Tuy nhiên, hãy lắng nghe cơ thể và dừng lại nếu thấy mệt hơn.

Không nên tập luyện khi nào?

Mặc dù vận động thể chất mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng trong một số tình huống khi bị cảm cúm, việc tập luyện có thể gây hại nhiều hơn lợi. Vì vậy, người bệnh cần biết rõ những tình trạng nào tuyệt đối nên nghỉ ngơi thay vì tiếp tục tập luyện.

Sốt

Sốt là dấu hiệu cơ thể đang chống lại nhiễm trùng. Tập thể dục khi sốt có thể khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn, gây mất nước, tăng nguy cơ biến chứng tim mạch. Do đó, người bệnh chỉ nên tập lại khi đã hết sốt hoàn toàn ít nhất 24 giờ mà không cần dùng thuốc hạ sốt.

Ho có đờm, ho kéo dài

Ho có đờm hoặc ho kéo dài gợi ý tổn thương đường hô hấp dưới hoặc nhiễm khuẩn; tập lúc này dễ làm tổn thương phổi nặng hơn. Tốt nhất, bạn nên điều trị dứt điểm và chỉ quay lại tập luyện khi triệu chứng ho đã giảm rõ rệt.

Đau dạ dày

Cảm cúm kèm các triệu chứng đường tiêu hóa như đau dạ dày, tiêu chảy hoặc nôn ói có thể khiến cơ thể mất nước và suy kiệt nhanh chóng. Nếu tập thể dục trong giai đoạn này, tình trạng mất nước sẽ trầm trọng hơn, dễ dẫn đến tụt huyết áp, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.

Vì vậy, hãy nghỉ ngơi, uống nhiều nước và bù điện giải trước khi nghĩ đến việc tập luyện trở lại.

Bị cảm cúm nặng

Các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi kiệt sức, đau cơ nhiều, sốt cao, khó thở, nhịp tim nhanh là dấu hiệu cần nghỉ ngơi hoàn toàn và tìm đến bác sĩ.

Khi triệu chứng cúm ảnh hưởng toàn thân hoặc hệ hô hấp dưới, tuyệt đối nên nghỉ tập để tránh biến chứng.

Khi nào có thể tập luyện bình thường?

Quay lại tập bình thường cần thận trọng, tăng dần cường độ và theo dõi phản ứng của cơ thể. Bạn có thể trở lại tập luyện khi:

• Hết sốt ít nhất 24 giờ mà không cần thuốc hạ sốt.
• Các triệu chứng hô hấp giảm đáng kể.
• Cơ thể không còn mệt mỏi quá mức.
• Có sự cho phép của bác sĩ (nếu bệnh nặng trước đó). 

Khi quay lại tập, nên bắt đầu bằng cường độ thấp (50 - 60% so với trước khi bệnh), rồi tăng dần theo phản ứng cơ thể. Nếu xuất hiện mệt nặng, khó thở, hoa mắt, hãy dừng và nghỉ ngơi. 

Biện pháp phòng ngừa cúm mùa

Phòng bệnh luôn là biện pháp tốt nhất để giảm nguy cơ gián đoạn tập luyện và ảnh hưởng sức khỏe.

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
• Đeo khẩu trang nơi đông người, đặc biệt trong mùa dịch.
• Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh và ngủ đủ giấc.
• Tiêm vắc xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng.

Các loại vắc xin cúm hiện có tại Tiêm chủng Long Châu:

• Vắc xin Vaxigrip Tetra: Bảo vệ chống lại 4 chủng virus cúm thường gặp.
• Vắc xin Influvac Tetra: Giảm nguy cơ mắc cúm và biến chứng ở người lớn và trẻ em.
• Vắc xin Ivacflu-S 0.5ml: Phù hợp với nhiều đối tượng, giúp giảm tỷ lệ nhập viện do cúm.

Bị cảm cúm có nên tập thể dục không còn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mức độ triệu chứng của mỗi người. Việc tập luyện nhẹ nhàng khi cảm cúm ở mức độ nhẹ có thể giúp cơ thể duy trì sự dẻo dai, nhưng nếu bệnh nặng hoặc kèm các triệu chứng sốt, ho nhiều, đau nhức thì tốt nhất nên nghỉ ngơi hoàn toàn để phục hồi. Song song đó, chủ động tiêm vắc xin cúm định kỳ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe để duy trì thói quen tập luyện lâu dài.

Hiện nay, Tiêm chủng Long Châu đang cung cấp đầy đủ các loại vắc xin phòng cúm, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các chủng virus cúm mùa phổ biến. Hãy đến với Trung tâm tiêm chủng Long Châu gần nhất để được hỗ trợ tiêm chủng đúng lịch, an toàn và tiện lợi, góp phần duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh hiệu quả.